TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | EĞİTİM FAKÜLTESİ |
| OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLİĞİ PR. | |
| Kod | OKLS214 |
| Ad | Erken Çocuklukta Demokratik Sınıf Yönetimi ve Katılım Kültürü |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Etiket | S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. MUSTAFA YAŞAR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders, sınıf yönetimini teknik bir mesele olmaktan çıkararak, güç ilişkileri, hegemonya ve pedagojik iktidar perspektifiyle ele alır. Öğrenciler, okul öncesi sınıflarda otorite, itaat, direniş ve katılım süreçlerini analiz eder; çocuklarla birlikte daha adil ve demokratik sınıf ortamları oluşturmanın yollarını arar.
Dersin İçeriği
Bu ders, sınıf yönetimini yalnızca disiplin ve düzen sağlama olarak değil; çocukların sesini duyurabildiği, karar alma süreçlerine katıldığı, güç ilişkilerinin fark edildiği ve öğretmenin pedagojik liderlik rolünün politik doğasının sorgulandığı bir alan olarak ele alır.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
• Gülden Uyanık Balat & Arzu Öztürk Samur (2016). Erken Çocukluk Döneminde Demokratik Değerler Eğitimi. Vize Yayıncılık. • Özlem Ünlühisarcıklı (2021). Erken Çocukluk Eğitiminde Çocuk Katılımı. Nobel Yayınları. • Aysel E. Çakmak (2019). Çocuk ve Katılım: Çocukların Sesiyle Demokrasi. Ayrıntı Yayınları. • Paulo Freire (2000). Ezilenlerin Pedagojisi. Ayrıntı Yayınları. • Aydın Usta & Melike Sayılkan (2022). Eğitimde Eleştirel Pedagoji Yaklaşımları. Eğiten Kitap. • Sibel Ergün (2021). Erken Çocuklukta Çocuk Hakları ve Katılım Uygulamaları. Morpa Kültür. • Michel Foucault (2015). Hapishanenin Doğuşu (Disiplin ve Ceza). İmge Kitabevi. • Antoni Gramsci (2021). Hapishane Defterleri’nden Seçmeler. Ayrıntı Yayınları. •
Notlar
MEB (2022). Çocuk Katılımı Rehberi • UNICEF – Çocuklarla Demokratik Uygulamalar için Araç Seti
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sınıf yönetiminin ideolojik, kültürel ve politik boyutlarını listeler |
| ÖÇ02 | Erken çocukluk sınıfında çocuk katılımı için yapısal ve pedagojik koşulları oluşturur. |
| ÖÇ03 | Çocukların karar alma süreçlerine aktif katılımını destekleyen yöntemleri uygular. |
| ÖÇ04 | Güç ilişkilerini fark eder, kapsayıcı ve eşitlikçi sınıf ortamı kurar. |
| ÖÇ05 | Demokrasi eğitimi ile sınıf yönetimi arasındaki ilişkiyi açıklar. |
| ÖÇ06 | Sınıf ortamında eşitlikçi, temsil edici ve direniş alanı açan pratikler geliştirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okul öncesi dönem çocuklarına ilişkin gelişim, öğrenme ve eğitim kuramlarını açıklar | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Okul öncesi eğitim mevzuatını, yönetmeliğini ve eğitim programını açıklar | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen ve matematik konularına ilişkin temel kavramları açıklar | |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Okul öncesi dönem çocuklarının gelişimsel özelliklerini, bireysel farklılıklarını, ilgi ve gereksinimlerini göz önünde bulundurarak etkinlikler hazırlar | |
| PÖÇ05 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Aile katılım stratejilerini aktif olarak kullanır | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak bir bilimsel araştırma projesini planlar, yürütür ve elde edilen verileri analiz ederek yorumlar | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eğitim ortamını çocukların gelişimsel gereksinimlerine, fiziksel koşullara ve etkili sınıf yönetimi ilkelerine uygun olarak düzenler | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Çocukların gelişimlerini desteklemek ve eğitimin kalıcılığını sağlamak amacıyla çok yönlü ölçme ve değerlendirme kullanır | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Çocukların gelişimini her yönden desteklemek amacıyla uygun yöntem ve teknikleri uygular | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Çocukların gelişim düzeylerine ve bireysel özelliklerine uygun materyal seçer, hazırlar ve kullanır. