TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | İTS825 |
| Ad | Sünni Düşünce Geleneğinin Teşekkül Süreci |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Doktora Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMANUR ALİBEKİROĞLU |
Dersin Amacı / Hedefi
Sünni düşünce geleneğinin oluşumunu, zihniyetini, farklı bölgelerde ve zaman dilimlerindeki temsilini bütünleyici, tarafsız ve betimleyici bir bakış açısıyla kavramak
Dersin İçeriği
Sünni Düşüncenin teşekkülü, etkili olan sebepler, sürecin çeşitli bölgelerdeli yansımaları
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu bulunmamaktadır.
Kaynaklar
Watt, M. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. Ethem Ruhi Fığlalı; C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018; Sönmez Kutlu, “Ehl-i Sünnet Ehl-i Sünnet’in Teşekkül Süreci ve Fikrî Çerçevesi” “İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker, Ankara 2012, 343-357.
Notlar
C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sünni geleneğin temel kavramlarını bilir. |
| ÖÇ02 | Sünni geleneğin teşekkül sürecini tüm yönleriyle kavrar |
| ÖÇ03 | Süreç içerisindeki farklılaşmaları analiz eder. |
| ÖÇ04 | Sünni gelenek içerisindeki farklılaştırmaları karşılaştırır. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili çağdaş yerli ve yabancı yayınları takip edebilme becerisine ulaşır. | |
| PÖÇ02 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili problemlere eleştirel bir zihniyet ve bakış açısı ile yaklaşabilir. | 4 |
| PÖÇ03 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Doktora seviyesinde elde ettiği bilgileri yeniden yorumlayabilme ve üretebilme yetisine sahip olur. | 4 |
| PÖÇ04 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilimsel çalışmalarında ele aldığı konuyu kurgulama ve mantıksal çerçevede kompoze edebilme becerisini kazanır. | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Doktora seviyesinde bilimsel çalışmaları elde etmede ve kullanmada modern teknolojik imkanlardan faydalanabilme (basılı, görsel ve işitsel vb.) yeteneğini elde eder. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bu bilimsel faaliyetleri gerçekleştirirken bilimsel, kültürel ve ahlaki değerleri koruyabilme ve bunları içselleştirebilme kabiliyetini haiz olur. | |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İlahiyat bilimleri ve diğer bilim dallarından istifade ederek disiplinler arası yaklaşımlara açık olur. | 5 |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İslâm tarihi ve sanatları alanında uzmanlık gerektiren bir çalışmayı ekip üyesi ve bağımsız olarak yürütebilme becerisini kazanır. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam kültür ve medeniyetinin ilim, tarih, sanat, musiki ve edebiyatıyla bir bütün olduğunu kavrar. | 3 |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi Sanatları Bölümünün alt bilim dalları İslam Tarihi, Türk İslam Edebiyatı, Türk İslam Sanatları ve Türk Dini Musikisi alanlarında ortak bilgi ve yeterliklere sahiptir. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili ulusal ve uluslararası projelerde bireysel ekiple çalışma becerilerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü'nün alt bilim dalları ile ilgili temel bilgi ve yaklaşımları öğrenir. | |
| PÖÇ13 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel faaliyetlerini etik kurallara uygun biçimde sürdürür. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Sünni, Ehl-i Sünnet, Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat kavramları | İlgili Dia maddeleri, • M. S. Hatipoğlu, (1985). Ehl-i Sünnet üzerine bir söyleşi. Aylık Dergi, 1985/I-II, 27-38.( Ehl-i Sünnet (Özel Sayı). | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 2 | Sünni geleneğin teşekkü süreci öncesinde ortaya çıkan oluşumlar | Watt, M. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. Ethem Ruhi Fığlalı. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 3 | Sünni Geleneğin Teşekkül Sürecini Hazırlayan Sebepler | C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik Yay, 2018. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 4 | Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in Oluşum Süreci | Sönmez Kutlu, “Ehl-i Sünnet Ehl-i Sünnet’in Teşekkül Süreci ve Fikrî Çerçevesi” “İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker Yayınları, Ankara 2012, 343-357. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 5 | Ashabur-Rey-Ashabu'l-Hadis | Sönmez Kutlu, Selefiliğin Fikri Arkaplanı, Otto Yayınları, Ankara 2016. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 6 | Ashabu'r-Rey, Mürcie ve Hanefilik ilişkisi | Fatmanur Alibekiroğlu, Akılcılık Mürcie ve Ebu Hanife Çizgisinde Bir Oluşum Olarak Ashabur-Rey, Ankara 2019 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 7 | Ashabu'l-Hadis-Şafiilik ve Küllabiyye ilişkisi | Mehmet Kalaycı. "Eşarîliğin Tarihsel Arka Planı: Küllabîlik". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 51 (2010 ): 399-431 | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Maturidiliğin doğuşunu hazırlayan sebepler ve teşekkülü | Sönmez Kutlu, “Bilinmeyen yönleriyle Türk din bilgini: İmam Mâturidî”, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, GİRİŞ KISMI (s. 16-48), Ankara 2003. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 10 | Maturidiliğin Temel Görüşleri ve Günümüz Problemlerine Çözmeye Katkısı | Sönmez Kutlu, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, Ankara 2003. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 11 | Eş’ariliğin teşekkül süreci, temel görüşleri. | Mehmet Kalaycı, Tarihsel Süreçte Eşarilik-Maturidilik İlişkisi, Ankara 2013. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 12 | Eşariliğin Yaşadığı Zihniyet Farklılaşmaları Kelamî-Felsefi-Akaid Eşariliği | Mehmet Kalaycı, Tarihsel Süreçte Eşarilik-Maturidilik İlişkisi, Ankara 2013. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 13 | Sünni gelenek içerisindeki zihniyet farklılaşmalarının tahlili | Sönmez Kutlu, “Gelenekçi-Muhafazakar Din Söyleminin Analizi”, Tarihsel Din Söylemleri Üzerine Zihniyet Çözümlemeleri, Otto, Ankara 2015, s. 47-60. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 14 | Günümüzde mevcut Sünni akımlar | Adem Arıkan , İslam Dünyasının Mezhep Haritası ve Nüfus Dağılımı, İslami Araştırmalar, 2018; 29 (2), 348-379. | Öğretim Yöntemleri: Gösteri |
| 15 | Şii Sünni İlişkileri | Mehmet Kalaycı. "Şi'ilik-Sünnilik İlişkisinin Kapsamı ve Sınırlarına Dair Bazı Metodik Mülahazalar". e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi 6 / 2 (Aralık 2013): 293-319 . | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||