TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| TOPRAK BİLİMİ VE BİTKİ BESLEME (YL) | |
| Kod | TBB0013 |
| Ad | Temel Harita Bilgisi ve Kullanımları |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 2-1 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 2.5 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. MAHMUT DİNGİL |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrencilere temel harita bilgisi kavramlarını, harita türlerini, projeksiyon sistemlerini, ölçek kavramını ve haritaların doğru kullanımını öğretmektir. Ayrıca, haritaların coğrafi analizlerde, planlama çalışmalarında ve çeşitli uygulamalarda nasıl kullanılacağını pratik uygulamalarla destekleyerek öğretmeyi hedefler. Öğrenciler, mekânsal verilerin yorumlanması ve harita temelli analizlerde karar verme becerisi kazanacaklardır.
Dersin İçeriği
Bu ders, temel harita bilgisi kavramlarını, harita türlerini ve kullanım alanlarını kapsamaktadır. Ders kapsamında ölçek, projeksiyon sistemleri ve koordinat sistemleri gibi kartografik kavramlar ele alınır; harita üretim süreci, veri toplama ve harita çizimi yöntemleri öğretilir. Harita okuma ve mekânsal veri yorumlama becerileri geliştirilir. Sayısal harita üretimi ve temel Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kavramlarına giriş yapılır. Ölçek değişimi, tematik haritalar ve harita hatalarının analizi gibi konular uygulamalı çalışmalarla desteklenir. Ayrıca, haritaların planlama, mühendislik ve doğal kaynak yönetimi gibi alanlardaki kullanımına odaklanılır. Ders, bir uygulama projesi ile tamamlanır.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul bulunmamaktadır
Kaynaklar
Derste anlatılan slaytlar ve konu ile ilgili yayın ve dokümanlar
Notlar
"Kartografya " – Ural DİNÇ, Suat ŞENOL, 1989. “Toprak Etüt ve Haritalama” - Ural DİNÇ, Suat ŞENOL, 2013. "Elements of Cartography" – Arthur H. Robinson, 1995. (Klasik ve temel kaynaklardan biri.) "Fundamentals of Geographical Information Systems" – Michael N. DeMers, 2009.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Harita türlerini ve kullanım alanlarını tanımlar. |
| ÖÇ02 | Ölçek, projeksiyon, koordinat sistemleri gibi kartografik temel kavramları açıklar. |
| ÖÇ03 | Harita üretim sürecini anlar. |
| ÖÇ04 | Harita okuma ve yorumlama becerisi geliştirir. |
| ÖÇ05 | Sayısal harita üretim sürecini ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) araçlarını kullanarak harita üretir. |
| ÖÇ06 | Tematik haritalar (nüfus, iklim, arazi kullanımı vb.) hazırlayarak, bu haritaları analiz eder ve yorumlar. |
| ÖÇ07 | Harita hatalarını ve doğruluğunu değerlendirir. |
| ÖÇ08 | Harita tasarımında ölçek değişimi, genelleştirme ve estetik düzenlemeler gibi kartografik tasarım ilkelerini uygular. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak Bilimi ve Bitki Besleme alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, diğer mühendislik alanlarına da başvurarak kullanıp, toprakların, doğal ve teknik toprak sınıflama sistemlerine ve sürdürebilirlik ilkesine uygun kullanımlarını sağlama konularında yeni fikirler geliştirme ve uygulama noktasında yeterli donanıma sahip olur | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toprak Bilimi ve Bitki Besleme alanındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, ilgili bilim alanları ile ilişkilendirerek, kaliteli ve ekonomik bir bitkisel üretim için bitkilerin sağlıklı beslenmelerini sağlayan bitki besin elementleri ve uygulamaları konusunda yeni teknikler, fikirler geliştirme ve pratiğe aktarma noktasında donanımını artırır | 3 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Toprakların içinde bulunduğu gelişim ve değişim süreçlerini analiz etme ve sürdürülebilir tarım prensiplerinin gereksinimlerini yerine getirilebilmek için diğer disiplinleri de kapsayacak şekilde mevcut problemlere çözüm oluşturabilecek bir araştırma planlar, uygular ve/veya mevcut bilgilerle yargıda bulunur | 4 |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bitkilerin, topraklı ya da topraksız ortamda düzenli beslenebilmelerinin sağlanmasında karşılaşılan sorunları çözmek için diğer disiplinleri de kapsayacak şekilde projeler hazırlayabilme ve uygulayabilme yetisine sahip olur ve eldeki bilgilerle durum tespiti yaparak çözüm önerilerinde bulunur | |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleğiyle ilgili sorunların çözümlenmesinde bağımsız proje hazırlayabilme veya ihtiyaç duyulması halinde takım çalışmalarında liderlik