TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | IAS210 |
| Ad | Meslek Etiği |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 2 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Ön Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Öğr. Gör. GÜLAY HALİDİ |
Dersin Amacı
Dersin amacı etik, tıp etiği ve meslek etiği kavramlarını tanımlama, tıp etiği ilkelerini açıklama, hastane öncesi alanda ortaya çıkabilecek olası etik problemleri analiz etmektir.
Dersin İçeriği
1-Etik Kavramı, Etik ve Ahlak 2-Meslek Etiği ve Tıp Etiği, Deontoloji 3-Etik ve Hukuk, Etik Kodlar 4-Tıp Etiği İlkeleri 5- Paternalizm, Aydınlatılmış Hasta Onamı 6-Mahremiyet, Hasta Sırrı ve Gizlilik 7-Tıbbi Gerçeğin Söylenmesi 9-Organ Transplantasyonu ve Etik 10-Ölüm Kavramı ve Etik 11-Hastane Öncesi Alanın Etik Boyutu 12-Hastane Öncesi Alanda Ortaya Çıkabilecek Etik Sorunlar
Dersin Ön Koşulu
Dersin önkoşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
1-Kadıoğlu S. Çukurova Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Ders Deontoloji ve Tıbbi Etik Notları, 2012. 2-Demir Karabulut S, Gülpınar G, Halidi G, Keleş Ş, Yalım NY. Türkiye Biyoetik Derneği Sağlık Profesyonelleri için Meslek Etiği Dizisi 1: Sağlık Programları Meslek Etiği. Dizi Editörü Yalım NY, Kitap Editörü Keleş Ş. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, 2019. 3-Akın E, Göçmen Baykara Z, Kırşan Büyüktarakçı M, Doğan N, Eyüboğlu G, Gül Ş, Gün M, Halidi G, Demir Karabulut S, Nesipoğlu G, Yılmaz Ş. Türkiye Biyoetik Derneği Sağlık Profesyonelleri için Meslek Etiği Dizisi 2: Hemşirelik ve Etik. Dizi Editörü Yalım NY, Kitap Editörü Göçmen Baykara Z. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitabevleri, 2022. 4-Halidi G. İlk ve Acil Yardım Programı Meslek Etiği Dersi Notları, 2017.
Notlar
1-Kadıoğlu S. Etik Hakkında Kısa Bir Yazı. Güney Mimarlık Dergisi, 2014; (17): 40-42. 2-Yıldırım G, Kadıoğlu S. Etik ve Tıp Etiği Kavramları. C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 2007; 29 (2): 7-12. 3-Kadıoğlu S. Çukurova Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Ders Deontoloji ve Tıbbi Etik Notları, 2012. 4-Ersoy N, Aydın E. Tıbbi Etikte "Yararlılık İlkesi". Türkiye Klinikleri Tıbbi Etik Dergisi, 1994; 2(2):57-60. 5-Aydın E. Tıp Etiği. 1.Baskı, Ankara: Güneş Kitabevi, 2006. 6-Yıldırım G. Sağlık Profesyonellerinin Etik Kavramından Anladıkları ve Kuramsal Etik Çalışması Yapanlardan Bekledikleri. Danışman Kadıoğlu S. Doktora Tezi, Çukurova Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana, 2008. 7-Arda B, Şahinoğlu Pelin S. Tıbbi Etik: Tanımı, İçeriği, Yöntemi ve Başlıca Konuları. Ankara Tıp Mecmuası, 1995; 48: 323-336. 8-Demirhan Erdemir A. Tıpta Etik ve Deontoloji; Yirmbirinci Yüzyılda. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, 2011. 9-Erbay H. Hastane öncesi acil tıpta hastanın müdahaleyi reddetmesi: kuramsal değerlendirme ve bir alan çalışması. Danışman Alan S. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana, 2012. 10- Erbay H. Some ethical issues in prehospital emergency medicine. Turkish journal of emergency medicine, 2014; 14(4):193-198.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Etik, tıp etiği, meslek etiği ve deontoloji kavramlarını tanımlar. |
| ÖÇ02 | Etik-ahlak-hukuk kavramlarını ayırt eder. |
| ÖÇ03 | Tıp etiği ilkelerini açıklar. |
| ÖÇ04 | Hastane öncesi alanda ortaya çıkabilecek olası etik problemleri ve ikilemleri tıp etiği ilkeleri çerçevesinde listeler. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Tıbbi terminolojiye uygun bir şekilde insan vücudunu yapısal ve fonksiyonel açıdan tanımlar. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Olay yerine, hastaya/ kazazedeye ve kendisine yönelik alınması gereken güvenlik önlemlerini tanımlar, hastayı/ kazazedeyi taşımak için gerekli ekipmanları ve uygun taşıma yöntemlerini açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Görev-yetki-sorumlulukları dahilindeki ilaçları ve ilaç uygulama yöntemlerini belirtir. