TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Kod | VTS234 |
| Ad | Veteriner Sitoloji ve Sitopatoloji |
| Dönem | 2024-2025 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Doç. Dr. Mehmet Önder KARAYİĞİT |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Doç. Dr. Mehmet Önder KARAYİĞİT
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Veteriner sitoloji ve sitopatopatoloji ile sitolojik incelemeler için hücre toplanması, smearlerin hazırlanması, sitolojik ve sitopatolojik smearlerin boyanması, sitolojik ve sitopatolojik preparatların incelenmesi ve yorumlanması, tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisi ile kanatlı sitolojisi ve sitopatolojisnin öğrenilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Veteriner sitoloji ve sitopatopatolojisi, sitolojik incelemeler için hücre toplanması, smearlerin hazırlanması, sitolojik ve sitopatolojik smearlerin boyanması, sitolojik ve sitopatolojik preparatların incelenmesi ve yorumlanması, tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisi ile kanatlı sitolojisi hakkında bilgileri içermektedir.
Dersin Ön Koşulu
Yoktur
Kaynaklar
Veteriner Temel ve Pratik Sitopatoloji, Prof. Dr. M. Müfit KAHRAMAN Prof. Dr. Gürsel SÖNMEZ Doç. Dr. M. Özgür ÖZYİĞİT Doç. Dr. Ahmet AKKOÇ Dr. Öğr. Üyesi Aylin ALASONYALILAR DEMİRER Dr. Ögr, Üyesi. Volkan İPEK, 2019; Veterinary Cytology, Leslie C. Sharkey, M. Judith Radin, Davis Seelig, August 2020; Ders Notu
Notlar
Ders notu ve Güncel literatür
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sitoloji ve sitopatoloji için hücre toplar |
| ÖÇ02 | Sitoloji ve sitopatoloji için smear hazırlar |
| ÖÇ03 | Sitopatoloji için preparat boyar. |
| ÖÇ04 | Sitoloji ve sitopatolojik preparatların incelenmesini öğrenir |
| ÖÇ05 | Dokuların normal sitolojisinin öğrenir |
| ÖÇ06 | Sitolojik ve sitopatolojik preparatların yorumlanmasını öğrenir |
| ÖÇ07 | Tümörlerin sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
| ÖÇ08 | Bazı organların özel sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
| ÖÇ09 | Kanatlı sitolojisi ve sitopatolojisini öğrenir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan türleri ve ırklarını, yapısal (morfolojik), işlevsel (fizyolojik, biyokimyasal) ve davranış özellikleri ile gıda amaçlı tüketilip tüketilmeyeceğini ayırt eder. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların kaynaklarını, fiziksel ve kimyasal özellikleri ile hazırlanışlarını açıklar. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İlaçların hastalar üzerindeki etkilerini ve yan etkilerini tanımlar | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ve vücutta meydana getirdiği patolojik etkilerini söyler. | |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Hayvan ırkları arasında verim değerlendirmeleri yapar, gerektiğinde ıslah çalışması yapabilecek düzeyde seleksiyon, melezleme ve suni tohumlama yapar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ölü hayvan materyali, doku örneği, tıbbi ve kimyasal atıkların uluslararası, ulusal kanun ve yönetmeliklere göre uygun şekilde bertaraf eder. | |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinikte muayene, operasyon vb uygulamaları topografik anatomiye göre değerlendirerek hastaya doğru yaklaşım alanını belirler. | |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Elde edilen bilgileri neden-sonuç ilişkileriyle değerlendirerek teşhis süreçlerinde biyokimyasal parametreleri kullanır | |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını kavrar. | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bulaşıcı hastalıkların kontrolü amacıyla biyo güvenlik dâhil gerekli önlemleri uygular. | |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Ölü hayvanlarda bulguları değerlendirmek için nekropsi yaparak dokuları uygun saklama yöntemlerine göre gerekli laboratuvara yönlendirerek rapor hazırlar. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerinde cerrahi hastalıkların başlıca tedavi yöntemlerine göre post operatif süreçte hastaları izler. | |
| PÖÇ13 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre güvenli bir şekilde sedasyon, anestesi ve ağrı yönetimi yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ14 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Klinik ile laboratuvar ekipmanlarını ve giysilerinin sterilizasyonu gibi biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular. | 4 |
