TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ |
| SERAMİK PR. | |
| Kod | SRT346 |
| Ad | Geleneksel Türk Çini Teknolojisi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 6. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Leman KALAY |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. Leman KALAY
(Bahar)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders, öğrencilere çini sanatının temel prensiplerini öğretmeyi, geleneksel ve çağdaş tekniklerle çini üretim süreçlerini anlamalarını sağlamayı amaçlamaktadır. Öğrenciler, hazır çini çamuru kullanarak özgün formlar oluşturacak, geleneksel çini motifleri ile dekorlama yapacak ve sırlama tekniklerini uygulayarak pişirim süreçlerini yöneteceklerdir. Ders kapsamında öğrenciler, çini sanatında estetik ve teknik becerilerini geliştirme fırsatı bulacak, kendi sanatsal bakış açılarını yansıtan özgün çini tasarımları üreteceklerdir.
Dersin İçeriği
Bu ders, çini sanatında şekillendirme, dekorlama ve pişirim süreçlerini kapsamaktadır. Öğrenciler ilk olarak çini formlarını tasarlayarak şekillendirecek ve ilk pişirimlerini gerçekleştireceklerdir. Ardından geleneksel çini motifleri üzerine çalışmalar yaparak özgün desenler geliştireceklerdir. Desen uygulama ve renklendirme süreçlerinin ardından sırlama teknikleri öğretilecek ve son pişirim gerçekleştirilecektir. Dersin sonunda öğrenciler, tamamladıkları çini eserlerini sunarak değerlendirmeye tabi tutulacaklardır.
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Zehra ÇOBANLI - Gönül ÖNEY- Anadolu'da Türk Devri Çini ve Seramik Sanatı - Metin SÖZEN, Geleneksel Türk El Sanatları- Oktay ASLANAPA, Türk Sanatı- İnci A. Birol, F. Çiçek Derman Türk Tezyini Sanatları Motifler
Notlar
Konu ile ilgili bildiri kitapları, tezler, dergiler, araştırma raporları, internet veri tabanları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Geleneği öğrenerek ,uygulama çalışmalarını yapar |
| ÖÇ02 | Geçmişten günümüze çini sanatında yaşanan değişimleri analiz eder |
| ÖÇ03 | Geleneksel çamur, astar, boya ve sır teknolojisini öğrenir |
| ÖÇ04 | Gelenekten yararlanarak günümüzde yeni tasarımlar yapar |
| ÖÇ05 | Çini üretim ve pişirim tekniklerini öğrenir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Toplumsal, bilimsel, sanatsal, mesleki, etik ve sorumluluk bilincindedir | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilgiye ulaşır, yönetir ve kurgular | |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak verileri yorumlar, değerlendirir, analiz eder, araştırmalara ve kanıtlara dayalı çözüm önerileri geliştirir | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanının gerektirdiği en az Avrupa bilgisayar kullanma lisansı düzeyinde, bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Zamanı verimli ve planlı kullanır | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bireysel ve grup halinde sorumluluk alarak çalışır | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sözlü, yazılı ve görsel iletişim kurar | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | El-göz koordinasyonu kurar | 5 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Sanat ve tasarım ile ilgili toplumsal, evrensel etkileri ve değişimleri takip eder | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Uzmanlık alanında ve projesinde ihtiyaç duyduğu farklı disiplinlerle uyumlu çalışır | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Çok boyutlu düşünerek becerisi gelişir | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenme bilinci ile kendini sürekli olarak yeniler | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Sanat kuramı, estetik ve sanat felsefesi konularında yetkindir | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Eleştirel düşünebilme, yaratıcı ve özgün fikirler geliştirme yetisi gelişmiştir | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Uzmanlık alanına ve konusuna uygun teorik ve uygulamalı bilgiyi verimli şekilde kullanır | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki gelişimlerinin yanı sıra ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bilimsel, kültürel, sanatsal ve sosyal alanlarda eğitim gereksinimlerini belirleyerek kendini sürekli geliştirir | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Kavramları özgün sanat yapıtlarına dönüştürür | 5 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Sorunu doğru şekilde tanımlar ve yorumlar, soruna yaratıcı, özgün, estetik, sanatsal ve teknik çözümler bulur | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Farklı malzemeler, üretim yöntemleri ve tekniklerini kullanır | 5 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Tasarladığı projenin teknik ve teknolojik olarak