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Özel gereksinimli çocukların gelişimsel özellikleri ve öğretimsel gereksinimlerini karşılamak için eğitim ortamında gerekli düzenlemeler yapar ve kaynaştırma eğitimini uygular | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eğitim amaçlarına ulaşmak için bilgi teknolojilerini etkin olarak kullanır | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eğitim ortamında ve günlük yaşamında karşılaştığı sorunları tarihsel, felsefi ve sosyolojik bakış açısından değerlendirir | 4 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bireysel ve ekip çalışmalarında sorumluluk alır ve alınan görevi etkin bir şekilde yerine getirir | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Mesleki ve bireysel gelişim için; araştırma, keşfetme, alternatif çözüm yolları üretme, bilgiye ulaşma, eleştirel düşünme ve tartışma becerilerine sahiptir. | 4 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Etkin dinleme, empati kurma, kendini ifade etme ve teknolojiyi kullanarak etkili iletişim becerisine sahiptir | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimin yanı sıra bireysel gelişimi için bilimsel, sosyal, kültürel ve sportif alanlarda kendini sürekli geliştirir. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Müzik, sanat, oyun ve drama alanlarında uygulama bilgi ve becerisine sahiptir | |
| PÖÇ19 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mesleki, toplumsal ve kültürel konularda eleştirel, yaratıcı ve çok boyutlu bakabilme becerisine sahiptir. | 4 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanı ile ilgili bilgileri toplumsal sorumluluk bilinciyle, mesleki ve gündelik yaşamında kullanır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sınıf Yönetimi Nedir? | Freire, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Erken Çocuklukta Disiplin Yaklaşımları: Ceza mı Diyalog mu? | Gülden Uyanık Balat & Arzu Öztürk Samur (2016). | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 3 | Çocuk Katılımı Ne Demektir? Lundy Modeli ve Çocuk Hakları | Gülden Uyanık Balat & Arzu Öztürk Samur (2016). | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 4 | Sınıf Yönetiminde Güç İlişkileri: Öğretmen, Çocuk, Aile | Michel Foucault (2015). | Öğretim Yöntemleri: Beyin Fırtınası |
| 5 | Mikro-politikalar: Sessizlik, Ödül, Baskı, Gönüllülük | Michel Foucault (2015). | Öğretim Yöntemleri: Rol Oynama |
| 6 | Demokratik Okul Kültürü: Kurallar, Roller, Toplantılar | Antoni Gramsci (2021). | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması |
| 7 | Okul Öncesinde Sessizlik, Kontrol ve Görünmeyen Kurallar | Antoni Gramsci (2021). | Öğretim Yöntemleri: Örnek Olay, Problem Çözme |
| 8 | Ara Sınavlar | genel tekrar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
| 9 | “İyi Öğrenci” ve “İyi Öğretmen” Rollerinin Hegemonyası | Özlem Ünlühisarcıklı (2021). | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması |
| 10 | Çocuk Katılımı ve Demokrasi: İllüzyon mu Gerçeklik mi? | Özlem Ünlühisarcıklı (2021). | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Sınıf Yönetiminde Etik Duruş ve Öğretmen Tavrı | Aysel E. Çakmak (2019). | Öğretim Yöntemleri: Örnek Olay |
| 12 | Öğretmenin Sessiz Gücü: Dinleme, Bekleme, Geride Durma | Aysel E. Çakmak (2019). | Öğretim Yöntemleri: Beyin Fırtınası |
| 13 | Demokratik Müdahale Teknikleri: Olay Anlatımı ve Duygusal Okuma | Aydın Usta & Melike Sayılkan (2022). | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Final Projeleri: Güç İlişkilerini Yeniden Kurmak - Atölye Sunumları | Paulo Freire (2000). | Öğretim Yöntemleri: Gösteri |
| 15 | Dersin Değerlendirilmesi: "Benim Demokratik Sınıfım" | genel tekrar | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma, Grup Çalışması |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | genel tekrar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | genel tekrar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 2 | 4 | 8 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 3 | 3 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 100 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,00 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||