Genel Bilgi
| Birim | MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ |
| MADEN MÜHENDİSLİĞİ PR. | |
| Kod | MDS216 |
| Ad | Jeofizik |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | AE Alan Eğitimi Dersleri S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi HATİCE KARAKILÇIK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Öğrencileri uygulamalı jeofizikteki yöntemlerle yeraltının yapısı hakkında kapsamlı bilgi sahibi yapma, yeraltı ile ilgili mühendislik problemlerinin çözümünde fizik ve matematiğin önemini kavratma, yeni ve gelişmekte olan meslek uygulamaları hakkında farkındalık oluşturma.
Dersin İçeriği
Jeofiziğe giriş, Jeofizik Verilerinin Yorumlanması, Gravite, Manyetik, Jeomanyetizma, Paleomanyetizma; Jeofizik Mühendisliği, Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler, (Doğal Potansiyel, Misealamasse, Düşey Elektrik Sondajı, VLF, Tellürik ve Manyetik Yöntemler ), Sismoloji, Sismik (Sismik Kırılma ve Sismik Yansıma Yöntemleri), Kuyu Logları.
Dersin Ön Koşulu
Genel Jeoloji dersini almış olmak.
Kaynaklar
Ders Notu: Uygulamalı Jeofizik.
Notlar
Konularla ilgili web ortamındaki güncel çalışmalar.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Yeraltı ile ilgili çeşitli sorunların çözümünde uygulanan farklı jeofizik yöntemlerini öğrenir. |
| ÖÇ02 | Jeofizik ölçümlerde farklı parametrelerin hesaplandığını tespit eder. |
| ÖÇ03 | Yeraltı varlıklarının (maden, petrol, su gibi) yerlerinin tespitini öğrenir. |
| ÖÇ04 | Mühendislik yapılarının yapım, bakım ve onarım aşamasında jeofiziğin önemini bilir. |
| ÖÇ05 | Depremlerin önceden belirlenmesin de hangi yöntemler uygulandığını öğrenir. |
| ÖÇ06 | Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ07 | Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ08 | İndüksiyon Polarizasyon Yöntemi hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ09 | Sismik Yöntemler. Sismik nedir, Sismik nerelerde uygulanır, Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir, Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ10 | Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ11 | Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog hakkında bilgi edinir |
| ÖÇ12 | Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu hakkında bilgi edinir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | PÇ1. (a) Matematik, fen bilimleri ve Maden Mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; PÇ1.(b) bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi | 4 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ2. (a) Maden Mühendisliği alanında karmaşık problemleri tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; PÇ2. (b) bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ3. (a) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; PÇ3.(b) bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi: | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ4. (a) Maden Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik araçları seçme ve kullanma becerisi; PÇ4.(b) bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ5. Maden Mühendisliğine özgü problemlerin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.: | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ6. (a)Disiplin içi (Maden Mühendisliği) ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; PÇ6. (b) bireysel çalışma becerisi | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ7. (a) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; PÇ7. (b) en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi: | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ8. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda bilinçli; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | PÇ9. Maden Mühendisliğinin etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | PÇ10. Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık.:. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ11. Maden Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın mühendislik alanındaki sorunları hakkında bilgi; Maden Mühendisliği çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Jeofiziğe Giriş, Arama ve Küresel Jeofizik. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 2 | Gravite Yöntemi. Gravitenin temel prensipleri ve basit teori, Newtonun yer çekimi kanunu, İzostazi ve yer çekimi, gravitasyonel potansiyel, gravite yönteminde uygulanan düzeltmeler, yerin gravitesi, gravite aleti, gravitenin mutlak ve göreceli ölçümü, Şekli basit cisimlerin gravite anomalileri (Fay, dayk, küre gibi), Arazi işlemleri ve yorumu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 3 | Manyetik Yöntem. Manyetik alan temel teorisi, yerin manyetizması, Paleomanyetizma, Manyetik ölçüye göre arazi cihazları, Yer manyetik ölçümü, Manyetik | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 4 | Elektrik ve Elektromanyetik Yöntemler. Elektrik metodların sınıflandırılması. Eş Potansiyel yöntemi. Misealamasse Yöntemi. Nokta Elektrot Yöntemi. Paralel tel yöntemi. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 5 | Dogal Potansiyel (SP) Yöntemi. Jeotermal alanlarda ve maden etütlerinde SP uygulanması. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 6 | Özdirenç Yöntemleri. Ohm Kanunu. Kayaçlarda Elektriğin İletimi. Özdirencin Ölçülmesi. Rezistivite Cihazları ve Ölçüm sistemi. Elektrik Özdirenç Sondaj Yöntemi. Elektrik Özdirenç Profil Yöntemi. Yeraltısuyunu etkileyen Parametreler. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 7 | Çok elektrotlu özdirenç Yöntemi ve arazi uygulamaları (Fay, maden ,yeraltısuyu, tatlı su-tuzlu su, boşluk, zemin özellikleri gibi). | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Ders notları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Elektromağnetik yöntemlere giriş. VLF (çok düşük frekans) ve GPR (Yer radarı) yöntemleri. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 10 | Magnetotellürik Yöntem (MT), TEM, CSAMT yöntemleri. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 11 | İndüksiyon Polarizasyon (IP) Yöntemi: IP'nin kökeni ve Polarizasyonu. IP'nin zaman domeninde ve frekans domeninde incelenmesi. IP de gürültü kaynakları. IP'nin avantaj ve dezavantajları. IP'nin arazi de uygulanışı. IP anomalileri ve yorumu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 12 | Sismik Yöntemler. Sismik nedir Sismik nerelerde uygulanır Sismik Refleksiyon ve Refraksiyon nedir Petrolün oluştuğu ortamlar. Düşük hızlı tabaka (LVL). Sismikde Düzeltmeler. Sismik enerji kaynakları. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 13 | Sinyal ve gürültü. Sismik yorumlama. Denizlerde sismik yöntemler. Zemin parametrelerinin bulunması. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 14 | Kuyu Logu. Doğal Potansiyel Logu, Özdirenç Logları, İndüksiyon logu, Mikrolog, Sonic log, Gamma ışını logu, Nötron logu, Yoğunluk logu, Sıcaklık logu. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 15 | Kuyu loglarının yorumlanması ve değerlendirilmesi. | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Örnek Olay |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğrenci ilgili ders notunu okur ve web sitelerini araştırır. | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 11 | 11 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 75 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,00 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||