| PÖÇ15 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan türlerine göre bakım-besleme protokollerini düzenleyerek insan tüketimi için üretilen hayvansal gıdaların veya bileşiminde hayvansal ürün bulunan gıdaların tüketimini denetler. | |
| PÖÇ16 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Hayvan hastalıklarının laboratuvar sonuçlarını değerlendirir, elde ettiği verilere dayalı olarak doğru tanı, teşhis ve tedavi metotlarını uygular. | |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Yetki ve sorumlulukların farkında olarak mesleğini icra etme bilincine sahip olur. | 5 |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olgulara göre bilimsel teknik ve yöntemleri inceler ve sorunlara yönelik analiz veya yöntemsel sorumluluk alır. | 5 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnsan tüketimi için üretilen hayvansal gıda maddelerinin sağlık kontrolünü yaparak gıdaların hijyenik üretim, imalat, işleme, tüketime sunuluş ve satışlarında yeterli teknolojiyi kullanır. | 2 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Kendi mesleki alanında bilimsel bilgiyi üretme ve kullanıma sokma metotlarını listeler. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Veteriner hizmetleri ile ilgili olarak güncellenen mevzuatları gerektiğinde kullanır. | |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Görüntüleme yöntemlerinin tanı koymadaki katkısını ve radyasyon güvenliğini mevcut yönetmeliklere göre uygulayarak vakaya uygun bir muayene yapar. | |
| PÖÇ23 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Klinik ve hasta kayıtlarını düzgün ve bilimsel yöntemlerle tutar. | |
| PÖÇ24 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel hekimlik ilkelerini gözeterek hayvansal üretim yapan işletmeleri yönetme yöntemlerini ve uygun yönetim planlarını yapar. | |
| PÖÇ25 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgisayar kullanma lisansı, ileri düzeyde bilgisayar yazılımı ile mesleki yetenek ve yetkilerinden yola çıkarak toplumsal bilinçle sosyal projeler ve planları hayata geçirir. | |
| PÖÇ26 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Mesleki etik ve deontoloji kuralları çerçevesinde dünya gündemini takip ederek diğer meslektaşları ile işbirliği içinde çalışır. | 3 |
| PÖÇ27 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanına özgü sorunlara bilimsel veriler/kanıtlar doğrultusunda çözüm üretir. | |
| PÖÇ28 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Veteriner Hekimlik mesleğinin etik değerlerine sahip olarak bu değerlerini savunur. | |
| PÖÇ29 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Zoonoz ve ihbarı mecburi hastalıkları klinik tanıyarak uygun önlemleri alır | |
| PÖÇ30 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Farklı hayvan türlerinde hastalıkların tanı, korunma, tedavi ve operasyon yöntemlerini belirler. | |
| PÖÇ31 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Acil vakalarda tüm hayvanlara müdahale ederek ilk yardım yöntemlerini uygular. | |
| PÖÇ32 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Evcil Hayvanların fiziksel durumunu refahını ve yetiştirme koşullarını değerlendirerek, hayvan sahipleri ve meslektaşları ile uygun bir şekilde iletişim kurarak, hayvan yetiştirme ilkeleri ve ıslah hakkında yargıya varır. | |
| PÖÇ33 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Mesleki gelişim ve yeteneklerini sürdürmek için Veteriner Hekimliği ile ilgili diğer bilim alanlarında yayınlanan makale ve sunumları bağımsıza olarak yorumlar. | |
| PÖÇ34 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Gerekli durumlarda uygun yöntemler kullanarak ve hayvan sahiplerinin duygularına saygılı bir şekilde ötenazi yapar. | |
