TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | TİB1734 |
| Ad | Ehl-i Sünnet'in Teşekkül Süreci |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | . Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi FATMANUR ALİBEKİROĞLU |
Dersin Amacı / Hedefi
Ehl-i Sünnet’in oluşumunu, zihniyetini, farklı bölgelerde ve zaman dilimlerindeki temsilini bütünleyici, tarafsız ve betimleyici bir bakış açısıyla kavramak
Dersin İçeriği
Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in isimlendirilmesi meselesi; Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in teşekkülü; Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in temsilcileri; Hadis Taraftarları; Hadis taraftarlarının teşekkülü, tarihçesi ve görüşleri; Eş’arilik; Eş’ariliğin teşekkülü, tarihçesi ve görüşleri; Maturidilik; Maturidiliğin teşekkülü, tarihçesi
Dersin Ön Koşulu
Dersin ön koşulu yoktur.
Kaynaklar
C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018. C. Melchert, Sünnî Düşüncenin Teşekkülü, Klasik, 2018.
Notlar
Sönmez Kutlu, “Ehl-i Sünnet Ehl-i Sünnet’in Teşekkül Süreci ve Fikrî Çerçevesi” “İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı, (ed. H. Onat-S. Kutlu). Grafiker, Ankara 2012, 343-357.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Ehl-i Sünnet'in oluşum sürecini bilir. |
| ÖÇ02 | Ehl-i Sünnet içerinde düşünce geleneğinde meydana gelen farklılaşmaları analiz eder |
| ÖÇ03 | Ehl-i Sünnet içerinde düşünce geleneğinde meydana gelen farklılaşmaları tasnif eder |
| ÖÇ04 | Ehl-i Sünnet içerinde düşünce geleneğinde meydana gelen farklılaşmaları karşılaştırır |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 3 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | 4 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | 4 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Temel Kavramlar (Sünni, Ehl-i Sünnet, Ehl-i Sünnet ve'l-Cemaat vb. ) | İlgili ansikolopedi maddelerini okur. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 2 | Temel Kavramlar (Ehl-i Bidat, Ehl-i Furkat vb.) | İlgili ansikolopedi maddelerini okur. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 3 | Ehl-i Sünnet'in teşekkü süreci öncesinde ortaya çıkan oluşumlar I | Sarıkaya, M. S., & Ümit, M. (2022). İslâm Mezhepleri Tarihi. Ankara: Nobel Yayınları. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 4 | Ehl-i Sünnet'in teşekkü süreci öncesinde ortaya çıkan oluşumlar II | Hasan Onat-Sönmez Kutlu, İslam Mezhepleri Tarihi El Kitabı | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 5 | Sünni Geleneğin Teşekkül Sürecini Hazırlayan Sebepler | Mehmet Kalaycı, İslam Mezhepleri Tarihi, Mehmet Saffet Sarıkaya-Mehmet Ümit, Editör, Nobel, Ankara, ss.211-233, 2020 | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 6 | Ashabur-Rey ve Ashabu'l-Hadis'in ilk örnekleri | Sönmez Kutlu, İslam Düşüncesinde İlk Gelenekçiler Hadis Taraftarlarının İman Anlayışı Bağlamında Bir Zihniyet Analizi, Kitâbiyât Yayınları, Ankara 2000, | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 7 | Ashabu'r-Rey, Mürcie ve Hanefilik ilişkisi | F. ALİBEKİROĞLU EREN. Akılcılık, Mürcie Ve Ebû Hanife Çizgisinde Bir Oluşum Olarak Ashâbu’r-Rey. Ankara: Gece Akademi2019, pp.265 | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | sınav | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 9 | Ashabu'l-Hadis-Şafiilik ve Küllabiyye ilişkisi | KALAYCI, M. (2010). Eşarîliğin Tarihsel Arka Planı: Küllabîlik. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51(2), 399-431. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 10 | Maturidiliğin doğuşunu hazırlayan sebepler | Sönmez Kutlu, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, Haz: Sönmez Kutlu,* Kitâbiyât Yay., II. Baskı, Ankara 2007, 463 s. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 11 | Maturidiliğin teşekkül süreci | Sönmez Kutlu, İmam Mâturîdî ve Maturidilik, Haz: Sönmez Kutlu,* Kitâbiyât Yay., II. Baskı, Ankara 2007, 463 s. | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 12 | Maturidiliğin Temel Görüşleri ve Günümüz Problemlerine Çözmeye Katkısı | Sönmez Kutlu, Maturîdî Akılcılığı ve Günümüz Sorunlarını Çözmeye Katkısı | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 13 | Eş’ariliğin teşekkül süreci, temel görüşleri. | Kalaycı, M. (2019). Ehl-i Sünnetin Reislerinden İmam-ı Eş’arî ve Eş’arîlik. Ankara: Anadolu Ay Yayınları | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 14 | Eşariliğin Yaşadığı Zihniyet Farklılaşmaları Kelamî-Felsefi-Akaid Eşariliği | Kalayci, M. (2013). Tarihsel Süreçte Eşarilik Maturidilik İlişkisi. | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 15 | Sünni gelenek içerisindeki zihniyet farklılaşmalarının tahlili | Kalaycı, M. (2012). Eşarilik ve Maturdiliği Uzlaştırma Girişimleri, Tacuddin Es-Subki ve Nuniyye Kasidesi. Dini Araştırmalar, 15(40). | Öğretim Yöntemleri: Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınav | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 5 | 70 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 15 | 15 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 157 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,28 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||