TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET322 |
| Ad | Farmakoloji II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 6. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. Oğuzhan YAVUZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi ZEYNEP ÖZDEMİR KÜTAHYA
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Ders kapsamında vücut sistemlerine etki eden ilaçların (hormonal sistem , solunum sistemi, sindirim sistemi) kaynakları, etki şekilleri, kullanılışları ve dozlarının öğretilmesi, beslenme farmakolojisi (vitaminler, mineraller, gelişmeyi hızlandıran maddeler), kemoterapötik ilaçların (antibiyotikler, anthelmintikler, protozoonları ve mantarları etkileyen ilaçlar, antiseptik ve dezenfektanlar) kavratılması, doğru ve bilinçli ilaç kullanım becerisinin kazandırılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu dersin içeriğini otonom ve merkezi sinir sistemi, kalp-damar sistem ilaçları, hormonal sistem farmakolojisi, sıvı-elektrolit ve asit-baz sistem famakolojisi, solunum sistemi famakolojisi, sindirim sistemi farmakolojisi, beslenme farmakolojisi, kemoterapötik ilaçlar (antibiyotikler, anthelmintikler, protozoonları ve mantarları etkileyen ilaçlar, antiseptik ve dezenfektanlar) oluşturmaktadır.
Dersin Ön Koşulu
yoktur
Kaynaklar
Kaya Sezai, Pirinçci İbrahim, Ünsal Ayhan, Tras Bünyamin, Bilgili Ali, Akar Ferda. Veteriner Farmakoloji, 1-2 Cilt. Medisan, 2009. ISBN: 978-975-7774-66-2
Notlar
Cunningham Fiona, Elliott Jonathan, Lees Peter. Comparative and Veterinary Pharmacology, Springer. 2010.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Yerel hormonları (histamin, prostaglandinler) açıklar. |
| ÖÇ02 | Hormonal sisteme etki eden ilaçlarının kaynaklarını ve özelliklerini sıralar. |
| ÖÇ03 | Sıvı-elektrolit ve asit-baz denge bozukluları ve bu sisteme etki eden ilaçların kaynaklarını ve özelliklerini açıklar. |
| ÖÇ04 | Solunum sisteme etki eden ilaçlarının kaynaklarını ve özelliklerini sıralar. |
| ÖÇ05 | Sindirim sisteme etki eden ilaçlarının kaynaklarını ve özelliklerini sıralar. |
| ÖÇ06 | Vitamin maddeler, mineral maddeler ve gelişmeyi hızlandırıcı maddelerin özellikleri ve kullanım şekillerini açıklar. |
| ÖÇ07 | Kemoterapötik ilaçların (antibiyotikler) özellikleri, farmakokinetiği, etki şekilleri, istenmeyen etkileri, ilaç etkileşimleri, kullanılışları ve dozlarını açıklar. |
| ÖÇ08 | Kemoterapötik ilaçların (antihelmintikler) özellikleri, farmakokinetiği, etki şekilleri, istenmeyen etkileri, ilaç etkileşimleri, kullanılışları ve dozlarını açıklar. |
| ÖÇ09 | Kemoterapötik ilaçların (protozoonları ve mantarları etkileyen ilaçlar) özellikleri, farmakokinetiği, etki şekilleri, istenmeyen etkileri, ilaç etkileşimleri, kullanılışları ve dozlarını açıklar. |
| ÖÇ10 | Kemoterapötik ilaçların (antiseptik ve dezenfektanlar) özellikleri, farmakokinetiği, etki şekilleri, istenmeyen etkileri, ilaç etkileşimleri, kullanılışları ve dozlarını açıklar. |
| ÖÇ11 | İlaçların doğru ve bilinçli kullanımını ifade eder. |
| ÖÇ12 | Ders kapsamında ilaçların reçeteye yazımını yapar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 4 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | 3 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | 5 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | 5 |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | 5 |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | 3 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | 3 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | 5 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | 5 |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 4 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | 4 |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Otonom sinir Sistemi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Merkezi Sinir Sistemi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 3 | Yerel Hormonlar ve Hormonal Sistem Farmakolojisi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 4 | Kalp-damar sistem farmakolojisi | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 5 | Sıvı-elektrolit ve asit-baz sistemi farmakolojisi (böbrek ve idrar yollarını etkileyen maddeler, dolaşım şoku ve sağaltımı) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 6 | Solunum sistemi farmakolojisi (öksürük kesici, balgam söktürücü, solunum yollarını genişleten ilaçlar) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 7 | Sindirim sistemi farmakolojisi (ağız, yutak ve özefagusu etkileyen ilaçlar ile mideyi etkileyen ilaçlar) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 8 | Ara Sınav | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Yazılı Sınav, Ödev |
|
| 9 | Sindirim sistemi farmakolojisi (bağırsakları ve karaciğeri etkileyen ilaçlar ile rumen farmakolojisi) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 10 | Beslenme Farmakolojisi (Vitminler, Mineral maddeler, gelişmeyi hızlandırıcı maddeler). | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 11 | Kemoterapötik ilaçlar (antibiyotikler, betalaktamlar ve aminoglikozidler) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Kemoterapötik ilaçlar (antibiyotikler, makrolidler, tetrasiklinler, fenikoller, linkozamidler ve polipeptidler) . | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 13 | Kemoterapötik ilaçlar (antibiyotikler, kinolonlar, nitrofuranlar, imidazoller, rifamisinler, sülfonamidler ve diğer antibiyotikler). | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 14 | Kemoterapötik ilaçlar (anthelmintikler). | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 15 | Kemoterapötik ilaçlar (protozoonları ve mantarları etkileyen ilaçlar). | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Deney / Laboratuvar |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney / Laboratuvar |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 108 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,32 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||