TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS734 |
| Ad | Türk-İslam Edebiyatında Ahenk Unsurları |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. HANİFE DİLEK BATİSLAM |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı Türk-İslâm edebiyatının manzum metinlerinde yararlanılan ahenk unsurlarını (söz ve ses tekrarları, vezin, kafiye, redif vb.) örnek metinlerden yola çıkarak tanıtmaktır.
Dersin İçeriği
Bu derste Türk-İslâm edebiyatının manzum metinleri işlenmektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Muhsin Macit, Divan Şiirinde Ahenk Unsurları, Akçağ Yay. Ank.1996. Muhsin Macit, Gelenekten Geleceğe, Akçağ Yay. Ank.1996. Ahmet Doğan, Açıklamalı ve Örnekli Aruz Bilgisi, Akçağ Yay. Ank.2005. Cem Dilçin, Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, TDK. Yay., Ank.1983. Haluk İpekten, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergah Yay., İst. 2002. Saraç, M.A. Yekta, Klasik Edebiyat Bilgisi, Biçim-Ölçü-Kafiye, 3F Yayınevi, 2. Baskı, İstanbul, 2007. R.Wellek-A.Warren, Edebiyat Biliminin Temelleri, Çev: Ahmet Edip Uysal, KTB. Yay. Ank. 1983.s.207-227.
Notlar
Şentürk, Ahmet Atilla, Osmanlı Şiiri Antolojisi, Yapı Kredi Yay. İst. 1999. İsen, Mustafa; Macit, Muhsin; Horata, Osman; Kılıç, Filiz; Aksoyak, İ.Hakkı; (2002), Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, Grafiker Yay., Ank. Onay, Ahmet Talat, (1994), Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, ME.Yay.İst. Pala, İskender, (1990), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yay. Ank. ,
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türk İslam edebiyatı manzum metinlerinde kullanılan âhenk unsurlarını kavrar. |
| ÖÇ02 | Söz tekrarları ve çeşitlerini kavrar. |
| ÖÇ03 | Söz tekrarlarının çeşitlerini ayırt eder. |
| ÖÇ04 | Ritim ve ritim sağlayıcı unsurları tanır. |
| ÖÇ05 | Aruz veznini uygular. |
| ÖÇ06 | Redif ve redifin önemini kavrar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalının alt bilim dalları ile ilgili klasik kaynakları tanır ve kullanır. | 3 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 3 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 4 |
| PÖÇ06 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yüksek lisans seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 4 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Türk İslam edebiyatı manzum metinlerinde kullanılan âhenk unsurları. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 2 | Ahenk unsurlarından söz tekrarları ve çeşitleri. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Alıştırma ve Uygulama |
| 3 | Birli söz tekrarları ve ikilemelerin şiirde kullanımı. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | İkili ve üçlü söz tekrarları ve kullanımı. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Dörtlü ve beşli söz tekrarlarının kullanımı. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Ses tekrarları ve şiirde ses tekrarlarının kullanılışına örnekler. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Bireysel Çalışma |
| 7 | Paralelizm, armoni. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Grup Çalışması |
| 8 | Ara Sınav | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Ritim ve ritim sağlayıcı unsurlar. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Aruz vezni ve veznin uygulanması. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Aruz kurallarının uygulanmasına yönelik örnekler üzerinde çalışma. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Kafiye ve kafiye kuralları. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Bireysel Çalışma |
| 13 | Kafiye seçimini etkileyen faktörler. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Soru-Cevap |
| 14 | Redif ve redifin önemi. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama, Tartışma |
| 15 | Şiirde redif kullanımı. | Kaynak Okuma | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavı | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavı | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||