TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TİB837 |
| Ad | Sünni Düşünce Geleneğinin Teşekkül Süreci |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Güz |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMANUR ALİBEKİROĞLU |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır. |
Dersin Amacı / Hedefi
Sünni düşünce geleneğinin oluşumunu, zihniyetini, farklı bölgelerde ve zaman dilimlerindeki temsilini bütünleyici, tarafsız ve betimleyici bir bakış açısıyla kavramak
Dersin İçeriği
Sünni Düşüncenin teşekkülü, etkili olan sebepler, sürecin çeşitli bölgelerdeli yansımaları
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Watt, M. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. Ethem Ruhi Fığlalı; C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018; Sönmez Kutlu, “Ehl-i Sünnet Ehl-i Sünnet’in Teşekkül Süreci ve Fikrî Çerçevesi” “İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker, Ankara 2012, 343-357.
Notlar
C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sünni geleneğin temel kavramlarını bilir. |
| ÖÇ02 | Sünni geleneğin teşekkül sürecini tüm yönleriyle kavrar |
| ÖÇ03 | Süreç içerisindeki farklılaşmaları analiz eder. |
| ÖÇ04 | Sünni gelenek içerisindeki farklılaştırmaları karşılaştırır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak | 3 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili yayın yapmak | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak | 3 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Temel Kavramlar (Sünni, Ehl-i Sünnet, Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat vb. ) | İlgili Dia maddeleri, • M. S. Hatipoğlu, (1985). Ehl-i Sünnet üzerine bir söyleşi. Aylık Dergi, 1985/I-II, 27-38.( Ehl-i Sünnet (Özel Sayı). | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Sünni geleneğin teşekkü süreci öncesinde ortaya çıkan oluşumlar | Watt, M. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. Ethem Ruhi Fığlalı. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 3 | Sünni Geleneğin Teşekkül Sürecini Hazırlayan Sebepler -I- | • C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik Yay, 2018. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 4 | Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in Oluşum Süreci | • Sönmez Kutlu, “Ehl-i Sünnet Ehl-i Sünnet’in Teşekkül Süreci ve Fikrî Çerçevesi” “İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker Yayınları, Ankara 2012, 343-357. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 5 | Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in Oluşum Süreci Ashabur-Rey-Ashabu'l-Hadis | • Sönmez Kutlu, Selefiliğin Fikri Arkaplanı, Otto Yayınları, Ankara 2016. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 6 | Ashabu'r-Rey, Mürcie ve Hanefilik ilişkisi | Fatmanur Alibekiroğlu, Akılcılık Mürcie ve Ebu Hanife Çizgisinde Bir Oluşum Olarak Ashabur-Rey, Ankara 2019 | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 7 | Ashabu'l-Hadis-Şafiilik ve Küllabiyye ilişkisi | Kalaycı, M. "Eşarîliğin Tarihsel Arka Planı: Küllabîlik". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 51 (2010 ): 399-431 | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Maturidiliğin doğuşunu hazırlayan sebepler ve teşekkülü | • Sönmez Kutlu, “Bilinmeyen yönleriyle Türk din bilgini: İmam Mâturidî”, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, GİRİŞ KISMI (s. 16-48), Ankara 2003. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 10 | Maturidiliğin Temel Görüşleri ve Günümüz Problemlerine Çözmeye Katkısı | • Sönmez Kutlu, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, Ankara 2003. | Öğretim Yöntemleri: Beyin Fırtınası |
| 11 | Eş’ariliğin teşekkül süreci, temel görüşleri. | • Kalaycı, M. (2013), Tarihsel Süreçte Eşarilik-Maturidilik İlişkisi, Ankara Okulu Yay. Ankara. • Keskin, M. (2005), Eş’ariliğin teşekkül Süreci. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış doktora tezi) | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Eşariliğin Yaşadığı Zihniyet Farklılaşmaları Kelamî-Felsefi-Akaid Eşariliği | • Kalaycı, M. (2013), Tarihsel Süreçte Eşarilik-Maturidilik İlişkisi, Ankara Okulu Yay. Ankara. • Keskin, M. (2005), Eş’ariliğin teşekkül Süreci. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış doktora tezi) | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 13 | Sünni gelenek içerisindeki zihniyet farklılaşmalarının tahlili | • Sönmez Kutlu, “Gelenekçi-Muhafazakar Din Söyleminin Analizi”, Tarihsel Din Söylemleri Üzerine Zihniyet Çözümlemeleri, Otto Yayınları, II. Baskı, Ankara 2015, s. 47-60. | Öğretim Yöntemleri: Altı Şapka |
| 14 | Günümüzde mevcut Sünni akımlar | • Adem Arıkan , İslam Dünyasının Mezhep Haritası ve Nüfus Dağılımı, İslami Araştırmalar, 2018; 29 (2), 348-379. | Öğretim Yöntemleri: Grup Çalışması |
| 15 | Şii Sünni İlişkileri | Kalaycı, Mehmet . "Şi'ilik-Sünnilik İlişkisinin Kapsamı ve Sınırlarına Dair Bazı Metodik Mülahazalar". e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 6 / 2 (Aralık 2013): 293-319 . | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 7 | 7 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 18 | 18 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 109 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,36 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||