TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS743 |
| Ad | Osmanlı Tarihinin Arşiv Kaynakları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Aygül DÜZENLİ |
Dersin Amacı / Hedefi
Osmanlı Devleti ile ilgili arşiv kaynakların tanıtmak, Osmanlı tarihi araştırmaları için gerekli yazılı belgeleri okuma ve yorumlama bilgisinin kazandırılması
Dersin İçeriği
Osmanlı Devleti ile ilgili arşiv kaynakların tanıtılması Osmanlı Tarihi ile ilgili belgelerin tanınması
Dersin Ön Koşulu
Zorunlu ve seçmeli dersleri almış olmak.
Kaynaklar
Başbakanlık Osmanlı Arşivi Katalogları Rehberi, Ankara 1995 Afyoncu, Erhan, Tanzimat Öncesi Osmanlı Tarihi Araştırma Rehberi, İstanbul 2007 Akgündüz, Ahmet, Şer’iye Sicilleri I-II, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul 1998. Atlı, H. Halit, Örnek Çözümlemelerle Osmanlıca Edebi Metinleri ve Arşiv Belgeleri, Hayrat Neşriyat, Isparta 2014. Başbakanlık Osmanlı Arşiv Rehberi, Haz. Yusuf İhsan Genç ve diğerleri, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayınları, İstanbul 2000. Başbakanlık Osmanlı Arşivi Metin Örnekleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi. Eminoğlu, Mehmet, Osmanlı Vesikalarını Okumaya Giriş, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2015. Ergin, Muharrem, Osmanlıca Dersleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 2015. Kurt, Yılmaz – Ceyhan, Muhammed, Osmanlı Paleografyası ve Osmanlı Diplomatikası, Akçağ Yayınları, Ankara 2015. Kütükoğlu, Mübahat S., Osmanlı Belgelerinin Dili, Türk Tarih kurumu, Ankara 2013. Sakin, Orhan, Osmanlı Arşiv Belgeleri Okuma Klavuzu, Yeditepe Yayınları, İstanbul 2015. Şemseddin Sami, Kâmus-ı Türkî, Dersaadet 1317. Şeriyye Sicil Defterleri Metin Örnekleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivi.
Notlar
Atillâ Çetin, “Osmanlı Arşivlerinin Tarihçesi”, Osmanlı Arşivleri ve Osmanlı Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul, 1985, s. 63-71. Halil İnalcık, “Bursa Şer’iye Sicillerinde Fatih Sultan Mehmed’in Fermanları”, Belleten, XI/44 (1947), s. 693-709. İsmet Binark, Arşiv ve Arşivcilik Bilgileri, Ankara, 1980.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Osmanlı arşiv kaynaklarını tanır. |
| ÖÇ02 | Osmanlı Devleti ile ilgili arşiv kaynaklarını tarihçilik bakış açısıyla yorumlar. |
| ÖÇ03 | Arşiv belgelerinin ve klasik kaynakların nasıl kullanılabileceğini tartışır. |
| ÖÇ04 | Osmanlı Devleti ile ilgili arşiv kaynaklarını kullanarak bilgi üretir. |
| ÖÇ05 | Çeşitli yazı çeşitleriyle yazılmış metinleri okuyabilir. |
| ÖÇ06 | Osmanlı Türkçesiyle yazılmış metinleri sözlük yardımıyla çözümler. |
| ÖÇ07 | Arşivlerde belirlediği konulara göre Osmanlıca belge araştırır. |
| ÖÇ08 | Yüksek lisans çalışmalarında kendisine yardımcı olacak bilgileri elde eder. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalının alt bilim dalları ile ilgili klasik kaynakları tanır ve kullanır. | 4 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 3 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 2 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 2 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 5 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 3 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır | 2 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | 3 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin içeriği, amaçları, sınırları, kaynak bilgisi ile ilgili kaynakların tanıtımı | Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 2 | Başbakanlık Devlet Arşivleri ve Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı ve burada bulunan arşiv kaynaklarının genel bir tanıtımı | Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 3 | Hatt-ı Hümayunlar, Fermanlar | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap |
| 4 | Osmanlı Devleti’nde tahrir geleneği ve Tahrir Defterlerinin tanıtımı | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Mufassal tahrir defterlerinin tanıtımı | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | İcmal defterlerinin tanıtımı | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Evkaf defterlerinin tanıtımı | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Mühimme, Ruznamçe, Sancak Tevcih defterlerinin tanıtımı | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Aklâm-ı sitte hakkında bilgi | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Matbu Metin İncelemeleri I | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Matbu Metin İncelemeleri II | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap |
| 13 | Matbu Metin İncelemeleri III | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Matbu Metin İncelemeleri IV | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap |
| 15 | Matbu Metin İncelemeleri V | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Matbu Metin İncelemeleri VI | Ödev Sunum | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||