TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | EFMZ108 |
| Ad | Eğitim Sosyolojisi |
| Dönem | 2022-2023 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ADNAN GÜMÜŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. ADNAN GÜMÜŞ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Temel toplumsal süreçlerin ve sosyolojinin temel kavramlarının, kuramlarının ve yaklaşımlarının öğrenilmesi; eğitimin sosyal işlevlerinin ve anlamının kavranması; eğitim süreçleri ile sosyal, iktisadi, politik, kültürel olgular ve kurumlar arasındaki, zümre, sınıf, güç birlikleri arasındaki karşılıklı ilişkinin kavranması; sosyolojik perspektiflerden eğitim sorunları, politika, reform ve uygulamalarına yönelik çözüm önerilerine dair çıkarımlarda bulunulabilmesi.
Dersin İçeriği
Temel toplumsal süreçler ve sosyolojinin temel kavramları (toplum, kültür, kozmos, uygarlık, sosyal yapı, sosyal olgu, sosyal olay, sosyal etkileşim, sosyal eylem, sosyal grup, zümre, sınıf, güç-nüfuz ilişkileri, iktidar, değişme vd.); sosyolojinin öncüleri (Platon, Aristoteles, Farabi, İbn-i Haldun, A. Comte, K. Marx, E. Durkheim, M. Weber vd.) ve eğitim görüşleri; temel sosyolojik teoriler (işlevselcilik, yapısalcılık, sembolik etkileşimcilik, çatışma kuramı, eleştirel teori, fenomenoloji ve etnometodoloji) açısından eğitim; toplumsal süreçler (sosyalleşme, sosyal tabakalaşma, sosyal hareketlilik, sosyal değişme vd.) ve eğitim; toplumsal kurumlar (aile, din, ekonomi,siyaset) ve eğitim; Türkiyede sosyolojinin ve eğitim sosyolojisinin gelişimi (Ziya Gökalp, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Nurettin Topçu, Mümtaz Turhan, Niyazi Berkes vd.); kültür ve eğitim; sosyal, kültürel, iktisadi, idari, siyasi, ahlaki eylem, bir sistem ve topluluk olarak okul.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Temel sosyoloji problemleri ile önemli isim ve eserlerden derlemeler halinde düzenlenmiş halde verilen pdf notlarla, derslerde ve bu notlarda adı geçen isimlerin eserleri ve bu akımlara dair eserler temel kaynak durumundadır.
Notlar
Sosyolojiye Giriş ve Eğitim Sosyolojisi kitapları ile mitolojiden dinlere toplum ve kültürlerin oluşumu ve eğitim sorunları ile ilgili her tür kaynak destek materyalini oluşturmaktadır.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilim ve eğitim tanımlarını, eğitim sosyolojisinin tanımını ve temel çalışma alanlarını bilir. |
| ÖÇ02 | Bilim ve eğitimin toplumsal işlevlerini bilir. |
| ÖÇ03 | Zümre, sınıf ve güç-nüfuz ilişkilerinin eğitim alanındaki yansımalarını bilir. |
| ÖÇ04 | Kurumların, sosyal yapı ve sosyal değişmelerin eğitim, okul ve toplumun işleyişi ile bireylerin yaşamları üzerindeki etkilerini kavrar. |
| ÖÇ05 | Kültür, din, gelenek, ideolojilerin eğitsel yaşantılar üzerindeki etkisini kavrar. |
| ÖÇ06 | Toplumsal grupların, ilişkilerinin ve dinamiklerinin grup ve bireyler üzerindeki etkilerine ilişkin duyarlılık geliştirir. |
| ÖÇ07 | Öğretim programlarının insan, toplum ve doğa yararına, toplumun sosyokültürel ve ekonomik ihtiyaçları doğrultusunda yapılandırılmasının önemini kavrar. |
| ÖÇ08 | Okul ve sınıf içi ilişkileri ve kişi-gruplar arası ilişki ve sorunları inceler ve çözüm önerileri geliştirir. |
| ÖÇ09 | Eğitim sosyolojisinden elde ettiği bakışla eğitim politika, planlama ve yapılanmasına yönelik farklı bakış ve modeller geliştirebilir. |
| ÖÇ10 | Eğitim ve okulda yaşanan sorunlara sosyolojik perspektiften alternatif çözümler önerebilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Almancayla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel bilginin üretimiyle ilgili yöntemleri kavrar. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Almancanın öğretimi için gereken yöntem, strateji ve teknik ile ölçme ve değerlendirme bilgisine sahiptir. | 5 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Almanca öğrenenlerin öğrenme özellikleri ve güçlüklerinin bilgisine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Almancayla ilgili olay ve olguları kavramsallaştırma becerisine sahip olur; bilimsel yöntem ve tekniklerle inceleyebilir; verileri yorumlayabilir, değerlendirebilir, sorunları tanımlayabilir, analiz edebilir, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri üretir. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerden yararlanarak Almanca ile ilgili özgün kaynakları kullanır. | 4 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Konu alanına, öğrenci özelliklerine, kazanımlara ve öğrenme koşullarına uygun öğretim malzemelerini değerlendirir, seçer ve geliştirir. | 4 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Öğrencilerin gelişim özelliklerini, bireysel farklılıklarını bilir ve Almancanın özelliklerini ve kazanımlarını dikkate alarak en uygun öğretim strateji, yöntem ve tekniklerini uygular. | 3 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlköğretim ve ortaöğretim öğrencilerinin kazanımlarını çok yönlü değerlendirir. | 4 |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Öğretmenlik