TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS826 |
| Ad | Memlûkler ve Bilim |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Aygül DÜZENLİ |
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin Memlûklerde bilim tarihine ilişkin kavramsal becerilerinin geliştirilmesi, bilimin serüveni ve önce gelen isimleri medeniyet ve kültürlere göre değişkenliği gibi konularda temel bilgi sahibi edinmelerini sağlamaktır. Bu sayede bilimsel gelişmelerin sevdirilmesi için alt yapı oluşturulması esas alınmıştır.
Dersin İçeriği
Memlûk devletinde bilime duyulan ilgi, Memlûk ulemâ sınıfının kuruluşu, Memlûk eğitim kurumları, Memlûk Devleti'nin kuruluşundan itibaren öne çıkmış bilim adamları, medreseler, Memlûk bilim zihniyeti, Memlûk bilim zihniyetindeki değişim hakkında bilgi sahibi olunması
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur
Kaynaklar
Düzenli, Aygül, “İbn Tağrîberdî (1470)”, İslam Medeniyetinde Bilim Öncüleri Tarih (ed. Cahit Külekçi), İstanbul: Mana Yayınları, 2021, s. 143-147. Ayaz, Fatih Yahya, Memlükler (1250-1517), İstanbul: İsam Yayınları, 2015. Yiğit, İsmail, Memlükler 648-923/1250-1517, İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2015. Ortaçağ'da Bilim ve İslam Medeniyeti" - Aydın Sayılı. "Bilim Tarihi" - Erol Akçay. "İslam Bilim ve Teknoloji Tarihine Giriş" - Salim Ayduz. "Ortaçağ İslam Dünyasında Bilim ve Eğitim" - Ekmeleddin İhsanoğlu. "İslam Astronomisi ve Matematiksel Mirası" - Mustafa Kaçar. "İslam Tıp Kültürü ve Bilimi" - İsmail Erunsal. Memlükler ve İslam Dünyası'nda Bilim ve Eğitim" - Ekmeleddin İhsanoğlu. Memlük Sultanlığı'nda Din ve Kültür" - Hasan Kayalı. "Memlük Sultanlığı'nda Sağlık ve Tıp" - Cihan Aktaş.
Notlar
Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı- Ramazan Şeşen
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Öğrenciler, bilim tarihinin farklı medeniyetlerdeki gelişimlerine şahit olacaklardır |
| ÖÇ02 | Öğrenciler, İslâm, Memlük ve Türk kültüründeki bilimsel gelişmeler hakkında bilgi edineceklerdir |
| ÖÇ03 | Öğrenciler, İslam dünyasında gelişen bilimsel gelişmeler hakkında bilgi edineceklerdir |
| ÖÇ04 | Öğrenciler, bilimsel gelişmelerin kökenleri ve nedenleri hakkında bilgi edineceklerdir |
| ÖÇ05 | Öğrenciler tarihi olayları analiz etmede analitik bir bakış açısı kazanacaklardır |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | 3 |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Doktora seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Doktora seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | 4 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | 3 |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | 2 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır. | 2 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Bilim kavramı ve türevleri hakkında bilgiler ve doğuşu | Sunum | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Memlükler İmparatorluğu'nun Kuruluşu ve Bilim Ortamı | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | Memlük Medreseleri ve Eğitim Sistemi | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak book | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 4 | Memlük Bilim Adamları ve Filozofları | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 5 | Memlük Tıp ve Sağlık Bilimleri | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 6 | Memlük Matematik ve Astronomi Geleneği | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 7 | Memlük Kimya ve Doğa Bilimleri | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 8 | Ara Sınavlar | Yazılı Sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Memlük Mimarlık ve Şehir Planlaması | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 10 | Technological Advancements in the Mamluk Period | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 11 | Memlük Sanat ve Bilim İlişkisi | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 12 | Memlüklerde Dil ve Edebiyat Bilimleri | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 13 | Memlüklerde İslam Bilim Mirası ve Arapça Edebiyatı | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 14 | Memlüklerde Kitap Yazım ve Kopyalama Sanatı | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 15 | Memlüklerde Bilim ve Din İlişkisi | Önerilen kaynaktan ilgili kısımları okumak | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||