Genel Bilgi
Kod | TDE815 |
Ad | Çağatayca I |
Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
Yarıyıl | . Yarıyıl |
Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
AKTS | 6 AKTS |
Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
Eğitim Dil | Türkçe |
Seviye | Doktora Dersi |
Tür | Normal |
Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. AYŞEHAN DENİZ ABİK |
Dersin Amacı / Hedefi
Türk dili tarihinde Çağatayca olarak değerlendirilen tarihi Türk yazı dilini diğer tarihi yazı dillerinden ayırt edici özellikleri ile tanıtmak
Dersin İçeriği
Tarihi bir Türk yazı dili olarak Çağataycanın tanınması ve incelenmesi
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Andras J. E. BODROGLİGETİ, Orta Asya Türk hicvinin bir şaheseri Ahmedinin Telli Sazların Münazarası Çeviren Ayşe Gül Sertkaya, Türk Dili Edebiyatı Dergisi, XXXV, 2006, 229 282. Eckmann, Janos, Çağatayca El Kitabı Çev. Günay Karaağaç, İstanbul, 1989 Eckmann, Janos, Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar Yayıma Hazırlayan Osman Fikri Sertkaya, Ankara, 1998 Barutçu Özönder, Sema, Ali Şir Nevayi Muhakemetül Lugateyn İki Dilin Muhakemesi, Ankara, 1996. Eraslan, Kemal, Ali Şir Nevayi Mecalisün Nefayis I II, Ankara, 2001Karaağaç, Günay, Lutfi Divanı, Ankara, Eckmann, Janos, The Divan of Gedai, Bloomington, 1971 Eraslan, Kemal , Sekkaki Divanı, Ankara, 1999 İz, Fahir, The Contest of Arrow the and the Bow, Nemeth Armağanı Haz. J. Ecmann, A.S.Levend, M. Mansuroğlu, Ankara, 1962., Alpay, Gönül 1972, Yusuf Emirinin Beng ü Çagır Adlı Münazarası, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1972, 1973, 103 125. Karaağaç Günay, Lutfi Divanı, Ankara, 1997. Eraslan Kemal, Ahmedi Münazara Telli Sazlar Atışması, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C. XXIV XXV 1980 1986, 129 204. Sertkaya, Ayşe Gül, Seydi Ahmed Mirza, Taaşşukname Eleazar Birnbaum nüshası, GirişTıpkıbasım Metin Tercüme Dizin Açıklamalar, Çantay, İstanbul, 2002, 128 s. Çobanoğlu, Özkul, Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü, Ankara, 2004.
Notlar
Andras J. E. BODROGLİGETİ, Orta Asya Türk hicvinin bir şaheseri Ahmedinin Telli Sazların Münazarası Çeviren Ayşe Gül Sertkaya, Türk Dili Edebiyatı Dergisi, XXXV, 2006, 229 282. Eckmann, Janos, Çağatayca El Kitabı Çev. Günay Karaağaç, İstanbul, 1989 Eckmann, Janos, Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar Yayıma Hazırlayan Osman Fikri Sertkaya, Ankara, 1998 Barutçu Özönder, Sema, Ali Şir Nevayi Muhakemetül Lugateyn İki Dilin Muhakemesi, Ankara, 1996. Eraslan, Kemal, Ali Şir Nevayi Mecalisün Nefayis I II, Ankara, 2001Karaağaç, Günay, Lutfi Divanı, Ankara, Eckmann, Janos, The Divan of Gedai, Bloomington, 1971 Eraslan, Kemal , Sekkaki Divanı, Ankara, 1999 İz, Fahir, The Contest of Arrow the and the Bow, Nemeth Armağanı Haz. J. Ecmann, A.S.Levend, M. Mansuroğlu, Ankara, 1962., Alpay, Gönül 1972, Yusuf Emirinin Beng ü Çagır Adlı Münazarası, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1972, 1973, 103 125. Karaağaç Günay, Lutfi Divanı, Ankara, 1997. Eraslan Kemal, Ahmedi Münazara Telli Sazlar Atışması, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C. XXIV XXV 1980 1986, 129 204. Sertkaya, Ayşe Gül, Seydi Ahmed Mirza, Taaşşukname Eleazar Birnbaum nüshası, GirişTıpkıbasım Metin Tercüme Dizin Açıklamalar, Çantay, İstanbul, 2002, 128 s. Çobanoğlu, Özkul, Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü, Ankara, 2004.
