TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VET239 |
| Ad | Fizyoloji II |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | TB Temel Bilim Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi SİNAN KANDIR
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
Prof. Dr. HİKMET YETER ÇOĞUN (A Grubu) (Öğr. Ele. Yrd.) |
Dersin Amacı / Hedefi
Farklı hayvanlarda beslenme fizyolojisi ile mide-barsak fonksiyonunun genel kuralları, sindirim olaylarının öğrenilmesi. Solunum, boşaltım, üreme organlarının görevleri ve sinirsel denetimlerinin öğrenilmesi. Kardiyovasküler sistemin yapı ve görevlerinin öğrenilmesi. Hormonal denetim sisteminin fonksiyonlarının öğrenilmesi. Beden ve çevre ısısı ilişkileri ve duyu organlarının yapı ve görevlerinin öğrenilmesi.
Dersin İçeriği
Bu ders; beden ve çevre ısısı ilişkileri ve duyu organlarının yapı ve görevleri, karşılaştırmalı sindirim sistemi fizyolojisi, solunum, boşaltım, üreme, endokrin sistemleri ve bunların fizyolojik mekanizmalarını içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Bulunmamaktadır
Kaynaklar
Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000
Notlar
İlgili literatür, ders notları, sunular ve konu ile ilgili video görseller.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Farklı hayvanlarda beslenme fizyolojisi ile mide-barsak fonksiyonunun genel kuralları, sindirim olaylarının öğrenir. |
| ÖÇ02 | Solunum, boşaltım, üreme organlarının görevleri ve sinirsel denetimlerini öğrenir. |
| ÖÇ03 | Endokrin sistemi öğrenir. |
| ÖÇ04 | Vücut asit-baz dengesinin akciğerler ve böbrekler yoluyla regülasyonunu kavrar. |
| ÖÇ05 | Beyin-Organ-Hücre fonksiyonlarının hormonal yolaklar ile kontrollerini kavrar. |
| ÖÇ06 | Metabolik asidoz-alkalozun fizyopatolojisini ve düzeltici mekanizmalarını anlar. |
| ÖÇ07 | Metabolik asidoz-alkalozu düzeltmeye yönelik sıvı tedavi prosedürlerini uygular. |
| ÖÇ08 | Sindirim sistemi fizyopatolojilerini anlar ve rumen/mide sıvısı alım ve laboratuvar inceleme prosedürlerini uygular. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | 5 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | 4 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | 2 |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | 2 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | 4 |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | 4 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | 2 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | 3 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | 4 |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | 4 |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | 3 |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | 3 |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | 2 |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. | 4 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Solunun sistemi - Solunum organları, inspirasyon ve ekspirasyon mekanizması, solunum tipleri, akciğer volüm ve kapasiteleri, dakika akciğer volümü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 2 | Solunum sistemi Alveoler ventilasyon, intrapulmonik ve intratorasik basınç, pnömotoraks, solunum gazlarının taşınması, hemoglobin yapı ve fonksiyonları, oksijen dissosiasyonu, oksijen ve karbondioksit taşınması | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 3 | Solunum sistemi - Tampon istemleri, kanın pH sı, asit-baz dengesi, anoksi, siyanozis, solunumun sinirsel kontrolü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 4 | Boşaltım Sistemi - Tuz ve su dengesi, sistemik kan kılcal damarları ile doku sıvısı arasındaki alış veriş , böbreklerin fonksiyonel anatomisi, nefron, kan sirkülasyonu | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 5 | Boşaltım Sistemi - Glomerülar filtrasyon ve etkili faktörler, proksimal tubül su bikarbonat, fosfat ve potasyum geri emilimi, Distal tubül, sodyum ve klor emilimi, potasyum ekskresyonu, idrarın asitleştirilmesi, klirens, ürinasyon ve sinirsel kontrolü | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 6 | Sindirim Sistemi - Ağızda sindirim, besin istemi, düzenlenmesi, iştah, açlık, susuzluk ve kontrolü, tükürük, bileşimi, miktarı, görevleri,yutma, midede sindirim, mide bezleri, salgısı ve sekresyonunun düzenlenmesi, mide sindiriminde mekaniksel olaylar | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 7 | Sindirim Sistemi - Midenin boşalması ve kusma, ruminant midesinde sindirim, ruminant midesinin gelişimi, ruminant mide hareketleri ve sinirsel kontrolü, geviş getirme ve geğirme | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 8 | Ara Sınav | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Sindirim Sistemi-Karşılaştırmalı Sindirim Sistemi Fizyolojisi | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 10 | Sindirim Sistemi - Rumen mikroorganizmaları, rumende sindirim olayları karbonhidratların ve azotlu maddelerin sindirimi, bağırsaklarda sindirim, pankreas salgısı | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 11 | Sindirim Sistemi - Safra, barsak salgısı, midede emilim, bağırsaklarda emilim , kanatlılarda sindirim | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 12 | Endokrin Sistem - Hormonların sınıflandırılması, salgılanması, etki mekanizması, endokrin bezler, nörohipofiz, oksitosin ve antidiüretik hormon | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 13 | Endokrin Sistem - Pars intermedia hormonu, büyüme hormonu, tiroid bezi ve hormonu Paratiroid bezi ve parathormon, kalsitonin vitamin D etki mekanizması ve metabolizması | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 14 | Endokrin Sistem - Pankreas hormonları, glandula adrenalis, adrenal korteks ve medulla hormonları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 15 | Endokrin Sistem - Üreme fizyolojisi, seks hormonlarının mekanizmaları ve etkileri, plesentanın fonksiyonu | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Deney / Laboratuvar, Bireysel Çalışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Yaşamda ve Hekimlikte Fizyoloji, Noyan A. Meteksan Yayınevi, Ankara , 2004 / Tıbbi Fizyoloji, Guyton AC., Hall JE., Nobel Yayınevi, İstanbul, 2000 | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 4 | 56 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 3 | 3 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 111 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,44 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||