yapabilme yetisi taşır | 4 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Uzmanlık alanıyla ilgili karşılaşabileceği ve önceden öngörülemeyen sorunları tanır ve çözüm için geliştireceği yeni stratejilerle sorumluluk alır | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanla ilgili bilgileri eleştirel bir gözle değerlendirebilme, ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebilme yetisi taşır | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgiye erişebilme ve bu amaçla kaynak araştırması yapabilme, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanabilme, değerlendirebilme yetkinliğine sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İngilizce'yi de en az B2 düzeyinde kullanarak, alanındaki yenilikleri ve kendi çalışmalarını ilgili kişilere yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir biçimde aktarır | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Sosyal ilişkileri ve bu ilişkileri yönlendiren normları eleştirel bir bakış açısıyla inceler, bunları iyileştirmek için harekete geçer | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirir ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirir | 2 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Çalışma alanıyla ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir, bu değerleri öğretir ve denetler | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili aldığı bilgiyi ve problem çözme yeteneğini disiplinlerarası çalışmalara da taşır | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Harita nedir? Haritanın tarihçesi ve önemi | Çeşitli haritaları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Farklı harita türleri (topografik, tematik, sayısal) ve bunların kullanım alanları. | Çeşitli haritaları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Ölçek, projeksiyon sistemleri, koordinat sistemlerinin harita üzerindeki yeri ve önemi. | Koordinat ve harita ilişkisini araştırmak. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Harita üretiminin temel aşamaları, veri toplama yöntemleri ve harita çizimi. | Farklı haritaları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Haritaların okunması, harita üzerindeki bilgilerin doğru bir şekilde yorumlanması. | Harita lejant bilgilerine hakim olmak. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri |
| 6 | Topografik haritaların genel özellikleri, kullanım alanları ve okuma becerisi. | Farklı ölçeklerde ve farklı bölgelere ait topoğrafik haritaları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri |
| 7 | Sayısal harita üretimi ve temel CBS kavramları | CBS kavramını anlamak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 8 | Ara sınav | Önceki 7 haftalık dersin tam bir tekrarı. | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 9 | Tematik haritaların hazırlanması ve bu haritaların çeşitli alanlardaki kullanımı. | Tematik haritaları araştırmak, örnekler bulmak. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 10 | Ölçek değişimi, harita genelleştirme ve tasarım ilkelerinin uygulamaları. | Ölçek kavramını araştırmak, harita tasarım çeşitlerini incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri |
| 11 | Harita hataları, doğruluk ve hassasiyet analizleri. | Haritalarda oluşabilecek hataların araştırılması. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Haritaların şehir planlama ve mühendislik projelerindeki rolü. | Şehir planlamalarında kullanılan haritaların araştırılması ve incelenmesi. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Haritaların doğal kaynak yönetimi ve çevre planlamasında nasıl kullanıldığı. | Çevre planlamaları ile ilgili proje ya da çalışmaları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Uygulamalı harita okuma ve alan yorumlama. | Harita sembollerinin anlamlarını ve harita lejant içeriklerini araştırmak. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Proje sunumları ve değerlendirme | Sunum tekniklerini araştırmak, farklı sunumları incelemek. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Gösterip Yaptırma |
| 16 | Yarı yıl sonu sınavı | Önceki tüm konu ve uygulamaların tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 17 | Yarı yıl sonu sınavı | Önceki tüm konu ve uygulamaların tekrarı | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 2 | 20 | 40 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 154 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,16 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||