üretilebilirliğini değerlendirir | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Giriş ve Proje Konusu Belirleme Dersin içeriği ve değerlendirme kriterleri Çini sanatında geleneksel ve çağdaş formlar Özgün çini form tasarımı için eskiz çalışmaları | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 2 | Çini Formlarının Tasarımı Öğrencilerin bireysel tasarımlarını belirlemesi Teknik ve sanatsal açıdan form analizi Şekillendirme teknikleri: Plaka, kalıplama ve serbest form | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 3 | Uygulamalı Şekillendirme Çalışmaları I Plaka ve serbest form teknikleriyle şekillendirme Formun yüzey ve dokusunun belirlenmesi Teknik ve estetik kontroller | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 4 | Uygulamalı Şekillendirme Çalışmaları II Şekillendirilen formların detaylandırılması Kuruma sürecinin takibi ve çatlak önleme teknikleri Teknik sorunların çözümü (çatlama, şekil bozulması vb.) | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma |
| 5 | Biçimlendirilmiş Çalışmaların Kurutulması ve Fırına Hazırlık Şekillendirilmiş çini formlarının kuruma sürecinin tamamlanması Fırınlama öncesi yüzey kontrolleri Pişirim sırasında oluşabilecek hatalar ve önlemler | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 6 | İlk Pişirim (Bisküvi Pişirim) Çini formlarının düşük derecede pişirilmesi (850°C) İlk pişirim süreci ve fırın kullanımı Pişirim sonrası analiz ve değerlendirme | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 7 | İlk Pişirim Sonrası Değerlendirme ve Yüzey Düzeltmeleri Bisküvi pişirim sonrası yüzey kontrolü Dekor ve sır öncesi yüzey temizliği ve rötuşlar Öğrencilerin projelerine yönelik bireysel geri bildirimler | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 8 | Ara Sınav | İlk pişirim tamamlanmış özgün formun değerlendirilmesi Teknik ve estetik analiz Pişirim sürecinde karşılaşılan hataların tartışılması | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Proje / Tasarım, Performans Değerlendirmesi |
| 9 | Geleneksel Çini Motifleri ve Desen Çalışmaları Osmanlı, Selçuklu ve İznik çini motifleri Geleneksel çini desenlerinin anlamları ve kompozisyon ilkeleri Öğrencilerin özgün formlarına uygun desen geliştirme çalışmaları | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Proje Temelli Öğrenme |
| 10 | Desen Transfer ve Kontur Teknikleri Pişmiş çini formlarına desen aktarma yöntemleri Kontur çekme teknikleri (ince fırça, siyah kontur boyaları) Geleneksel desenlerin modern yorumlarla uygulanması | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 11 | Çini Boyama Teknikleri ve Uygulamalar Çini boyalarının özellikleri ve renklerin pişirim sonrası değişimi Renk katmanları ve boyama teknikleri Dekor uygulamalarında detay ve tonlama çalışmaları | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Proje Temelli Öğrenme |
| 12 | Sır Öncesi Son Rötuşlar ve Kontroller Dekorlu formların son değerlendirmesi Renklerin ve desenlerin pişirim öncesi son kontrolü Sır öncesi yüzey temizliği ve hazırlık süreci | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap, Proje Temelli Öğrenme |
| 13 | Sırlama Teknikleri ve Uygulamalar Şeffaf, opak ve renkli sırların kullanımı Sır fırçalama, daldırma ve püskürtme teknikleri Sırlamada karşılaşılan hatalar ve çözümleri | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Sırlanmış Çalışmaların Fırına Hazırlanması Son kontroller ve düzeltmeler Fırın raf yerleşimi ve pişirim planlaması Yüksek sıcaklıkta pişirim (950°C) | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Son Pişirim ve Bitmiş İşlerin Değerlendirilmesi Sırlı pişirim sonrası renk ve desen kontrolleri Teknik ve sanatsal değerlendirme Grup tartışmaları ve eleştirel analiz | Verilen kaynaklardan hazırlanılarak gelinir | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 16 | Proje Sunumu İçin Hazırlık Öğrencilerin tamamlanmış çini çalışmalarının değerlendirilmesi Sergileme ve sunum teknikleri Final sunumu için hazırlık | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Proje / Tasarım, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | (Proje Sunumu ve Değerlendirme) Öğrencilerin tamamlanmış çini çalışmalarının teslimi Teknik ve estetik kriterlere göre değerlendirme Kendi projelerini anlatan kısa sunumlar | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Proje / Tasarım, Performans Değerlendirmesi |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Performans Görevi (Atölye) | 40 | 16 |
| 1. Performans Görevi (Uygulama) | 60 | 24 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 108 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,32 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||