ILEM809 Türkiye'de Kadın Hareketi

6 AKTS - 3-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod ILEM809
Ad Türkiye'de Kadın Hareketi
Dönem 2023-2024 Eğitim-Öğretim Yılı
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 3-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 6 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Doktora Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Doç. Dr. FİLİZ YILDIZ


Dersin Amacı / Hedefi

Derse katılan öğrencilere, Türkiye'de kadınların maruz kaldıkları eşitsizlikler ve toplumsal cinsiyet ayrımcılığı karşısında geçmişten günümüze verdikleri örgütlü hak arama mücadelelerinin ve feminist düşüncenin gelişiminin öğretilmesi amaçlanmaktadır. Yanı sıra dersin katılımcılarının Türkiye'de kadın hareketinin düşünsel temellerini feminist kuramlar ışığında yorumlama becerisi kazanmaları hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği

Bu derste modernleşmeye yönelik uygulamaların ivme kazandığı 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu'nda kadınların toplumsal koşulları, Batılılaşma adı altında hayata geçirilen yeniliklerin kadınların ev içi rolleri ve kamusal alandaki varlıkları açısından yol açtığı değişiklikler, eril otorite karşısında kadınların dayanışma ve mücadele pratikleri, bu süreçte verdikleri edebi eserler ve gazetecilik faaliyetleri ele alınacaktır. Bu kapsamda Makbule Leman, Fatma Aliye, Emine Semiye, Şair Nigar gibi öncü kadınların fikirleri ve kadın hareketine katkıları incelenecektir.Ayrıca Cumhuriyet'in ilanından sonra hayata geçirilen yenilikler ve Kemalist modernleşme sürecinin kadınların yaşamlarına etkisi, kadınlara sunulan eğitim olanakları, çalışma hayatında verilen fırsatlar, kamusal alandaki kadın varlığının sınırları ve kısaca Cumhuriyetin Batılılaşma hedefiyle bağlantılı olarak idealize edilen kadın imgesi ve kadınlık alanı tartışılacaktır. Dersin konuları arasında erken Cumhuriyet döneminin başlıca kadın örgütlerinden olan Türk Kadın Birliği ve Nezihe Muhiddin de yer almaktadır. Ayrıca derste dünyadaki kadın hareketleri ile bağ kurularak farklı dönemlere karşılık gelen feminist dalgalar çerçevesinde Türkiye'de kadın hareketi incelenecektir.

Dersin Ön Koşulu

Yok

Kaynaklar

Arat, N.( 1996). Kadın Gerçeklikleri. İstanbul: Say Yayınları. Tekeli, Ş. (1982). Kadınlar ve Siyasal Toplumsal Hayat, İstanbul:Birikim Yayınları. Kandiyoti, D. (2013). Cariyeler,Bacılar,Yurttaşlar. İstanbul: Metis Yayınları. Sancar, S. (2012). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti. İstanbul: İletişim Yayınları Davas, A. (2014). Eşitsiz Kız Kardeşlik. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Bora, A. ve Günal, A. (2007). 90'larda Türkiye'de Feminizm. İstanbul: İletişim Yayınları. Tokuroğlu, B. (2004). Özgürleşemeyen Kadın. Ankara: Odak Yayınevi. Çakır, S. (2013). Osmanlı Kadın Hareketi. İstanbul: Metis Yayınları. Toprak, Z. (2014). Türkiye'de Kadın Özgürlüğü ve Feminizm (1908-1935). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Kurnaz, Ş. (2015). Yenileşme Sürecinde Türk Kadını (1839-1923). İstanbul: Ötüken Yayınları. Zilfi, M.C. (2000). Modernleşmenin Eşiğinde Osmanlı Kadınları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. Yıldız, F. (2020). 1930'lu Yılların Gazetelerinde Modern Kadın İmgesi. Konya: Literatürk Yayınevi.

Notlar

Toplumsal cinsiyet ve kadın temalı videolar, sinema filmleri ve belgeseller.


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Tarihsel süreçte Türkiye'de ve dünyada kadın hareketinin gelişimine dair bilgi sahibi olur.
ÖÇ02 Modernleşme sürecinde Osmanlı kadınlarının değişmeye başlayan toplumsal rolleri ve bu süreçte ortaya çıkan kadın hareketini,kadınların eşitlik ve hak taleplerini, edebi eserler ve yazılı basın aracılığıyla kadınların seslerini duyurma çabalarını öğrenir.
ÖÇ03 Osmanlı İmpartorluğu'ndan günümüze feminist mücadele içinde olan kadın örgütlerini ve öncü kadınları tanır.
ÖÇ04 Küresel ve dijital feminizmin Türkiye'deki yansımalarını tartışabilecek donanıma sahip olur.


