TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | İTS702 |
| Ad | İlk Dönem İslam Tarihi II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ
(Bahar)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Emevî ve Abbasî dönemlerinin siyasî, sosyal ve kültür tarihleri hakında bilgi sahibi olmak
Dersin İçeriği
Emevî ve Abbâsî devletlerinin siyasî ve medeniyet tarihleri, dönemler arası mukayeseler
Dersin Ön Koşulu
Zorunlu ve seçmeli dersleri almış olmak.
Kaynaklar
1. Âdem Apak, İslâm Tarihi, III (Emevîler) İstanbul 2006 ve IV (Abbâsîler), İstanbul 2011. 2. İrfan Aycan - İbrahim Sarıçam, Emevîler, İstanbul 2002 3. Julius Wellhausen, Arap Devleti ve Sükutu (çev. Fikret Işıltan), Ankara 1963. 4. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi´nin (DİA) “Emevîler”, “Abbâsîler”, “Muâviye b. Ebû Süfyân”, “Mervân I”, “Abdülmelik b. Mervân”, “Hişâm b. Abdülmelik”, “Mansûr” ve “Hârûnürreşîd” gibi ilgili maddeleri.
Notlar
1. İbn Sa’d (ö. 230/845), et-Tabakâtü’l-Kübrâ (nşr. İhsan Abbas), I-IX, Beyrut 1985. 2 Belâzurî (ö. 279/892), Fütûhu’l-Büldân (Türkçeye çev. Mustafa Fayda), Ankara 2002. 3. Belâzurî, Ensâbü’l-Eşrâf (nşr. Süheyl Zekkâr), I-XIII, Beyrut 1996. 4. Ebû Hanîfe ed-Dîneverî (ö. 282/895), el-Ahbârü’t-Tıvâl (nşr. Ömer Faruk Tabbâ), Beyrut, ts. 5. Ya’kûbî (ö. 284/897), Târîh, I-II, Beyrut 1995. 6. Taberî (ö. 310/922), Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk (nşr. M. Ebü’l-Fazl İbrahim), I-XI, Beyrut, ts. 7. İbnü’l-Esîr (ö. 630/1232), el-Kâmil fi’t-Târîh, I-XIII, Beyrut 1979.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Emevî Devleti´nin kuruluşu ve gelişimini öğrenir, bir önceki döneme göre gerçekleşen değişimleri bilir. |
| ÖÇ02 | Emevîler dönemindeki siyasî gelişmeler hakkında bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ03 | Emevîler dönemindeki dinî, sosyal ve kültürel gelişmeleri bilir, bunların dinî hayata yansımalarını kavrar. |
| ÖÇ04 | Abbasî Devleti´nin kuruluşu ve gelişimi hakkında bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ05 | Abbasîler dönemindeki dinî, sosyal ve kültürel gelişmeleri bilir. |
| ÖÇ06 | Her iki dönemde meydana gelen siyasî, ekonomik ve sosyal gelişmeler ve değişimler hakkında yorum ve analiz becerisi kazanır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | 4 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | 5 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | 3 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili edindiği bilgileri sorumluluğu altındaki kişi ve gruplara etkin biçimde öğretir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Emevî Devleti´nin kuruluşu | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 17-35 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Emevî Devleti´nde Süfyânîler dönemi I: Muâviye | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 35-71; DİA, "Muâviye I" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Emevî Devleti´nde Süfyânîler dönemi II: Yezid b. Muâviye, Kerbela vd. gelişmeler | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 71-116 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Aile arasında iktidarın el değiştirmesi, Câbiye toplantısı | Saim Yılmaz, "Muâviye b. Yezîd´in Halifelikten Ayrılması ve Halifeliğin Mervânîler´e İntikâli", İSTEM, IV/8 (2006), s. 187-205 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Emevî Devleti´nde Mervânîler Dönemi I: I. Mervân, Abdülmelik b. Mervân, I. Velid) | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 121-187 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Emevî Devleti´nde Mervânîler Dönemi II (I. Velid´den Yıkılışa kadar) | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 187-255 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Emevî Devleti´nin yıkılışı ve bunun sebepleri | Âdem Apak, İslam Tarihi 3, s. 255-260; DİA, "Emevîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 8 | ara sınav | ara sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Emevîler döneminin genel özellikleri ve bu dönemdeki idarî, sosyal, kültürel müesseseler ve gelişmeler | İrfan Aycan-İbrahim Sarıçam, Emeviler, s. 98-157; DİA, "Emevîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Hulefâ-yi Râşidîn ve Emevî dönemlerinin mukayesesi | DİA ilgili maddeler | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Abbâsî ihtilâli ve devletin kuruluşu | Âdem Apak, İslâm Tarihi 4, s. 17-40; DİA, "Abbâsîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Abbâsîlerin ilk dönem halifeleri | Âdem Apak, İslâm Tarihi 4, s. 43-253; DİA, "Abbâsîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Abbâsîler zamanında Türk komutanlar, Büveyhîler ve Selçuklu nüfuz dönemlerine genel bir bakış | Âdem Apak, İslâm Tarihi 4, s. 257-478; DİA, "Abbâsîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Abbasî Devleti´nin yıkılması | Âdem Apak, İslâm Tarihi 4, s. 478-499; DİA, "Abbâsîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Abbâsîler zamanında İslâm kültür ve medeniyeti | Nahide Bozkurt, "Abbâsîler, Medeniyet Tarihi", İslâm Tarihi El Kitabı, s. 493-522; DİA, "Abbâsîler" mad. | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | final sınavı | final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | final sınavı | final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||