TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | EFMZ108 |
| Ad | Eğitim Sosyolojisi |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. ADNAN GÜMÜŞ |
Dersin Amacı
Temel toplumsal süreçlerin ve sosyolojinin temel kavramlarının, kuramlarının ve yaklaşımlarının öğrenilmesi; eğitimin sosyal işlevlerinin ve anlamının kavranması; eğitim süreçleri ile sosyal, iktisadi, politik, kültürel olgular ve kurumlar arasındaki, zümre, sınıf, güç birlikleri arasındaki karşılıklı ilişkinin kavranması; sosyolojik perspektiflerden eğitim sorunları, politika, reform ve uygulamalarına yönelik çözüm önerilerine dair çıkarımlarda bulunulabilmesi.
Dersin İçeriği
Temel toplumsal süreçler ve sosyolojinin temel kavramları (toplum, kültür, kozmos, uygarlık, sosyal yapı, sosyal olgu, sosyal olay, sosyal etkileşim, sosyal eylem, sosyal grup, zümre, sınıf, güç-nüfuz ilişkileri, iktidar, değişme vd.); sosyolojinin öncüleri (Platon, Aristoteles, Farabi, İbn-i Haldun, A. Comte, K. Marx, E. Durkheim, M. Weber vd.) ve eğitim görüşleri; temel sosyolojik teoriler (işlevselcilik, yapısalcılık, sembolik etkileşimcilik, çatışma kuramı, eleştirel teori, fenomenoloji ve etnometodoloji) açısından eğitim; toplumsal süreçler (sosyalleşme, sosyal tabakalaşma, sosyal hareketlilik, sosyal değişme vd.) ve eğitim; toplumsal kurumlar (aile, din, ekonomi,siyaset) ve eğitim; Türkiyede sosyolojinin ve eğitim sosyolojisinin gelişimi (Ziya Gökalp, İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Nurettin Topçu, Mümtaz Turhan, Niyazi Berkes vd.); kültür ve eğitim; sosyal, kültürel, iktisadi, idari, siyasi, ahlaki eylem, bir sistem ve topluluk olarak okul.
Dersin Ön Koşulu
Ön koşul bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Temel sosyoloji problemleri ile önemli isim ve eserlerden derlemeler halinde düzenlenmiş halde verilen pdf notlarla, derslerde ve bu notlarda adı geçen isimlerin eserleri ve bu akımlara dair eserler temel kaynak durumundadır.
Notlar
Sosyolojiye Giriş ve Eğitim Sosyolojisi kitapları ile mitolojiden dinlere toplum ve kültürlerin oluşumu ve eğitim sorunları ile ilgili her tür kaynak destek materyalini oluşturmaktadır.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Bilim ve eğitim tanımlarını, eğitim sosyolojisinin tanımını ve temel çalışma alanlarını bilir. |
| ÖÇ02 | Bilim ve eğitimin toplumsal işlevlerini bilir. |
| ÖÇ03 | Zümre, sınıf ve güç-nüfuz ilişkilerinin eğitim alanındaki yansımalarını bilir. |
| ÖÇ04 | Kurumların, sosyal yapı ve sosyal değişmelerin eğitim, okul ve toplumun işleyişi ile bireylerin yaşamları üzerindeki etkilerini kavrar. |
| ÖÇ05 | Kültür, din, gelenek, ideolojilerin eğitsel yaşantılar üzerindeki etkisini kavrar. |
| ÖÇ06 | Toplumsal grupların, ilişkilerinin ve dinamiklerinin grup ve bireyler üzerindeki etkilerine ilişkin duyarlılık geliştirir. |
| ÖÇ07 | Öğretim programlarının insan, toplum ve doğa yararına, toplumun sosyokültürel ve ekonomik ihtiyaçları doğrultusunda yapılandırılmasının önemini kavrar. |
| ÖÇ08 | Okul ve sınıf içi ilişkileri ve kişi-gruplar arası ilişki ve sorunları inceler ve çözüm önerileri geliştirir. |
| ÖÇ09 | Eğitim sosyolojisinden elde ettiği bakışla eğitim politika, planlama ve yapılanmasına yönelik farklı bakış ve modeller geliştirebilir. |
| ÖÇ10 | Eğitim ve okulda yaşanan sorunlara sosyolojik perspektiften alternatif çözümler önerebilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilgisayar ve Öğretim teknolojileri alanının gerektirdiği temel değerleri, ilkeleri, kanun, yönetmelik ve etik kuralları bilir ve bunlara uygun davranır. | 3 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrenme ve Öğretme, Öğretim teknolojileri, Bilişim teknolojileri ile ilgili ana akım kuramları, yöntem ve teknikleri, ölçme ve değerlendirme yöntemlerini bilir. | 2 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Eğitim öğretim sorun veya faaliyetlerinin gerektirdiği öğretim teknolojilerini seçer ve kullanır. | 2 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alan öğretimine yönelik etkinlikler düzenler ve uygun öğretim materyallerini geliştirir. | 2 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilgisayar ve eğitim bilimleri alanlarındaki kuramsal bilgileri öğrenme ortamlarında çözüm amaçlı kullanır . | 3 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Öğrenme ve öğretme problemlerini belirler ve çözümleri tasarlar, bu tasarıma uygun yöntemleri seçer ve uygular. | 3 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bağımsız çalışma becerilerinin ve sorumluluk alabilme yetisinin göstergesi olarak alanla ilgili bir problemin çözümü için bireysel bir öneri, bir ürün veya işlemler takımı geliştirir. Bireysel veya ekip olarak yapılan projelerde sorumluluk alır ve aldığı görevi etkin bir şekilde yerine getirir. | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Ülkemizde ve dünyadaki güncel sorunları ve değişimleri takip edip, yakın gelecekteki toplumun gerektireceği bilgi ve becerileri edinme amacıyla öğrenme ve kendini geliştirme faaliyetlerine girişir. | 5 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yeni durumlarda yeni öğrenme görevleri üstlenir ve bir öğrenme problemi ile karşılaştığında bilimsel ve etik değerler temelinde kendisini ve ekibini başarıya götürecek problem çözümünü uygular. | 5 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Öğrencilerle, öğretmenlerle, okul yönetimi ile aileler ve çalışma grubundaki bireylerle etkili ve sağlıklı iletişim kurar. Yerel veya ulusal düzeyde alandaki gelişmelerin yayılım ve dağıtımında sorumluluk alır. | 5 |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Çalışmalarında bilimsel ve etik değerler temelinde hareket ederek, bu değerlerin korunmasını ve öğrenilmesini destekler. | 5 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Diğer alanlardaki ilgili gelişmeleri öğretim teknolojileri alanına taşır. Paydaşlarla işbirliği içinde verimli bir ortak çalışma ortamı yaratır ve sürdürür. