TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| VETERİNERLİK FARMAKOLOJİ VE TOKSİKOLOJİSİ(YL) (TEZLİ) | |
| Kod | VFT521 |
| Ad | Spor Atlarında Doping |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz ve Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. Oğuzhan YAVUZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu derste spor atlarında performans değiştirme amacıyla kullanılan maddeler, bu maddelerin fiziko-kimyasal ve farmakolojik özellikleri, zararları, analiz yöntemleri ile doping ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat ve kuralların öğretilmesi amaçlanmıştır.
Dersin İçeriği
Bu dersin içeriğini dopingin tanımı ve çeşitleri, doping sayılan maddeler, bu maddelerin spor atlarına verdikleri zararlar, doping analiz yöntemleri ve ilgili yasal mevzuat oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
-Kaya S. Veteriner Hekimliğinde Toksikoloji. Medisan Yayınevi, 2002, ISBN:975-7774-50-2 -Gupta R.C. Veterinary Toxicology, Basic and Clinical Principles, Elseiver, 2007,978-0-12-370467-2.
Notlar
Ders notları ve sunumlar
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Doping madddelerini sınıflandırır |
| ÖÇ02 | Doping maddesi sayılabilecek maddeleri sıralar |
| ÖÇ03 | İlaç ve doping maddesi ilişkisini açıklar |
| ÖÇ04 | Doping maddesini tespite yönelik laboratuvar testlerini uygular |
| ÖÇ05 | Doping maddesi kullanımını sınırlayıcı uygulamaları açıklar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, özelliklerini, etkilerini, kullanıldığı ve kullanılmadığı durumları, vücuttaki hareketlerini, diğer ilaçlarla etkileşimlerini, besin değeri olan hayvanlarda kullanılma koşullarını açıklar. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Zehirli maddelerin özelliklerini, kaynaklarını, zehirliliklerini, vücuttaki hareketlerini, etki şekillerini, etkilerini, tanı, sağaltım ve korunma yollarını açıklar | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların sağaltımda kullanılan miktarlarını ve şekillerini açıklar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaç ve zehirlerin vücuda giriş ve çıkış yolları ile vücutta uğradıkları değişiklikleri açıklar. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaç ve zehirlerin vücuttaki etki mekanizmalarını açıklar. | 5 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Laboratuvarda temel ilaç şekillerini hazırlar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farmakoloji ve toksikolojide kullanılan analitik yöntemleri ve cihazları açıklar. | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farmakolojik ve toksikolojik analizlerden elde edilen sonuçları raporlayabilir ve yorumlayabilir. | 4 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bilimsel araştırmalarda kullanılan deney hayvanları ve alternatif yöntemler ile uyulması gereken etik kuralları bilir ve uygular. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer savaş ajanlarını; bu ajanların insan, hayvan, çevre sağlığına zararlı etkilerini ve korunma yöntemlerini bilir ve uygular. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanı ile ilgili güncel bilgileri, metot ve uygulamaları takip eder, değerlendirir ve çalışma alanında kullanabilir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında yapmış olduğu bilimsel çalışma sonuçlarını kullanarak makale hazırlar, yayımlar ve sunar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında bilimsel araştırma projelerinde görev alabilir ve proje yürütebilir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında edindiği bilgileri kullanarak insan, hayvan ve çevre sağlığı ile ilgili sorunların tanımlanması ve çözümüyle ilgilenen komisyonlarda görev alır. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Farmakoloji ve toksikoloji ile ilişkili bilim dalları ile ortak çalışmalar yürütebilir. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | YÖK ve üniversitenin öncelikli alanları ile sürdürülebilir kalkınma amaçlarını esas alarak bilimsel çalışmalar planlar ve yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Ders Tanıtım ve Uygulama, Değerlendirme Bilgilerinin Öğrenciye Açıklanması. | Ön hazırlığa gerek yoktur. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 2 | Doping çeşitleri | Literatür tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Doping sayılabilecek maddeler | Uluslararası doping listelerinin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma |
| 4 | MSS’ni etkileyen maddeler | Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 5 | Nöroleptik ilaçlar | Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 6 | Trankilizanlar | Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 7 | Yerel anestezikler | Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Sınav çalışması | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
| 9 | Narkotik ve narkotik olmayan ağrı kesiciler | Ders notları, Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap |
| 10 | Otonom sinir sistemi ilaçları I: Sempatik ve sempatolitikler | Ders notları, Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma |
| 11 | Otonom sinir sistemi ilaçları II: Parasempatik ve parasempatolitikler | Ders notları, Doping listelerindeki ilgili maddelerin araştırılması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 12 | İlaç ve doping maddesi ilişkisi | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Doping maddelerini tespite yönelik laboratuvar testleri | Ders notları, literatür tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Doping maddesi kullanımını sınırlayıcı uygulamalar | Ders notları, ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatın incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Dünyada ve Türkiye’de doping kontrolü | Ders notları, ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatın incelenmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav çalışması | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav çalışması | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 15 | 3 | 45 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 17 | 2 | 34 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 48 | 48 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||