Genel Bilgi
| Birim | SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| VETERİNERLİK FARMAKOLOJİ VE TOKSİKOLOJİSİ(YL) (TEZLİ) | |
| Kod | VFT514 |
| Ad | Sıvı-Elektrolit, Asit- Baz Denge Farmakolojisi |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz ve Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. ZEYNEP ÖZDEMİR KÜTAHYA |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. Bir önceki dönem grupları ve öğretim elemanları gösterilmektedir.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Derste vücuttaki sıvı-elektrolit denge mekanizmaları, sıvı-elektrolit dengenin bozulduğu durumlar asit baz dengesi ve bozuklukları ile bu durumlarda uygulanacak tedavi şekillerinin öğretilmesi amaçlanmıştır.
Dersin İçeriği
Sıvı-elektrolit ve asit-baz denge bozukluları ve bu sisteme etki eden ilaçların kaynakları ve özellikleri konularını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur.
Kaynaklar
Kayaalp S. Oğuz. Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji 1 ve 2 cilt. 2019, Pelikan Yayınları. Kaya S, Pirinçci İ, Ünsal A, Traş B, Bilgili A, Akar F. Veteriner Farmakoloji 1 ve 2 cilt. 2009, Medisan. Katzung Bertram G. Basic & Clinical Pharmacology. 2018, McGraw-Hill Medical Books. Brunton Laurance, Knollmann Bjorn, Dandan Randa Hilal. Goodman and Gilman's The Pharmacologi-cal Basis of Therapeutics-13 th Edition. 2018, McGraw-Hill Medical Books.
Notlar
Kayaalp S. Oğuz. Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji 1 ve 2 cilt. 2019, Pelikan Yayınları. Kaya S, Pirinçci İ, Ünsal A, Traş B, Bilgili A, Akar F. Veteriner Farmakoloji 1 ve 2 cilt. 2009, Medisan. Katzung Bertram G. Basic & Clinical Pharmacology. 2018, McGraw-Hill Medical Books. Brunton Laurance, Knollmann Bjorn, Dandan Randa Hilal. Goodman and Gilman's The Pharmacologi-cal Basis of Therapeutics-13 th Edition. 2018, McGraw-Hill Medical Books.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Vücuttaki sıvı-elektrolit sistemi tanır. |
| ÖÇ02 | Sıvı ve elektrolit denge bozukluklarını sıralar. |
| ÖÇ03 | Asit-baz denge bozukluklarını tanımlar. |
| ÖÇ04 | Plazma hacmini genişleten maddeleri adlandırır. |
| ÖÇ05 | Böbrek ve idrar yolu ilaçlarını ifade eder. |
| ÖÇ06 | Dolaşım şoku ve tedavisini listeler. |
| ÖÇ07 | Konu ile ilgili mesleki bilgisini artıracak kaynakları belirleyip kullanır. |
| ÖÇ08 | Kan nakli hakkında bilgi sahibi olur. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, özelliklerini, etkilerini, kullanıldığı ve kullanılmadığı durumları, vücuttaki hareketlerini, diğer ilaçlarla etkileşimlerini, besin değeri olan hayvanlarda kullanılma koşullarını açıklar. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Zehirli maddelerin özelliklerini, kaynaklarını, zehirliliklerini, vücuttaki hareketlerini, etki şekillerini, etkilerini, tanı, sağaltım ve korunma yollarını açıklar | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların sağaltımda kullanılan miktarlarını ve şekillerini açıklar. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaç ve zehirlerin vücuda giriş ve çıkış yolları ile vücutta uğradıkları değişiklikleri açıklar. | 5 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaç ve zehirlerin vücuttaki etki mekanizmalarını açıklar. | 5 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Laboratuvarda temel ilaç şekillerini hazırlar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Farmakoloji ve toksikolojide kullanılan analitik yöntemleri ve cihazları açıklar. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farmakolojik ve toksikolojik analizlerden elde edilen sonuçları raporlayabilir ve yorumlayabilir. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bilimsel araştırmalarda kullanılan deney hayvanları ve alternatif yöntemler ile uyulması gereken etik kuralları bilir ve uygular. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer savaş ajanlarını; bu ajanların insan, hayvan, çevre sağlığına zararlı etkilerini ve korunma yöntemlerini bilir ve uygular. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanı ile ilgili güncel bilgileri, metot ve uygulamaları takip eder, değerlendirir ve çalışma alanında kullanabilir. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında yapmış olduğu bilimsel çalışma sonuçlarını kullanarak makale hazırlar, yayımlar ve sunar. | 5 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında bilimsel araştırma projelerinde görev alabilir ve proje yürütebilir. | 4 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Farmakoloji ve Toksikolojisi alanında edindiği bilgileri kullanarak insan, hayvan ve çevre sağlığı ile ilgili sorunların tanımlanması ve çözümüyle ilgilenen komisyonlarda görev alır. | 5 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Farmakoloji ve toksikoloji ile ilişkili bilim dalları ile ortak çalışmalar yürütebilir. | 5 |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | YÖK ve üniversitenin öncelikli alanları ile sürdürülebilir kalkınma amaçlarını esas alarak bilimsel çalışmalar planlar ve yaşam boyu öğrenmeyi ilke edinir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Ders Tanıtım ve Uygulama, Değerlendirme Bilgilerinin Öğrenciye Açıklanması. | Ön hazırlık yoktur. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Sıvı-elektrolit sistemin önemi | Kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 3 | Vücutta sıvı-elektrolit denge mekanizmaları | Literatür tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Sodyum dengesi bozuklukları | İnternetten araştırma yapma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Potasyum dengesi bozuklukları | Kaynak okuma, internetten araştırma yapma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 6 | Kalsiyum dengesi bozuklukları | Ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 7 | Magnezyum dengesi bozuklukları | Literatür tarama, ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
| 9 | Asit-baz dengesi | Kaynak okuma, literatür tarama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Asidozun nedenleri ve sağaltımı | Kaynak okuma, literatür tarama | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Alkalozun nedenleri ve sağaltımı | Ders kitabı okuma, internetten araştırma yapma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 12 | Plazma hacmini değiştiren ilaçlar | Ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | Diüretik ilaçlar | Ders kitabı okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | İdrarın pH’sını değiştiren maddeler ve klinik kullanımları | İnternetten araştırma yapma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | Dolaşım şoku, tedavisi ve kan nakli | İnternetten araştırma yapma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 100 | 40 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 15 | 3 | 45 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 17 | 2 | 34 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 48 | 48 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||