TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET139 |
| Ad | Medikal Botanik |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 1. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 1-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 1 AKTS |
| Yerel Kredi | 1 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | TB Temel Bilim Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Prof. Dr. PETEK PİNER BENLİ
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Ders kapsamında öğrencilere tedavide kullanılabilecek bitkiler, bunların etken maddeleri, ülkemizdeki dağılımlarının öğretilmesi ve bu yönde değerlendirme yapabilecek becerilerin kazandırılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bitki hücresi ve yapısı, bitkisel maddeler, bitkisel maddelerin bitkilerdeki görevleri, bitkilerde savunma ve haberleşme, bitki kısımları (drog), ilaç etkin madde grupları (alkaloidler, glikozidler, fenolik maddeler, reçineler ve yağlar), drogların hazırlanması, tıbbi ilaç şekilleri, dozaj, veteriner hekimlikte kullanılan tıbbi bitkiler, tıbbi bitkilerin üstünlükleri ve zayıf yanları
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Tıbbi Botanik ve Tıbbi Bitkiler, Sezai Kaya, 2012 Farmasötik Botanik, Nevin Tanker, Mehmet Koyuncu, Maksut Coşkun, 2016
Notlar
Ethnoveterinary, Botanical Medicine,Herbal Medicines for Animal Health, David R. Katerere, Dibungi Luseba, 2010
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Türkiyenin endemik ve tıbbi bitkiler yönünden zenginliklerini örneklendirerek kendi ifadeleriyle açıklar. |
| ÖÇ02 | Drog olarak kullanılan bitki organlarını tanır. |
| ÖÇ03 | Bitkilerde bulunan primer ve sekonder metabolitleri sınıflandırır. |
| ÖÇ04 | Bitkisel sekonder metabolitlerin hayvanlara üzerine yararlı ve zararlı etkilerini açıklar. |
| ÖÇ05 | Bitkilerde bulunan etken maddeler listeler. |
| ÖÇ06 | Bitkilerde bulunan alkolloidler, glikozidler, fenolik maddelerin genel özelliklerini ve tedavi değeri olan türlerini örneklendirerek açıklar. |
| ÖÇ07 | Bitkilerde bulunan fenolik maddeler, terpenler ve reçinlerin genel özelliklerini ve tedavi değeri olan türlerini örnekleklendirerek açıklar. |
| ÖÇ08 | Veteriner Hekimlikte kullanılan bitkisel drogların nasıl hazırlanacağını açıklar. |
| ÖÇ09 | Bitkisel ürünlerle ilgili mevzuatı açıklar. |
| ÖÇ10 | Veteriner Hekimlikte kullanılan ve kullanılma potansiyeli olan bitki türlerini bitkisel maddeleri ve kullanımlarını kendi ifadeliyle açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 3 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | 5 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | 1 |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | 2 |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | 2 |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Medikal Botanikte terimler tanımlar, Bitki hücresi ve yapısı, Bitkisel maddeler | Ders notları, kitap | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Bitkilerde sentez-metabolizma,Bitkisel maddelerin depolanması, Bitkilerde haberleşme, dolaşım, savunma, Bitkisel maddelerin bitkilerdeki görevleri, Bitkisel maddelerin canlıdaki etkileri, Bitkilerin sınıflandırılması - İsimlendirilmesi , Bitki kısımlarının/Drogların isimlendirilmesi | Ders notlarının | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Benzetim |
| 3 | Alkaloidler-Glikozidler | Ders notu, güncel literatür, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | Fenolik Maddeler; Flavonoidler | Ders notu, güncel literatür, kitap, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Benzetim |
| 5 | Fenolik Maddeler; Antosiyaninler-Terpenoidler | Ders notu, güncel literatür | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 6 | Reçineler-Yağlar-Diğer Maddeler | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 7 | Drogların hazırlanması, Etkin maddelerin/Kısımların elde edilmesi/Hazırlanması işlemleri Tıbbi bitki ilaç şekilleri, Dozaj, Tıbbi bitkilerin ana etkileri/tedavi değerleri. Bitkisel ürünlerle ilgili mevzuat, Veteriner hekimlikte tıbbi bitkiler, Bitki monografları, Tıbbi bitkilerin kalite güvenliği. | Kaynak kitaplar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 8 | Ara Sınav | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (A-D) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Benzetim |
| 10 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları(E-İ) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (J-O) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (Ö-T) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (U-Z) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 14 | Beşeri hekimlikte kullanım için doz bildirimi olan ve Veteriner Hekimlikte Kullanım potansiyeli olan bitkiler ve kullanılmaları (A-N) | Ders notu, görsel data | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 15 | Beşeri hekimlikte kullanım için doz bildirimi olan ve Veteriner Hekimlikte Kullanım potansiyeli olan bitkiler ve kullanılmaları (O-Z) | Ders notu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 1 | 14 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 0 | 0 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 28 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 1,12 | ||
| AKTS | 1 AKTS | ||