TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ |
| TEMEL İSLAM BİLİMLERİ (YL) (TEZLİ) | |
| Kod | TİB728 |
| Ad | Epistemolojik Açıdan İman |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Dönem | Bahar |
| Süre (T+U) | 3-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 6 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Yüksek Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Hamdi AKBAŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
İmanın bilinmeyenden ziyade bilinen merkezli epistemolojik bir zemine yerleştirilmesinin gerekliliği ortaya konmaya çalışılır.
Dersin İçeriği
İmânda süje (inanan) obje (inanılan) düalizmini ortadan kaldırarak mümkün değildir. Mistik tecrübede bu dualitenin yok olduğunu kabul etmek ontolojik açıdan tamamen imkansızdır. Süje durumundaki insanla obje durumundaki Tanrı aynı varlık alanına ait değildirler. Bu takdirde mistik tecrübeyle ulaşıldığı ileri sürülen “birlik”te imanın ortadan kalkması, onun yerini “ma’rifet”, “vecd” vs.’nin doldurulması mümkün olamaz. Dolayısıyla “mistik” ya da “sûfi” hiçbir zaman imanı aştığını söyleyemez. “Süje-obje ikiliği”ni esas alan epistemolojik iman mistisizme ve monizme kapalıdır. Bu demektir ki “süje-obje ikiliği”ni kaldıran mistik ve monist görüşlerde bir “iman ilişkisi”nden, dolayısıyla bir “ahlak ilişkisi”nden söz etmek mümkün görünmemektedir.
Dersin Ön Koşulu
İman ile ilgili ön okumalar yapılarak iman tanımlamaları öğrenilir.
Kaynaklar
Hanifi Özcan Epistemolojik Açıdan İman
Notlar
İslam ansiklopedisi (İman mad.) ve makaleler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir |
| ÖÇ02 | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır |
| ÖÇ03 | Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. |
| ÖÇ04 | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimlerin tarihi gelişimi, metotları, kavramları ve kaynaklarını bilir, bunlar arasındaki farkları ve benzerlikleri karşılaştırır. | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam düşünce tarihinde kelam, tasavvuf, İslam mezhepleri, İslam hukuku, tefsir ve hadis alanında ortaya çıkan ekollerin doğuşu, teşekkül süreci, temel görüşleri, kaynakların ve İslam düşüncesine katkılarını bilir | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler sahasında ortaya konulan tarihsel tecrübe ve bilimsel birikimi sorgular, tasnif eder, güncel meselelerin çözümünde bundan yararlanır | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları doğrultusunda temel dinî problemlere çözüm üretebilme becerisi kazanır | 2 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel İslam bilimleri alanında bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak araştırma yapabilme becerisi kazanır | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri okuma açıklama ve yorumlama becerisine sahip olur | 1 |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel Din bilimleriyle ilgili ulusal ve uluslar arası çalışmaları takip etme, anlama becerisine sahip olur | |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Alanıyla ilgili bilimsel bir zihniyete sahip olur | 3 |
| PÖÇ09 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanıyla ilgili kaynakları kullanabilecek ve elde ettiği bilgileri paylaşabilecek düzeyde yabancı dil bilir | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Mesleki alanını ilgilendiren resmi ve özel kurumlarla işbirliği içersinde çalışır | 4 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | İlahiyat alanında bilimsel bilgi üretir. Elde ettiği temel dini bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Alanıyla ilgili toplumsal ihtiyaç ve problemlere çözüm üretebilecek araştırmalar yapar | 1 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Temel İslam Bilimleri alanına uygun yöntem teknik materyal ve teknolojik imkânları kullanır | 2 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İmanın etimolojik tahlili yapılır | İlgili makale ve Ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap |
| 2 | İman tanımlamalarına temas edilir | İlgili makale ve Ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | İman-akıl ilişkisi analiz edilir | İlgili makaleler ve Ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 4 | İman-bilgi ilişkisi ele alınır. | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | İman-İslam ilişkisi analiz edilir | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | İman-amel ilişkisi ele alınır | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 7 | Kur'an'da İman Kavramı ele alınır | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 8 | Ara Sınavlar | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Hadislerde İman Kavramı analiz edilir | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 10 | Maturidi'nin bilgi-iman meselesine yaklaşımı | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 11 | Maturidi Düşüncede İmanın analizi | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Eşari Düşüncede İman analizi | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 13 | Mutezili Düşüncede İman'ın analizi | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 14 | Diğer İslam fırkalarının İman analizleri | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Tartışma |
| 15 | İslam geleneğinde imanın analizi yapılır | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Öğretim Yöntemleri: Anlatım |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | İlgili makale ve ansiklopedi maddeleri | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 3 | 12 | 36 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 10 | 10 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 6 | 6 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 6,00 | ||
| AKTS | 6 AKTS | ||