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Oksijen tedavisinin endikasyonlarını ve ekipmanlarını tanımlar. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Endike olduğu durumlarda endotrakeal entübasyonu açıklar | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Doğru ekipmanla kanama kontrol yöntemlerini tanımlar | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İleri yaşam desteği basamaklarını listeler | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ambulansın kullanımını, bakımını ve kontrolünü açıklar | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Olası meslek kazalarından korunabilmek için uygun vücut mekanik yöntemleri sıralar | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastanın/kazazedenin durumunu fiziksel muayene ve diğer tanılama yöntemleriyle etkin bir şekilde açıklar | |
| PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Otomatik ve manuel eksternal defibrilatörü kullanır | |
| PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastanın/kazazedenin immobilizasyonun gerekli olduğu durumlarda uygun ekipmanları kullanır | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Multiple yaralanmalarda veya afetlerde triyajı veya triyaj tekniklerini yönetir | |
| PÖÇ14 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel yaşam desteği basamaklarını ve yöntemlerini uygular | |
| PÖÇ15 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hastanın/kazazedenin problemine yönelik çözüm pratiklerini uygulamada bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Öğrenme dinamiklerini göz önünde bulundurarak alanına özgü bilgilere ulaştığında eleştirel bir yaklaşımla bilgileri analiz eder | 5 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Uygun teknikleri ve yöntemleri kullanarak komuta kontrol merkezi, diğer kuruluşlar ve hasta/hasta yakınlarıyla iletişim kurar | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Ekip üyeleri ve diğer kuruluşlarla kooperasyonu sağlar | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Haberleşmeyi sağlama ve veri aktarımı için bilgi iletişim teknolojilerini ve gerekli olduğu durumlarda en az bir yabancı dili kullanır | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Değişen çevre koşullarının ve teknolojik ilerlemenin sonuçlarını izler ve bu koşulların alana özgü dinamiklerini analiz eder | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin Tanıtımı ve Ders Akışının Açıklanması | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 2 | Felsefe, Etik ve Genel Ahlak Kavramları | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | Etik ve İlişkili Kavramlar | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 4 | Etik, Genel Ahlak ve Hukuk İlişkisi | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Meslek ve Meslek Etiği, Tıp-Tıp Etiği Kavramları | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 6 | Tıp Etiği ile İlişkili Kavramlar | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 7 | Tıp Etiği İlkeleri | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 8 | Ara Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Paternalizm, Bilgilendirme ve Onam | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | Mahremiyet, Hasta Sırrı ve Gizlilik | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 11 | Tıbbi Gerçeğin Söylenmesi | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 12 | Hasta Hakları | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 13 | Hastane Öncesi Alan ve Etik | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 14 | Hastane Öncesi Alanın Etik Boyutu 1 | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 15 | Hastane Öncesi Alanın Etik Boyutu 2 | Ders notlarının Okunması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 1 | 14 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 54 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,16 | ||
| AKTS | 2 AKTS | ||