Uygulamalarında karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 5 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bireysel ve grup çalışmalarında aldığı sorumlulukları etkin bir şekilde yerine getirir; ayrıca kendinin bir birey olduğunun farkındadır ve yaratıcı ve güçlü yönlerini kullanır. | 5 |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Almanca öğretiminde güncel gelişmeleri ve gereksinimleri izler, değerlendirir ve yaşam boyu öğrenmeye açıktır. | 3 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 5 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Sanatsal ve kültürel etkinliklere katılır; ayrıca farklı kültürlere ve değerlere karşı farkındalık ve duyarlılık geliştirir ve öğretim ortamına yansıtır. | 5 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Toplumun ve dünyanın gündemindeki olaylara/gelişimlere duyarlı olur ve izler; ayrıca toplumsal sorumluluk bilinciyle yaşadığı sosyal çevre için mesleki proje ve etkinlikler planlayabilir ve uygulayabilir. | 5 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır ve Almanca sözlü ve yazılı olarak kendini günlük ve meslek yaşamında ileri düzeyde ifade ederek alanındaki bilgileri kullanır. | 4 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alman dili eğitiminin gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir. | 3 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Toplumsal ve mesleki yaşam alanlarında etik değerlere yönelik bilgi ve beceri edinerek uygun davranış geliştirir. | 5 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Güvenli okul ortamının oluşturulması ve sürdürülebilmesi amacıyla kişisel ve kurumsal etkileşim kurar;ayrıca çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur. | 5 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Milli Eğitim Temel Kanunu´´nda ifade edilen ulusal ve evrensel duyarlıkların bilincinde olur ve birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuata uygun davranır. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilimlerin, sosyolojinin, eğitim sosyolojisinin, okul sosyolojisinin konusu, tanımı ve önemi | Okuma, literatür taraması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | Eğitim ve eğitim olmayan, bilim ve bilim olmayan ayrımları | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Evren, doğa, yaşam, insan, dil, kültür ve sanatın oluşumu ve evrimi ile ilgili bilgi ve paradigmalar | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Mitos, dinler, sosyal düşünce, bilim ve felsefenin oluşumu | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Sosyal olay, sosyal olgu, sosyal ilişki, sosyal etkileşim, sosyalizasyon, değer, norm, pozisyon, statü, rol, kimlik, grup, zümre oluşumları ve eğitimle ilişkileri | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 6 | Tabaklaşma, sınıf, güç ve nüfuz ilişkileri ve eğitimle ilişkileri | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 7 | Toplumsal kurumlar (aile, din, ekonomi, siyaset), sosyal yapı ve eğitim | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Okul içi dinamikler; sosyal, kültürel, ekonomik, siyasi, yönetsel, ahlaki bir sistem ve topluluk olarak okul (okul içi yapı, otorite, meşruiyet, süreç, gruplaşma, norm, değer, ilişki ve disiplin durumları ve aralarındaki bağlar) | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 10 | Değişim ve eğitim: Modernleşme ve postmodernleşme, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin eğitime yansımaları | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 11 | Toplumun inşası, sürdürümü ve sosyal hareketlilik (dikey ve yatay mobilite), bilgi dağıtımı, okula seçme ölçütleri, öğrenme biçimleri, öğretim programları, bilginin yönetimi ve kişilik ve kültürlerin yeniden üretimini, eğitim hakkı ve eğitimde fırsat eşitliği, sosyal hareketler, demokrasi ve eğitim ilişkileri, eğitimin planlanması, programlama ve reform tartışmaları | Okuma, investigation, görüş oluşturma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 12 | Sosyolojinin ve eğitim sosyolojisinin öncüleri (Platon, Aristoteles, Farabi, İbn-i Haldun, A. Comte, K. Marx, E. Durkheim, M. Weber ve diğerleri) ve eğitim görüşleri | Okuma, literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 13 | Temel sosyolojik teoriler (işlevselcilik, yapısalcılık, sembolik etkileşimcilik, çatışma kuramı, eleştirel teori, fenomenoloji ve etnometodoloji) açısından eğitim | Okuma, literatür, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 14 | Türkiye'de eğitimle ilgili farklı görüşler ve sosyoloji ve eğitim sosyolojisinde önemli isimler | Okuma, inceleme, görüş oluşturma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 15 | Eğitim teorileri, eleştirel, bilimsel eğitim, eleştirel pedagoji, alternatif okul ve eğitim tartışmaları, farklı eğitim anlayışları | Okuma, görüş oluşturma, önerilerde bulunma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 14 | 14 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||