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bilgi ve İletişim Teknolojileri derslerini okutabilecek ve diğer öğretmenlere destek olacak düzeyde yazılım ve donanım bilgisine sahiptir; bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanır ve bu teknolojileri kullanarak iletişim kurar. | 2 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğretim teknolojileri alanı kapsamında, toplumun güncel sorunlarını çözmeye yönelik bireysel ve grup projeleri üretir . | 4 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilgiye erişmek amacıyla kaynak araştırması yapar, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanır, farklı kaynaklardan edindiği bilgilerin doğruluğunu ve güncelliğini değerlendirir. | 3 |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Öğrenmeyi öğrenme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme becerilerine sahiptir. | 5 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bireysel ve disiplinler arası gruplarda etkin olarak çalışır. | 5 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ortaya çıkan yeni teknolojileri öğrenir, kullanır; Öğretim teknolojileri temellerine uygun olarak bu yeni ortamlara uyumlu içerikler hazırlar ve öğrenmede etkili olacak şekilde sunar. | 3 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Uzaktan öğrenme kuramlarını bilir ve ana-akım uzaktan öğrenme uygulamalarını, ortam, araç, platform ve teknolojilerini öğrenme ve öğretme amaçlı olarak kullanır. | 2 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil portföyü B1 düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | 1 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilimlerin, sosyolojinin, eğitim sosyolojisinin, okul sosyolojisinin konusu, tanımı ve önemi | Okuma, literatür taraması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | Eğitim ve eğitim olmayan, bilim ve bilim olmayan ayrımları | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Evren, doğa, yaşam, insan, dil, kültür ve sanatın oluşumu ve evrimi ile ilgili bilgi ve paradigmalar | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Mitos, dinler, sosyal düşünce, bilim ve felsefenin oluşumu | Okuma, literatür taraması, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Sosyal olay, sosyal olgu, sosyal ilişki, sosyal etkileşim, sosyalizasyon, değer, norm, pozisyon, statü, rol, kimlik, grup, zümre oluşumları ve eğitimle ilişkileri | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 6 | Tabaklaşma, sınıf, güç ve nüfuz ilişkileri ve eğitimle ilişkileri | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 7 | Toplumsal kurumlar (aile, din, ekonomi, siyaset), sosyal yapı ve eğitim | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 8 | Ara Sınav | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Okul içi dinamikler; sosyal, kültürel, ekonomik, siyasi, yönetsel, ahlaki bir sistem ve topluluk olarak okul (okul içi yapı, otorite, meşruiyet, süreç, gruplaşma, norm, değer, ilişki ve disiplin durumları ve aralarındaki bağlar) | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 10 | Değişim ve eğitim: Modernleşme ve postmodernleşme, bilimsel ve teknolojik gelişmelerin eğitime yansımaları | Okuma, inceleme, örnekler hazırlama | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 11 | Toplumun inşası, sürdürümü ve sosyal hareketlilik (dikey ve yatay mobilite), bilgi dağıtımı, okula seçme ölçütleri, öğrenme biçimleri, öğretim programları, bilginin yönetimi ve kişilik ve kültürlerin yeniden üretimini, eğitim hakkı ve eğitimde fırsat eşitliği, sosyal hareketler, demokrasi ve eğitim ilişkileri, eğitimin planlanması, programlama ve reform tartışmaları | Okuma, investigation, görüş oluşturma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay |
| 12 | Sosyolojinin ve eğitim sosyolojisinin öncüleri (Platon, Aristoteles, Farabi, İbn-i Haldun, A. Comte, K. Marx, E. Durkheim, M. Weber ve diğerleri) ve eğitim görüşleri | Okuma, literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 13 | Temel sosyolojik teoriler (işlevselcilik, yapısalcılık, sembolik etkileşimcilik, çatışma kuramı, eleştirel teori, fenomenoloji ve etnometodoloji) açısından eğitim | Okuma, literatür, tartışma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 14 | Türkiye'de eğitimle ilgili farklı görüşler ve sosyoloji ve eğitim sosyolojisinde önemli isimler | Okuma, inceleme, görüş oluşturma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 15 | Eğitim teorileri, eleştirel, bilimsel eğitim, eleştirel pedagoji, alternatif okul ve eğitim tartışmaları, farklı eğitim anlayışları | Okuma, görüş oluşturma, önerilerde bulunma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 14 | 14 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 78 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,12 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||