TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | CEYHAN VETERİNER FAKÜLTESİ |
| VETERİNER PR. | |
| Kod | VET126 |
| Ad | Fizyoloji I |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 2. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | TB Temel Bilim Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR
(Bahar)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Veteriner Hekimliğinde temel fizyolojik bilgi, kavram ve terminolojileri mesleki alanda kullanmaya ve yorumlamaya temel olacak şekilde öğrenciye aktarmak, hücre ve beden sıvıları ile sıvı-elektrolit tedavisinin temel ilkeleri, kan, kardiyovasküler, kas ve sinir sistemlerinin fizyolojik mekanizmalarını anlatmak ve vücut sisteminin nasıl çalıştığını kavratmak amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bu ders; Fizyoloji biliminin tarihçesi ve temel kavramlarını, hücre fizyolojisi, beden sıvıları ve tampon maddeler, kan, kardiyovasküler, kas ve sinir sistemlerinin fizyolojileri, yapı ve görevleri ile çalışma mekanizmalarını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Bulunmamaktadır.
Kaynaklar
- Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004. - Fizyoloji, Yılmaz B, Feryal Matbaacılık, Ankara, 2000. - Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000
Notlar
İlgili literatür, ders notları, sunular ve konu ile ilgili video görseller.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Fizyolojinin temel ilkelerini ve homeostazın önemini açıklar. |
| ÖÇ02 | Hücre fizyolojisini, membran transfer sistemlerini ve hücresel haberleşmeyi tanımlar. |
| ÖÇ03 | Beden sıvılarının düzenlenmesini ve sıvı-elektrolit dengesini açıklar. |
| ÖÇ04 | Kanın bileşimi, fonksiyonları ve hematolojik süreçleri analiz eder. |
| ÖÇ05 | Dolaşım sisteminin fizyolojik mekanizmalarını değerlendirir. |
| ÖÇ06 | Solunum sisteminin fizyolojik süreçlerini açıklar ve analiz eder. |
| ÖÇ07 | Sinir sisteminin temel yapılarını ve fonksiyonlarını yorumlar. |
| ÖÇ08 | Kas fizyolojisini ve kas kasılma mekanizmalarını açıklar. |
| ÖÇ09 | Sinir-kas bağlantısını ve etkileşimini değerlendirir. |
| ÖÇ10 | Klinik fizyolojik verileri yorumlar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | 3 |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | 4 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | 4 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 5 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | 5 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | 4 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | 5 |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | 3 |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | 3 |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | 4 |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | 5 |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | 3 |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | 4 |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Fizyolojiye Giriş ve Hücre Fizyolojisi - Fizyoloji nedir, fizyolojinin önemi ve diğer bilimlerle ilişkisi ve homeostazis. Hücre yapısı ve organelleri, hücrenin aksiyon potansiyelleri, membran trasfer sistemleri, hücre içi haberleşme sistemi | Ön hazırlık yoktur | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 2 | Hücre Fizyolojisi - Hücre yapısı ve organelleri, hücrenin aksiyon potansiyelleri, membran trasfer sistemleri, hücre içi haberleşme sistemi | Hücre fizyolojisi ile ilgili makaleler ve temel kaynak okumaları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma |
| 3 | Beden sıvılarının ayarlanması - Bedende suyun dağılışı ve özel sıvılar, suyun metabolizması ve düzenlenmesi, sıvı-elektrolit ve mineral maddeler | Sıvı-elektrolitler ve homeostaziste rolleri hakkında kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 4 | Hematoloji - Kan ve görevleri, plazma ve bileşimi, plazma proteinleri ve önemi, Kan hacminin belirlenmesi, kan depo eden organlar, kanın şekilli elemanları, düzenlenmesi, yapı ve bileşimleri, alyuvarlar, alyuvarların ozmotik dirençleri, hemoliz ve hemolizinler, anemi, kan grupları, pıhtılaşma mekanizması, trombositler | Hematoloji hakkında kaynak okuması | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Deney / Laboratuvar, Grup Çalışması |
| 5 | Hematoloji - Akyuvarlar, bağışıklık sistemi | Bağışıklık sistemi hakkında kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Grup Çalışması |
| 6 | Dolaşım sistemi - Fizyolojisi Kalp yeri kesesi ve büyüklüğü vs.., kalp kasının yapısal özellikleri, kalbin metabolizması, kalp atım sayısı ve üzerine etki eden faktörler | Kardiyovasküler sistem ile ilgili çalışmalar | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Örnek Olay, Grup Çalışması |
| 7 | Dolaşım sistemi Fizyolojisi - Aritmiler, kalbin atım hacmi, dakika hacmi ve etkileyen faktörler, kalp yetmezliği, EKG, kalp sesleri | Elektrofizyoloji hakkında kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Grup Çalışması |
| 8 | Ara Sınav | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Ödev, Performans Değerlendirmesi |
| 9 | Sinir sistemi fizyolojisi - Medulla spinalisin traktusları, beyin kökü ve sinirlerin merkezleri, limbik sistem, bazal gangliyonlar monoaminerjik sistemler ve davranışlar | Sinir sistemi hakkında kaynak ve güncel literatür okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Problem Çözme |
| 10 | Sinir sistemi fizyolojisi - Hipotalamus ve fonksiyonları | Merkezi sinir sistemi fizyolojisi hakkında kaynak değerlendirme | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Örnek Olay, Problem Çözme, Grup Çalışması |
| 11 | Sinir sistemi fizyolojisi - Otonom sinir sistemi, sempatik ve parasempatik sistem, büyük beyin, ağrı duyuları | Otonom sinir sistemi hakkında kaynak ve güncel literatür okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 12 | Kas Fizyolojisi - Kaslar: iskelet kası, düz kas, kalp kası, kas tonusu, kasılma tipleri, kasın enerji metabolizması, kasta yorgunluk, kasın duyu reseptörleri ve fonksiyonları | Muskuloskeletal sistem hakkında kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar |
| 13 | Kas Fizyolojisi - Resiprokal innervasyon, düz kasın özellikleri | Düz kas üzerine kaynak okuma ve literatür değerlendirmeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 14 | Kas Fizyolojisi - Kasın kasılması ve gevşemesi, sumasyon, tetanus | Kas metabolizması hakkında güncel literatür değerlendirmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 15 | Sinir-Kas bağlantısı ve etkileşimi | Sinir-Kas bağlantısı ve etkileşiminin fizyolojik ve fizyopatolojik mekanizmalarını araştırma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi, Ödev |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Sınav hazırlığı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi, Ödev |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 110 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,40 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||