Dersin Öğrenme Çıktıları
Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
---|---|
ÖÇ01 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kurumsal bilgiler yardımıyla çözümler |
ÖÇ02 | Türkolojinin temel kavramlarının önemini değerlendirir. |
ÖÇ03 | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini açıklar. |
ÖÇ04 | Edebiyat,dil ve kültür ilişkisinin kurumsal temellerini değerlendirir. |
ÖÇ05 | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini açıklar |
ÖÇ06 | Türk Dili ve Edebiyatının malzemesini geçmişten günümüze bilimsel yöntemlerle sınıflandırır |
ÖÇ07 | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle sınıflandırır |
ÖÇ08 | Dil,kültür,edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yaparak bunları sınıflandırır |
ÖÇ09 | Türkoloji ile ilgili sorunları kavrayıp değerlendirir |
ÖÇ10 | Eski ve yeni metinleri kavrayıp açıklar |
ÖÇ11 | Filolojik ve dilbilimsel bakışı edinerek konuyla ilgili alanlarda değerlendirme yapar |
ÖÇ12 | Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanma becerisi kazanır, ilgili malzemeyi açıklar. |
ÖÇ13 | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapabilme yeteneği kazanır. |
ÖÇ14 | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşabilme ve onlardan etkin biçimde yararlanabilme yeteneği kazanır. |
ÖÇ15 | Alanı ile ilgili kavramları anlayabilen,bilgi aktarabilen,meslektaşları ile iletişim kurabilen,entelektüel birikim kazanır |
ÖÇ16 | Türkoloji sorunlarına çözüm üretip Türkolojinin gelişmesine katkıda bulunarak, ilgili malzemeyi değerlendirir. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
---|---|---|---|
PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihi ve güncel malzemesini bilimsel yöntem ve kuramsal bilgiler yardımıyla kavrar. | 3 |
PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin temel kavramlarının önemini sıralar. | 4 |
PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Dil ve edebiyat malzemelerini karşılaştırmalı yöntemlerle analiz eder. | |
PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bağımsız veya grupla birlikte edebi metinler üzerinde çalışma yapar. | 4 |
PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili başvuru kaynaklarına ulaşır. | |
PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının tarihsel gelişim sürecini kavrar. | 3 |
PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebiyat, dil ve kültür ilişkisinin kuramsal temellerini sıralar. | |
PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Eski ve yeni metinleri değerlendirir. | 3 |
PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanı ile ilgili entelektüel birikim kazanır. | |
PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türkolojinin gelişimini destekler. | 4 |
PÖÇ11 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Türk Dili ve Edebiyatının dünya dilleri ve edebiyatları arasındaki yerini kavrar. | |
PÖÇ12 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Filolojik ve dil bilimsel bir bakış kazanır. | 4 |
PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Edebi metin çözümlemede bilimsel yöntemleri ve filolojik bilgileri etkin olarak kullanır. | |
PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Türkoloji ile ilgili sorunları değerlendirir. | 4 |
PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Türkoloji ile ilgili meselelerde iletişim yetisi kazanır. | |
PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Dil, kültür, edebiyat ilişkisini çözümleyici çalışmalar yapar. | 3 |
PÖÇ17 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Edindiği bilgi ve birikimi aktarma becerisi kazanır. | |
PÖÇ18 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanı ile ilgili bilimsel analizler yapar. | 3 |
Haftalık Akış
Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
---|---|---|---|
1 | Çağatayca döneminin tanıtımı , dönemin eserlerinin tanıtımı, dönemin eserlerinin sesbilgisi, biçimbilgisi, sözvarlığı bakımından değerlendirilmesi, dönem tarihinin incelenmesi, Çağatay Türkçesinin öncesi ve sonrası ile karşılaştırılması, Çağataycanın dönemlerinin tanıtılması | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
2 | Klasik öncesi dönemin sanatçıları ve eserleri ile değerlendirilmesi. | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
3 | Sekkaki Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 1 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
4 | Sekkai Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 2 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
5 | Lutfi Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 1 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
6 | Lutfi Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 2 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
7 | Gedayi Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 1 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
8 | Ara Sınavlar | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
9 | Gedayi Divanı’ndan yazma metninden seçilmiş bölümler üzerinde okuma, çevriyazı, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları 2 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
10 | Yakini’nin Ok ve Yay münazara yazma metni üzerinde okuma, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 1 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
11 | Yakini’nin Ok ve Yay münazarasının yazma metni üzerinde okuma, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi çalışmaları, sözvarlığı çalışmaları 2 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
12 | Ahmedi'nin Telli Sazlar münazarasının yazma metni üzerinde okuma, anlama, ses bilgisi, biçim bilgisi, sözvarlığı çalışmaları | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
13 | Seydi Ahmed Mirza'nın , Ta‘aşşuk-name adlı eseri üzerinde çalışma | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
14 | Yusuf Emiri'nin Beng ü Çağır'ı üzerinde okuma, anlama,ses bilgisi, biçim bilgisi, sözvarlığı çalışmaları1 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
15 | Yusuf Emiri'nin Beng ü Çağır'ı üzerinde okuma, anlama,ses bilgisi, biçim bilgisi, sözvarlığı çalışmaları 2 | metin çalışması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Alıştırma ve Uygulama |
16 | Yarıyıl Sonu Sınavları 1 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
17 | Yarıyıl Sonu Sınavları 2 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 6 | 84 |
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
Ödev, Proje, Diğer | 2 | 6 | 12 |
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 6 | 6 |
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 12 | 12 |
Toplam İş Yükü (Saat) | 142 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (s) | 5,68 | ||
AKTS | 6 AKTS |