| PÖÇ35 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | İş yeri ve beraberinde çalışan personel açısından iş güvenliği kavramlarına hâkim olarak, uygulama ve savunma yeterliliğine sahip olur. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Veteriner sitolojinin tanımı, sitolojinin avantaj ve dezavantajları, sitoloji ve histopatolojinin karşılaştırılması, sitolojinin kullanılabileceği durumlar, sitoljide sıklıkla kullanılan ifadeler | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 2 | Sitolojik incelemeler için hücre toplanması ve taşınması, ince iğne aspirasyon (FNA) nasıl yapılır, iğne punksiyonu (Coring-Koring) yöntemi nasıl yapılır, anormal sıvı birikimlerinin toplanması, abdominal parasentez nasıl yapılır, torakosentez | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 3 | Perikardiosentez nasıl yapılır, artrosentez nasıl yapılır, beyin omurilik sıvısının (BOS) alınması ve değerlendirilmesi, kemik iliğinin incelenmesi, İlik biyopsisinin değerlendirilmesi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Deney / Laboratuvar |
| 4 | Yıkantı örneklerinin alınması, traheal ve bronko-alveolar lavaj (BAL) yıkantısnın nasıl yapılacağı ve değerlendirileceği, Prostatik yıkantıların sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 5 | İmpirit (Bakı smearları-tuşe preparatlar) hazırlanması ve değerlendirilmesi, Skarp (kazıntı) ve svap nasıl hazırlanır, brushing (Fırça ile toplama, braş) yöntemimnin uygulanışı, sitolojik preparatlarda karşılaşılabilecek problemler ve bunların çözümü | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri |
| 6 | Smearların hazırlanması boyanması ve incelenmesi, film tekniği nasıl yapılır, çizgisel konsantrasyon tekniği nedir nasıl yapılır, deniz yıldızı (starfish) tekniği nasıl yapılır, yayma tekniği nedir nasıl yapılır, kombine teknik nedir nasıl yapılır | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri |
| 7 | Sitolojik preparatların boyanması, Romanovsky boyaması nasıl yapılır ve niçin yapılır, Papanikola boyaması nasıl yapılır ve niçin yapılır | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma |
| 8 | Ara Sınav | Arasınav sorularının hazırlanması | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 9 | Sitolojik preparatların incelemesi, Dokuların normal sitolojisi, bazı özel hücre tipleri, Epitel dokunun sitolojisi, fibröz konnektif doku ile kapillar endotelinin sitolojik yapısı, doku histiyositleri ve makrofajların sitolojisi, Plazma hücresinin sitolojisi, melanositler sitolojisi, dolaşımdaki kan hücrelerinin sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 10 | Derinin sitolojisi ve sitopatolojisi, konjuktivanın sitolojisi, mezotelin sitolojisi, meme dokusunun sitolojisi, sindirim sistemi (Gingiva, Dil, Tükrük Bezleri, Özefagus, Mide, Bağırsaklar, Karaciğer) sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Üriner sistemin sitolojisi, böbrek ve mesanenin sitolojisi, uretranın sitolojisi, genital sistem sitolojisi, testislerin ve epididimisin sitolojisi, ovaryumun sitolojisi, uterus ve vaginanın sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 12 | Solunum sistemi sitolojisi, nazal boşluk, trahea ve bronşların respiratorik mukozasının sitolojisi, akciğerin sitolojisi, endokrin sistem sitolojisi, tiroid bezi sitolojisi, adrenal bez sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 13 | Lenfoid sistem sitolojisi, timusun sitolojik yapısı, dalak ve lenf düğümünün sitolojisi, mezenteryal lenf düğümü ve tonsilin sitolojik yapısı, kemik dokunun (osteoblastlar, osteoklastlar, osteoid) sitolojik görünümü, Merkezi sinir sisteminin (ependim hücreleri, nöronlar, glial hücreler) sitolojik görünümü | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 14 | Sitolojik preparatların yorumlanması, yangısal olayların yorumlanması, bakteriyel enfeksiyonların değerlendirilmesi, anormal sıvı birikimlerinin yorumlanması (transudat, eksudat, modifiye transudat), | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Gösteri |
| 15 | Displastik ve tumoral oluşumların yorumlanması, tümörlerin sitolojisi, keratin içeren tümörler ve kistlerin sitolojik yapısı, sebaseöz gland hiperplazi ve neoplazinin sitolojik görünümü, perianal gland hiperplazi ve neoplazisinin sitolojisi, yassı hücreli kanserin sitolojisi, meme tümörleri sitolojisi ve benzeri tümörlerin sitolojisi | ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Sözlü Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Final sınavı | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 2 | 2 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 76 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,04 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||