TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ |
| PSİKOLOJİ PR. | |
| Kod | PSI214 |
| Ad | Psikolojide Uygulamalı İstatistik 2 |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 4. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-2 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 4 AKTS |
| Yerel Kredi | 3 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Etiket | Z Zorunlu |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi ESEF ERCÜMENT YERLİKAYA |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu dersin amacı, öğrencilere psikolojide yaygın olarak kullanılan parametrik ve parametrik olmayan hipotez testlerini öğretmek ve bu analizleri bir istatistik paket programı kullanarak uygulayabilme becerisi kazandırmaktır. Ayrıca öğrencilerin istatistiksel sonuçları yorumlama, raporlama ve etik bir biçimde kullanma yeterliklerini geliştirmeleri hedeflenir.
Dersin İçeriği
Bu derste sıfır hipotezi testi, anlamlılık düzeyi, etki büyüklüğü, istatistiksel güç, birinci ve ikinci tip hata kavramları işlenir. Parametrik testler kapsamında tek örneklem t-testi, bağımsız gruplar t-testi, eşleşmiş gruplar t-testi, tek yönlü ANOVA (bağımsız ve tekrarlı ölçümler) konuları ele alınır. Nonparametrik testler olarak Mann-Whitney U testi, Wilcoxon işaretli sıralar testi, Kruskal-Wallis H testi, Friedman testi ve Ki-kare testi incelenir. Tüm testler istatistiksel paket programı aracılığıyla uygulamalı olarak gerçekleştirilir.
Dersin Ön Koşulu
Yok
Kaynaklar
İyilikci, O. (2020). Psikologlar için SPSS ve araştırma desenleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Notlar
Sosyal Bilimler İçin İstatistik, Nilgün Köklü , Ömay Çokluk , Şener Büyüköztürk, Pegem Akademi Yayıncılık, 25. Baskı, 2021.
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Sıfır hipotezi anlamlılık testinin rasyonelini açıklar. |
| ÖÇ02 | Birinci tip ve ikinci tip hata kavramlarını tanımlar. |
| ÖÇ03 | Anlamlılık düzeyi, etki büyüklüğü ve istatistiksel güç kavramlarını açıklar. |
| ÖÇ04 | İstatistik paket programını kullanarak iki bağımsız gruptan elde edilen ortalamalar arasındaki farkın manidarlığını test eder. |
| ÖÇ05 | İstatistik paket programını kullanarak aynı gruptan elde edilen iki ortalama arasındaki farkın manidarlığını test eder. |
| ÖÇ06 | İstatistik paket programını kullanarak ikiden fazla bağımsız gruptan elde edilen ortalamalar arasındaki farkın manidarlığını test eder. |
| ÖÇ07 | İstatistik paket programını kullanarak aynı gruptan elde edilen ikiden fazla ortalama arasındaki farkın manidarlığını test eder. |
| ÖÇ08 | İstatistik paket programını kullanarak basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi yapar. |
| ÖÇ09 | İstatistik paket programını kullanarak bağımsız gruplar ve tekrarlı ölçümler için nonparametrik anlamlılık testleri yapar. |
| ÖÇ10 | Sınanacak hipoteze uygun olan istatistik tekniğini seçer. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Psikolojinin kuramsal ve uygulama alanlarına yönelik yaklaşım ve kavramları açıklar | |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Psikoloji bilimiyle ilgili diğer temel bilim alanlarını (örn., sosyoloji, biyoloji, felsefe) tanır, disiplinler arası ilişkiyi kurarak multidisipliner çalışır. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Psikolojinin gelişimini tarihsel perspektiften değerlendirir | |
| PÖÇ04 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Psikolojinin uygulama alanlarına yönelik kazandığı bilgileri uygular. | 2 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Bilimsel düşünce anlayışı, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirerek psikolojinin yöntem ve tekniklerine uygular. | 3 |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İnsanın bilişsel, duygusal ve davranışsal süreçlerini bilimsel yöntemlerle çalışır. | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Temel ve uygulamalı psikoloji araştırmalarını yürütür. | 2 |
| PÖÇ08 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Disiplinlerarası ekip içinde psikoloji biliminin yöntem ve tekniklerini uygular. | 4 |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Psikoloji bilgisini evrensel ve ulusal ihtiyaçlar temelinde topluma ve insanlığa hizmet için kullanır | |
| PÖÇ10 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Alanı ile ilgili problemlerin çözümünde bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır | 2 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Yaşam boyu öğrenme ve araştırma bilinci gösterir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Alanındaki bilgi ve becerilerini etkili bir şekilde uzman ve uzman olmayan kişiler ile paylaşır | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanır. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Toplumun ve dünyanın gündemindeki olaylara/gelişmelere farkındalık gösterir. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Türk Psikologlar Derneği Etik Yönetmeliğinde ifade edilen mesleki duyarlılıkları gösterir. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Betimsel ve çıkarımsal istatistiğin psikolojideki rolü | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | Sıfır hipotezi anlamlılık testi, anlamlılık düzeyi, etki büyüklüğü istatistiksel güç, birinci tip ve ikinci tip hata | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma |
| 3 | Bağımsız örneklemler t-testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 4 | Mann-Whitney U testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 5 | Eşleşmiş örneklemler t-testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 6 | Wilcoxon işaretli sıralar testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 7 | Bağımsız gruplar için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 8 | Ara Sınavlar | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 9 | Kruskal-Wallis H Testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 10 | Tekrarlı ölçümler için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 11 | Friedman Testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 12 | Korelasyon, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi 1 | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 13 | Korelasyon, basit ve çoklu doğrusal regresyon analizi 2 | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 14 | Ki-kare analizi ve McNemar testi | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 15 | Karmaşık desenler için varyans analizi (faktöryel ANOVA) | Konuyla ilgili kaynakların gözden geçirilmesi | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Gösterip Yaptırma, Alıştırma ve Uygulama |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Anlatılan konuların ders notları ve kaynaklardan tekrar edilmesi | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 4 | 56 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 1 | 2 | 2 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 12 | 12 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 12 | 12 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 110 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 4,40 | ||
| AKTS | 4 AKTS | ||