Genel Bilgi
| Birim | MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ |
| MADEN MÜHENDİSLİĞİ PR. | |
| Kod | MDZ223 |
| Ad | Madenlerde Hazırlık ve Kazı |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 3. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Lisans Dersi |
| Tür | Normal |
| Etiket | MB Meslek Bilgisi Dersleri Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi İlknur EROL |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Dr. Öğr. Üyesi İlknur EROL
(Güz)
(A Grubu)
(Sor. Öğr. Ele.)
|
Dersin Amacı / Hedefi
Maden yataklarında arama işleri, rezerv hesabı; sınır tenör hesabı; hazırlık ve kazı işlerinin planlanması, üretim başlayıncaya kadar yapılması gereken işlemler (büyük ve küçük hazırlıklar, elle, yarı mekanize ve tam mekanize kazı, delme-patlatma, tahkimat, kuyu açma vb.) konularında öğrencilere teknik ve mühendislik bilgileri vermek.
Dersin İçeriği
Madencilikte kullanılan terimler; maden arama yöntemleri; örnek alma yöntemleri; rezerv hesabı; sınır tenör hesabı; elle ve makina ile kazı; diğer kazı yöntemleri; büyük hazırlıklar (kuyu ve ana galeri açılması); küçük hazırlıklar (damar içi hazırlıklar); delme-patlatma işlemi (deliklerin delinmesi; kullanılan patlayıcı maddeler), tahkimat işlemleri; yeraltı işletmelerinde iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
Saltoğlu, S. (1987) Madenlerde Hazırlık ve Kazı İşleri, İTÜ Yayınları, İstanbul.
Notlar
Kaymakçı, E. (2000) Madenlerde Hazırlık ve Kazı İşleri Ders Notları. BEÜ Maden Müh. Böl., Zonguldak.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Maden arama yöntemlerini listeler. |
| ÖÇ02 | Elle ve makinayla kazıyı ayırt eder. |
| ÖÇ03 | Yeraltı kazı makinalarının kullanıldığı yerleri ayırt eder. |
| ÖÇ04 | Büyük hazırlıkları açıklar. |
| ÖÇ05 | Küçük hazırlıkları açıklar. |
| ÖÇ06 | Damar içinde ve taş içinde galeri açmayı ayırt eder. |
| ÖÇ07 | Kuyunun nasıl açıldığını belirtir. |
| ÖÇ08 | Galeri açma makinalarını gösterir. |
| ÖÇ09 | Delik delme işlemini açıklar. |
| ÖÇ10 | Delme ve patlatma işlemini açıklar. |
| ÖÇ11 | Tahkimat sistemlerini gösterir. |
| ÖÇ12 | Genel madencilik faaliyetlerini açıklar. |
| ÖÇ13 | Yeraltı işletmelerinde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarını açıklar. |
| ÖÇ14 | Madenlerde Hazırlık ve Kazı İşleriyle ilgili Emniyet Tüzüğü Hükümlerini açıklar. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | PÇ1. (a) Matematik, fen bilimleri ve Maden Mühendisliği disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; PÇ1.(b) bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi | 4 |
| PÖÇ02 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ2. (a) Maden Mühendisliği alanında karmaşık problemleri tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; PÇ2. (b) bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi | 4 |
| PÖÇ03 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ3. (a) Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; PÇ3.(b) bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi: | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ4. (a) Maden Mühendisliği uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik araçları seçme ve kullanma becerisi; PÇ4.(b) bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi | |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ5. Maden Mühendisliğine özgü problemlerin incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.: | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | PÇ6. (a)Disiplin içi (Maden Mühendisliği) ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; PÇ6. (b) bireysel çalışma becerisi | 5 |
| PÖÇ07 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ7. (a) Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi; PÇ7. (b) en az bir yabancı dil bilgisi; etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi: | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ8. Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda bilinçli; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | PÇ9. Maden Mühendisliğinin etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | PÇ10. Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık.:. | |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | PÇ11. Maden Mühendisliği uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ile çağın mühendislik alanındaki sorunları hakkında bilgi; Maden Mühendisliği çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Giriş; Madencilikle ilgili belgesel video izleme; Madencilikte Kullanılan Terimler. | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Beyin Fırtınası |
| 2 | Örnek Alma Yöntemleri. | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 3 | Örnek Miktarının Saptanması ile İlgili Örnek Uygulama Çözümü | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Maden Yatağının Değerini Etkileyen Etmenler | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma |
| 5 | Rezerv, Ortalama Tenör, Sınır Tenör ile ilgili Örnek Uygulama Çözümü | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Büyük Hazırlıklar | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası |
| 7 | Küçük Hazırlıklar | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası |
| 8 | Ara Sınav | Ders notları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Damar İçi Hazırlıklar | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası |
| 10 | Patlayıcı Maddeler, Delik Delme İşleri, Delik Uzunluğu ile ilgili örnek uygulama çözümü | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Hazırlıklarla ilgili Yolların Açılması İşleri | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası |
| 12 | Yükleme, Tahkimat, Kazı İşleri | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösteri, Benzetim |
| 13 | Kuyu Açma İşleri | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Gösteri, Beyin Fırtınası |
| 14 | Madenlerde Hazırlık ve Kazı İşleriyle ilgili Emniyet Tüzüğü Hükümleri; İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları. | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Beyin Fırtınası, Bireysel Çalışma |
| 15 | Uygulamaların Tekrarı | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Soru-Cevap, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Ders Konularının Tekrarı | Ders notları | Öğretim Yöntemleri: Alıştırma ve Uygulama, Soru-Cevap |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ders notları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Değerlendirme (Sınav) Yöntemleri ve Kriterleri
Güncel dönem payları henüz belirlenmemiştir. Bir önceki dönem payları gösterilmektedir.
| Değerlendirme Türü | Yarıyıl İçi / Yıl İçi Etkisi | Yarıyıl Sonu / Yıl Sonu Etkisi |
|---|---|---|
| 1. Ara Sınav | 80 | 32 |
| 1. Ödev | 20 | 8 |
| Genel Değerlendirme | ||
| Yarıyıl İçi / Yıl İçi Toplam | 100 | 40 |
| 1. Yıl Sonu Sınavı | - | 60 |
| Genel Toplam | - | 100 |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 0 | 0 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 8 | 8 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 84 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,36 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||