MDZ301 Kaya Mekaniği

5 AKTS - 2-2 Süre (T+U)- 5. Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Birim MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
MADEN MÜHENDİSLİĞİ PR.
Kod MDZ301
Ad Kaya Mekaniği
Dönem 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl 5. Yarıyıl
Süre (T+U) 2-2 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 5 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Lisans Dersi
Tür Normal
Etiket MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. AHMET DAĞ
Dersin Öğretim Elemanı Prof. Dr. AHMET DAĞ (Güz) (A Grubu) (Sor. Öğr. Ele.)
Prof. Dr. AHMET MAHMUT KILIÇ (Güz) (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.)


Dersin Amacı / Hedefi

Problem-çözüm tekniği ile teorik ve uygulamalı kaya mekaniğinde öğrenciye temel birikimlerinin yanı sıra laboratuar deneylerinin yapılışı ve raporlarının hazırlanması becerisinin sağlanması, Kaya mekaniğinde yer altı uygulamaları, Maden mühendisliğinde şev stabilitesi, kayma modelleri, çözüm yöntemleri, şev kaymalarına etki eden temel faktörleri belirlemeyi öğretmek.

Dersin İçeriği

Giriş/ Temel tanımlar ve kavramlar/ Yerkabuğundaki gerilme durumları/ Gerilme ve birim deformasyon analizi/ Kaya ve kaya kütlerinin fiziksel ve mekanik özellikleri/ Kaya kütlesi sınıflamaları/ Kaya yenilme kriterleri/ Yer altı açıklıkları çevresinde oluşan gerilmeler ve gerilmelerin ölçülmesi/ Kayaçların mühendislik özellikleri ve deneyleri/Kayaçlarda ve zeminlerde meydana gelebilecek şevlerin kayma mekaniği/Jeolojik verilerin grafiksel sunumu/Kayalarda makaslama dayanımının ölçümü/ Kayma tiplerinin incelenmesi/Şev stabilitesi hesaplama yöntemleri ve bunların uygulamaları.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

Ahmet Dağ, Ders Notları (Yayınlanmamış). Ahmet Mahmut Kılıç, Ders Notları (Yayınlanmamış). Halil Köse ve Bayram Kahraman, Kaya Mekaniği, DEÜ Yayın No:177. (2009).

Notlar

Celal Karpuz ve Mehmet Ali Hindistan, Kaya Mekaniği İlkeleri, Uygulamaları, ,TMMOB Maden Müh. Odası Yayın No: 116, (2006).


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Kaya mühendisliği ile ilgili kavramları bilir.
ÖÇ02 Gerilme-deformasyon ve bunlar arasındaki ilişkileri bilir.
ÖÇ03 Gerilme dönüşümlerini (analizlerini) yapabilir.
ÖÇ04 Kayalarda yenilme kriterlerini teorik olarak bilir ve bu kriterlere göre mekanik problemlerin çözümünü yapabilir.
ÖÇ05 Yerinde gerilme hesaplamalarını yapabilir ve yer altı kaya yapılarında gerilme dağılımlarını bilir.
ÖÇ06 Kaya kütle sınıflama sistemleri bilir.
ÖÇ07 Kayaların mühendislik özelliklerini belirlemek için gerekli olan labortuar deneylerini yapabilir ve raporlarını hazırlayabilir.
ÖÇ08 Şev stabilitesi ve kavramları bilir.
ÖÇ09 Şev problemlerini çözüm becerisi kazanır.
ÖÇ10 Kayma model analizleri becerisi kazanır.
ÖÇ11 Proje denetim ve yönetimi becerisi kazanır.
ÖÇ12 Kaya sağlamlaştırma yöntemlerini bilir.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal PÇ1. (a) Matematik, fen bilimleri ve Maden Mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; PÇ1.(b) bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi 5
PÖÇ02 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı PÇ2. (a) Maden Mühendisliği alanında karmaşık problemleri tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; PÇ2. (b) bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi 4
PÖÇ03 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı PÇ3. (a) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; PÇ3.(b) bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi:
PÖÇ04 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı PÇ4. (a) Maden Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik araçları seçme ve kullanma becerisi; PÇ4.(b) bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi 4
PÖÇ05 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı PÇ5. Maden Mühendisliğine özgü problemlerin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.: 4
PÖÇ06 Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı PÇ6. (a)Disiplin içi (Maden Mühendisliği) ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; PÇ6. (b) bireysel çalışma becerisi
PÖÇ07 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği PÇ7. (a) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; PÇ7. (b) en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi:
PÖÇ08 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği PÇ8. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda bilinçli; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi
PÖÇ09 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği PÇ9. Maden Mühendisliğinin etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi
PÖÇ10 Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği PÇ10. Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık.:.
PÖÇ11 Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği PÇ11. Maden Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın mühendislik alanındaki sorunları hakkında bilgi; Maden Mühendisliği çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Giriş, kavramlar ve tanımlamalar Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
2 Gerilme-deformasyon Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
3 Kaya davranışı Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
4 Yenilme kriterleri Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
5 Arazi gerilmeleri ve gerilme dağılımları Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
6 Kaya ve kaya kütle sınıflamaları Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
7 Kayaçların mühendislik özellikleri ve deneyleri Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Deney / Laboratuvar
8 Ara Sınav Yazılı sınav Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
9 Kaya Şev Stabilitesi Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
10 Kayma Türleri Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
11 Şev Problemlerinin Çözümü 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Alıştırma ve Uygulama
12 Şev Problemlerinin Çözümü 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Alıştırma ve Uygulama
13 Kaya şevlerde yapılan iyileştirmeler, Şev stabilitesinde İş Sağlığı ve İş Güvenliği uygulamaları Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
14 Kaya mekaniği laboratuvar uygulamaları 1 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Deney / Laboratuvar
15 Kaya mekaniği laboratuvar uygulamaları 2 Kaynak okuma Öğretim Yöntemleri:
Deney / Laboratuvar
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Yazılı sınav Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Yazılı sınav Ölçme Yöntemleri:
Yazılı Sınav


Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri

Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
Değerlendirme Türü Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi
1. Ara Sınav 70 28
1. Ödev 30 12
Genel Değerlendirme
Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam 100 40
1. Yıl Sonu Sınavı - 60
Genel Toplam - 100


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 4 56
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 1 3 3
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 8 8
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 16 16
Toplam İş Yükü (Saat) 125
Toplam İş Yükü / 25 (s) 5,00
AKTS 5 AKTS

Güncelleme Zamanı: 20.11.2025 10:20