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Belirsiz Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerleri tanır ve uygular. 3
PÖÇ02 Belirsiz İletişim Çalışmaları disiplinleri içerisindeki olguları açıklayabilecek kavramsal ve kuramsal yetkinliğe sahip olur. 3
PÖÇ03 Belirsiz İletişim ve medya çalışmalarına ilişkin temel metodolojik yaklaşımlara, yöntemlere, araştırma tekniklerine ve bunları uygulama ve değerlendirme bilgisine hâkimdir. 4
PÖÇ04 Belirsiz İletişim Çalışmaları alanında yerel, ulusal ve uluslararası sorunları saptar.
PÖÇ05 Belirsiz Sosyal bilimler alanındaki olguları disiplinlerarası bağlamda analiz ve sentez yapma becerisi kazanır. 4
PÖÇ06 Belirsiz İletişim çalışmaları alanında tasarladığı bir toplumsal araştırmayı raporlaştırır ve akademik kurallara uygun özgün eserler haline getirir.
PÖÇ07 Belirsiz Alana ilişkin bilgisini yazılı ve sözlü olarak etkin ve sistemli şekilde aktarır. Ders, konferans ve seminer verme becerisi edinir. 4
PÖÇ08 Belirsiz Sosyal bilimler alanında kullanılan temel kavramsal yaklaşımlar konusunda yeterli bilgiye sahip olur.
PÖÇ09 Belirsiz Bireysel olarak ve/veya ekip içinde sorumluluk alır, liderlik yapar ve etkin biçimde çalışır 3
PÖÇ10 Belirsiz Bu sorunları çözümleyebilmek amacıyla uygun metodolojilerin içerisinde veri toplama, analiz tekniklerini seçer ve ampirik çalışmaları uygular. 3


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Oryantasyon ve Giriş Okuma Öğretim Yöntemleri:
Tartışma, Anlatım
2 Batı'da feminist bilincin oluşması ve sufrajistlerin eşitlik talepleri ve mücadele pratikleri Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
3 Osmanlı modernleşmesi ve kadın hareketinin doğuşu, ilk kadın dergisi: Terakki-i Muhedderat Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
4 Cumhuriyet dönemi reformlarının kadınların toplumsal hayatına yansımaları. Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
5 Erken Cumhuriyet dönemi gazete ve dergilerinde kadınların sunuluşu Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
6 Türk Kadın Birliği ve Nezihe Muhiddin, siyasal hak talepleri ve feminist mücadele süreci Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
7 Cumhuriyet dönemi reformlarının kadınların toplumsal hayatına yansımaları, yeni rejimin idealize ettiği modern kadın imgesi, erken Cumhuriyet dönemi gazete ve dergilerinde kadınların sunuluşu Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
8 Ara Sınavlar Sunum Ölçme Yöntemleri:
Ödev
9 Çok partili siyasal hayata geçiş ve kadınların toplumsal hayata katılımı, kadın dergileri, gazeteler ve radyo programları aracılığıyla kadın kimliği ve kadınlık alanının ideolojik inşası Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
10 1960'lı ve 1970'li yıllarda kadınların toplumsal hayata katılımı, özel ve kamusal alandaki eşitlik ve hak temelli sorunlar. Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
11 1980'li ve 1990'lı yıllarda Türkiye'de kadın hareketi, öncü kadınlar, feminist bilinçlendirme faaliyetleri ve toplumsal hareketler (çeviri grubundan sokak eylemlerine kadınlar) Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
12 Üçüncü dalga feminizmin Türkiye'deki yansımaları, kadın çalışmaları ve kadın örgütleri çerçevesinde feminist düşünce, erkek şiddeti ve eril tahakküme yönelik tepkiler Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
13 Dijital (siber) feminizm olgusu, yeni medya ve sosyal ağlar dolayımlı feminist mücadele Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
14 Erkek şiddeti ve ataerkiye dayalı ayrımcılığa karşı Türkiye kadınlarının hukuki ve politik dayanışma ve direniş pratikleri Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
15 Genel değerlendirme Okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları Sunum Ölçme Yöntemleri:
Ödev
17 Yarıyıl Sonu Sınavları Sunum Ölçme Yöntemleri:
Ödev


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 15 3 45
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 15 3 45
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 2 8 16
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 20 20
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 20 20
Toplam İş Yükü (Saat) 146
Toplam İş Yükü / 25 (s) 5,84
AKTS 6 AKTS

Güncelleme Zamanı: 18.09.2023 10:21