TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | İTS718 |
| Ad | Türk-İslam Edebiyatında Mesnevi Geleneği |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK
(Bahar)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
dinî-tasavvufî manzum eserlerde tercih edilen “mesnevi” nazım şeklinin tanıtılması
Dersin İçeriği
Türk İslam Edebiyatı kapsamında yazılan belli başlı mesnevilerin metinlerinin incelenmesi, birbiriyle karşılaştırılıp değerlendirilecektir.
Dersin Ön Koşulu
ön koşul yoktur
Kaynaklar
Âmil Çelebioğlu, Türk Edebiyatında Mesnevi, İstanbul 1999. Mahmut Kaplan, Hayriyye-i Nâbî(İnceleme-Metin), AKDTYK AKM Yay. Ankara 1995. İsmail Ünver, Neşâtî, KTB Yayınları, Ankara 1986 Vasfi Mahir Kocatürk, Hüsn ile Aşk, Ahmet Halit Kitabevi, İstanbul 1944. Abdülkadir Karahan, Hakani Mehmed Bey’in Hilye-i Şerife’si, Sabah Gazetesi Yay., İstanbul 1992.
Notlar
İsmail Ünver, “Mesnevi”, Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), TDK Yayınları, Cilt: LII, Sayı: 415, 416, 417, Ankara 1986, ss. 430-463. Büyük Türk Klâsikleri, C.5., Ötüken Yayınları, İstanbul 1987. (Teşrifâtü’ş-şu’arâ’dan 241, Zafer-nâme’den 242.)
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Arap, Fars ve Türk Edebiyatının ortak konulu mesnevilerini bilir. |
| ÖÇ02 | Mesnevilerin yapı sal özelliklerini kavrar. |
| ÖÇ03 | Mesnevi yazmakla şöhret olan şairleri ve hamse sahiplerini tanır. |
| ÖÇ04 | Mesnevilerdeki tarihi seyrin ve değişimin farkına varır. |
| ÖÇ05 | Mesnevileri edebi türlerine göre tasnif edebilir. |
| ÖÇ06 | Mesnevi bölümlerini gösterebilir. |
| ÖÇ07 | Mesnevilerle ilgili bilimsel bilgi ve yayınları takip edebilir. |
| ÖÇ08 | Eski ve yeni kültüre ait anlatı türlerini karşılaştırabilir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | 5 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 2 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili edindiği bilgileri sorumluluğu altındaki kişi ve gruplara etkin biçimde öğretir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Mesnevinin tanımı, kapsamı, tarihi gelişimi, mesnevi çeşitleri ve öne çıkan örnekleri | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Yusuf Hâs hâcib’in Kutadgu Bilig adlı mesnevisinin okutulması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 3 | Yunus Emre’nin Risaletü’n-Nushiyye adlı mesnevisinin okutulması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Mevlana’nın Mesnevisi’nin okutulması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Ahmedi'nin İskendernâme'sinin okutulması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Yusuf Hakiki Baba’nın Mahabbetnâme adlı mesnevisi ile Nidâî’nin Genc-i Esrâr-ı Ma’nî adlı mesnevisinin karşılaştırılması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Ali Şir Nevaî’nin Lisanü’t-Tayr adlı mesnevisi ile Gülşehri’nin Mantıku’t-tayr adlı mesnevisi’nin Karşılaştırılması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | Ara sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Şeyyad Hamza’nın Yusuf u Zelha mesnevisi ile Diyarbakırlı Ahmedi’nin Yûsuf u Züleyha Mesnevisi’nin karşılaştırılması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 10 | Süleyman Çelebi’nin Vesiletü’n-Necat adlı mesnevisi ile İpsalalı Ebu’l-Hayr’ın Mevlidinin karşılaştırılması | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Hakanî´nin Hilye-i Şerîfe´si | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 12 | Neşâtî Ahmet Dede´nin Mirâciyye’si | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Mesnevi biçiminde yazılmış tezkire: Güftî´nin Teşrifâtü’ş-Şu’arâsı | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Nâbî´nin Hayriyesi | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 15 | Şeyh Galib´in Hüsn ü Aşk´ı | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Ali Şir Nevai'nin Sedd-i İskender adlı mesnevisi | Mesnevi örnekleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 17 | Final Sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 12 | 6 | 72 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 3 | 3 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||