TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| İSLAM TARİHİ VE SANATLARI (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | İTS720 |
| Ad | Müslüman Türk Devletleri Tarihi |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. FATİH YAHYA AYAZ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
İlk Müslüman Türk devletleri hakkında temel bilgilere sahip olmak.
Dersin İçeriği
Ortaçağ Müslüman Türk Devletlerinin (Tolunoğulları, Saç Oğulları, İhşidiler, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklulular, Harzemşahlar, Eyyubiler ve Memlükler) kuruluşundan yıkılışına kadar kısa siyasi tarihi, devletin kurumları, mimarisi, sosyal ve kültürel hayat, İslam medeniyetine katkıları.
Dersin Ön Koşulu
Zorunlu ve seçmeli dersleri almış olmak.
Kaynaklar
Nesimi Yazıcı, İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi.
Notlar
1 Ramazan Şeşen, Selahaddin Devrinde Eyyubiler Devleti, İstanbul 1983. 2 Komisyon, İlk Müslüman Türk Devletleri. 3 Ali İbrahim Hasan, Mısır fi Usuril Vusta, Kahire, 1949. 4 Ayni, Ikdul-Cuman. 5 Hasan İbrahim Hasan, Tarihul İslam, Kahire, 1964 6 Yaşar Kopraman, Mısır Memlüklüleri Tarihi, B. Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş, Ankara, 1978 7 Hanefi Palabıyık, Gazneli Devlet Teşkilatı 8 Mez, Adam, Onuncu Yüzyılda İslam Medeniyeti İslam Rönesansı, çev. Salih Şaban, İstanbul, 2000. 9 Doğuştan Günümüze İslam Tarihi, İstanbul 1989. 10 İslam Tarih Kültür ve Medeniyeti, Ed. Prof. DR. M. Hol, Ann K.S. Lambton, Bernard Lewis, yayın yön. İsmail Kıllıoğlu, Hikmet Yayınları, İstanbul, 1988. 11 Said Abdulfettah Aşur, Asrul Memaliki fi Mısır veş Şam, Kahire, 1964. 12 Barthold, Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler, Ankara, 1975. 13 C.E. Bosworth, İslam Devletleri Tarihi, İstanbul 1980. 14 Emir Ali es-Seyyid, Mısır fi Ahdil Ihşidiyyin, Kahire, 1950.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Milli kültürümüzün ve benliğimizin oluşmasında önemli bir yeri bulunan İslam anlayışının toplumumuz üzerindeki etkilerinin anlaşılması. |
| ÖÇ02 | Türklerin İslamlaşması ile birlikte dünya siyasetindeki belirleyici rolü. |
| ÖÇ03 | Bir birleri aleyhine gelişim trendi sergileyen Müslüman Türk devletlerindeki yalıtkanlık ve kurumsal istikrar. |
| ÖÇ04 | Ortaçağ İslam kültüründe Müslüman Türk devletlerinin yeri. |
| ÖÇ05 | İlk Müslüman Türk devletlerinin İslam medeniyeti ile batı medeniyetinin etkileşimi. |
| ÖÇ06 | Çin, Hint, Sasani ve Arap kültürü arasında köprü görevi üstlenen Müslüman Türk devletlerinin aydınlanmacı ortaçağ İslam Kültüründeki yeri. |
| ÖÇ07 | İlk Müslüman Türk devletlerinin İslam medeniyetine katkıları. |
| ÖÇ08 | Klasik İslam tarihi kaynaklarında Türkler ve Türklerin kurdukları devletlere dair bilgi ve ayrıntıların bilinmesi. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak farklı bir alandaki bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir ve derinleştirir. | 4 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür. | 2 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanında kazanılan lisans düzeyi yeterliliklerine dayalı olarak ilgili alandaki kaynakları etkin bir şekilde kullanır. | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarihi ve Sanatları alanlarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanır. | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği bilgiler aracılığıyla farklı disiplin alanlarındaki bilgileri bütünleştirerek yeni bilgiler oluşturur. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanına özgü sorunları en uygun araştırma yöntem ve teknikleri ile çözümler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgileri toplumun eğitim, kültür ve sanat seviyesinin yükseltilmesi yönünde kullanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür. | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanıyla ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. | 5 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel olarak bağımsız çalışır ve/veya ekip çalışmalarında sorumluluk alarak çözüm üretir. | 4 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanı ile ilgili sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İslam Tarihi ve Sanatları alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili edindiği bilgileri sorumluluğu altındaki kişi ve gruplara etkin biçimde öğretir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Türkler ve Türk kimliği | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 2 | Türkler ve Müslüman Araplar arasındaki ilk iletişim. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 3 | Türklerin İslam’ı kabulünü kolaylaştıran nedenler ve ilk iş birliktelik olarak Talas Savaşı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 4 | Türkistan'da İlk Müslüman Türk Devleti: Karahanlılar. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 5 | Karahanlı devlet teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması |
| 6 | Gazneli Devleti'nin kuruluşu, Hindistan üzerine gerçekleştirilen fetihler, taht kavgaları ve yıkılışı | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası |
| 7 | Gazneli Devlet Teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 8 | Eyyubiler (Siyasi ve Kültür Tarihi). | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Grup Çalışması |
| 9 | Ara Sınav | Ara sınava kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Ödev, Yazılı Sınav |
| 10 | Haçlılarla mücadele ve Kudüs’ün yeniden fethi. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Bireysel Çalışma, Grup Çalışması |
| 11 | İhşidiler | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 12 | Memlukler devleti siyasi tarihi. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması, Bireysel Çalışma |
| 13 | Memlükler devlet teşkilatı. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma |
| 14 | Müslüman Türk devletlerinin İslamiyetin yayılmasındaki etkin rolü. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Grup Çalışması, Beyin Fırtınası |
| 15 | Türklerin İslam kültür ve medeniyet tarihine katkıları. | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 16 | Dönem Sonu Sınavları | Yıl sonu sınavlarına kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
| 17 | Dönem Sonu Sınavları | Yıl sonu sınavlarına kadar konulara çalışmak | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||