TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS810 |
| Ad | Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatında Dil ve Üslup |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. NURAN ÖZTÜRK |
Dersin Amacı / Hedefi
Tasavvuf düşüncesi etrafında şekillenen edebî verimlerin dil ve üslup özelliklerini ana çizgileriyle ortaya koymaktır.
Dersin İçeriği
Dilin neliği, niteliği sınırları; söz, kelam ilgisi; dilde gerçek ve mecaz; dil, mefhum, mazmun, mana ilişkileri; mutasavvıf şairlerde “gündelik dil”, “edebî dil” örnekleri; Türk Tasavvuf edebiyatında “sembolik dil” ya da “kuş dili”; temsilî/sembolik dil” ile “alegorik dil”in farkı; alegorinin felsefî ve teolojik ifade temelli oluşu, alegorik anlatımın temel özellikleri; metinlerarasılık; şiirde mürekkep istiare, temsilî istiare ve alegori; anlatma esasına bağlı metinlerin yapısal çözümlemesi; üslubun ayırıcı vasıfları
Dersin Ön Koşulu
Bulunmamaktadır.
Kaynaklar
1. Ethem Cebecioğlu, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri, İstanbul 2009, Ağaç yayınları 2. Ömür Ceylan, Tasavvufi Şiir Şerhleri, İstanbul 2000, Kitabevi Yayınları 3. Prof. Dr. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayını.
Notlar
1. Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 1994, MÜFAV yayınları 2. Osman TÜRER, Ana Hatlarıyla Tasavvuf Tarihi, İstanbul 2011, Ataç yayınları 3. Reşat Öngören, Osmanlılarda Tasavvuf, Anadolu'da Sûfîler, Devlet ve Ulemâ (XVI. Yüzyıl), İstanbul 2000, İz yayıncılık 4. Necdet Yılmaz, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf, Sûfîler, Devlet ve Ulema, İstanbul 2007, OSAV Yayınları
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Tasavvuf edebiyatının başlangıcından günümüze kadarki metinlerinin filolojik, sosyal ve tarihsel yapısı hakkında bilgi edinir. |
| ÖÇ02 | Tasavvuf edebiyatı alanında karşılaştığı pratik ve/ya kuramsal sorunları tanımlar, |
| ÖÇ03 | Tasavvuf edebiyatı alanında karşılaştığı pratik ve/ya kuramsal sorunları betimler, |
| ÖÇ04 | Tasavvuf edebiyatı alanında karşılaştığı sorunları somut veriler ışığında çözümler üretir, |
| ÖÇ05 | Sembolik dil ile günlük dil farkını kavrar. |
| ÖÇ06 | Edebi metinlerdeki mecaz ve hakikat içerikli yapıları çözümler. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 2 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Doktora seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 3 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | 1 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Doktora seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 3 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 4 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Dersin kaynaklarının ve konularının tanıtımı | Kaynakları temin etmek | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Tasavvuf edebiyatının genel hatları | Konuya ilişkin okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Türk Tasavvuf edebiyatının klasik eserleri | Mevlânâ, Yûnus Emre hakkında okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 4 | Mantıku't-Tayr ya da Kuş dili | Feridüddin-i Attâr ve Gülşehri hakkında araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 5 | Tasavvuf edebiyatında sembolik dil | Filolojik okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Tasavvuf Edebiyatının temel kavramları | Filolojik okumalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Simurg metaforunun örnekleri | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Ödev |
| 9 | Deniz-damla metaforunun örnekleri 1 | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Deniz-damla metaforunun örnekleri 2 | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Vahdet-i vücudun anlatıldığı edebî eserlerin dili | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Vahdet-i vücudun anlatıldığı edebî eserlerin başlıca örnekleri | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Menakıb türü eserlerde sembolik dil | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | Devriye türü metinlerde istiareler | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Şatahat türü eserler | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Yunus Emre'nin şathiyeleri | Örnek eserleri araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | finale hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 8 | 8 | 64 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 1 | 1 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,08 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||