TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ |
| ASTRONOMİ VE ASTROFİZİK (DİSİPLİNLERARASI) (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | AA002 |
| Ad | Yıldız Astrofiziği |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYSUN AKYÜZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Teorik bilgiler ve gözlemsel veriler yardımıyla yıldızların tüm özellikleri daha iyi kavramak
Dersin İçeriği
Astrofizikte temel kavramlar, Yıldız oluşumu; Hidrostatik denge, Virial teoremi, Jeans kriteri, Yıldızlarda ışımanın transferi, Yıldız atmosferleri, Yıldız yapı denklemleri, Yıldız evrimi: Anakol-öncesi ve H-R diyagramında evrim aşamaları, Yıldız kümeleri, Kimyasal olarak tuhaf yıldızlar ve diffüzyon
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Introduction to Stellar Astrophysics, Francis LeBlanc, Publisher: Wiley; 1st edition
Notlar
Yıldız Astrofigine Giriş 3, ERİKA BÖHM-VİTENSA Çev. Cafer Ibanoglu
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Temel fiziksel kavramları ve gözlemsel sonuçları kullanarak yıldızların işleyişi hakkında bilgi sahibi olur ve Yıldızlarda ışınım transferi konularında bilgi sahibi olur |
| ÖÇ02 | Yıldızların iç yapısı ve atmosferleri konularında temel bilgileri kavrar |
| ÖÇ03 | Yıldızlarda nükleosentez ve evrim aşamaları hakkında detaylı bilgi edinir |
| ÖÇ04 | Yıldızlarda yapı denklemleri ,hal denklemleri ve transfer denklemlerinin elde edilmesi ve çözüm adımlarını kavrar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilim dallarını ve kullanılmakta olan kuramsal ve gözlemsel yöntemleri bilmek ve uygulamak. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fizik, Matematik, Uzay Bilimleri ve Teknolojileri konularında, edindiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmek, ihtiyaçları belirlemek, öğrenimini yaşam boyu sürdürmeye çalışmak, gelişmeleri izlemek ve güncel bilgilere ulaşmada teknolojiyi etkin biçimde kullanmak. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Astronomi ve Uzay Bilimleri ile ilgili alanlarda tez çalışmaları projeler yapmak, konulara ilişkin düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm yollarını, nicel ve nitel verilerle desteklemek. | 2 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sözlü ve yazılı iletişim kurmak; en az bir yabancı dili kullanarak bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki gelişmeleri ve meslektaşları ile iletişim becerileri geliştirmek. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Astronomi ve Uzay Bilimleri alanında kazanılan becerilere yönelik bilimsel ve teknolojik materyalleri tasarlamak ve geliştirmek. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinlikler düzenleme ve bunları uygulama. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yazılı, kalıcı, güvenilir ve doğru kaynaklardan bilgiye erişebilme ve bilgi kaynaklarını kullanabilme. | 3 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Disiplin içi ve disiplinler arası grup çalışmaları yapabilme, etkin çalışabilme ve zamanı etkin kullanabilme | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Sorumluluk alma, bağımsız davranma ve yaratıcılık becerisi kazanma. | 2 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Mesleki sorumluluk ve etik bilinci geliştirmek. | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel fiziksel etkileşimlerle ışınım süreçleri arasında bağlantı kurarak kaydedilen fotonlardan kaynağın özelliklerine ve evrimine ilişkin bilgi türetebilme. | 4 |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bir bütün olarak evrenin ve içerdiği cisimlerin yapısı, oluşumu ve evrimini bilimsel yöntemlerle çok yönlü değerlendirebilme. | 3 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Verinin toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanması ile ilgili süreçleri kavrayıp uygulayabilme. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Yıldızların genel özellikleri, Işııtma , etkin sıcaklık, Akı ve kadir | Kitapdan ilgili bölümü çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Boltzmann ve Saha denklemleri | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Yıldız oluşumu, Hidrostatik denge, Virial teoremi,The Jeans Kriteri | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 4 | Yıldızlarda Işınım Transferi, Işınım Opaklıkları, Özgül Yoğunluk ve Işınım Momentleri | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Yerel Termodinamik Denge. Işınım Transfer Denklemin Çözümü,Işınımsal Denge. | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 6 | Büyük Optik Derinliklerde, Rosseland ve Diğer Ortalama Opaklıklarda Işınımsal Transfer. | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Işınımsal Transfer Denklemin Gösterimi. | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
|
| 9 | Gri Atmosfer, Çizgi Opaklıkları ve Genişleme, Eşdeğer Genişlik ve Atom Çizgilerinin Oluşumu | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Atmosfer modellemesi | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Yıldız Yapısı Denklemleri, Yıldızlarda Enerji Taşınımı, | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Politropik Modeller | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Güneşin Yapısı, Hal Denklemi | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Nükleosentez ve Yıldızların Evrimi | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 15 | Nükleer Füzyonun Temel Fiziği,Gelişmiş Nükleer Füzyon, HR de Evrimsel İzler. | Kitapdan ilgili bölüm çalışmak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||