TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ |
| SU ÜRÜNLERİ MÜHENDİSLİĞİ PR. | |
| Kod | SUF440 |
| Ad | Sucul Omurgasızları Koruma Biyolojisi Ve Biyoetik |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 8. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Etiket | S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Prof. Dr. CANAN TÜRELİ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Bu ders sucul omurgasızların biyolojik çeşitlilik içindeki yerini, karşılaştıkları çevresel tehditleri ve bu canlıların korunmasına yönelik bilimsel yaklaşımları tanıtmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda araştırma, endüstri ve gıda sistemlerinde omurgasızların kullanımına dair etik tartışmaları disiplinlerarası bir bakış açısıyla ele alınacaktır.
Dersin İçeriği
Koruma biyolojisinin temel kavramlarından başlayarak, tatlısu ve deniz ekosistemlerinde yer alan omurgasızların evrimsel, ekolojik ve etik yönlerini kapsamaktadır. Tehlike altındaki türlerin belirlenmesi, ulusal ve uluslararası koruma politikaları, istilacı türlerin etkileri, habitat restorasyonu ve etik akuakültür uygulamaları dersin temel yapı taşlarını oluşturur.
Dersin Ön Koşulu
yok
Kaynaklar
Groom, M. J., Meffe, G. K., & Carroll, C. R. (2006). Principles of Conservation Biology.
Notlar
FAO (2020). Ethics in Aquaculture. IUCN Red List, CITES Sözleşme Metinleri
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Koruma biyolojisinin temel kavramlarını ve tarihsel gelişimini açıklar. |
| ÖÇ02 | Omurgasız canlıların biyoçeşitlilikteki yerini ve ekosistemdeki işlevlerini analiz eder. |
| ÖÇ03 | Tehlike altındaki türleri tanımlar ve bunlara yönelik koruma stratejileri geliştirir. |
| ÖÇ04 | Araştırmalarda ve endüstride omurgasızların kullanımına dair etik ilkeleri yorumlar. |
| ÖÇ05 | Yerel ve uluslararası yasal düzenlemeleri omurgasızlar bağlamında değerlendirir |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Fen Bilimleri ve temel mühendislik dallarında temel kavram ve ilkeleri açıklar. | 3 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Ekosistem, biyoçeşitlilik ve sürdürülebilir kaynak yönetimi, tasarım, planlama ve teknoloji kullanımına yönelik temel bilgileri açıklar. | 5 |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Su ürünleri ile ilgili strateji, yöntem ve teknikleri ile ölçme ve değerlendirme yöntemlerini açıklar. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Su ürünleri ile ilgili üretim ve/veya işleme süreçlerini açıklar. | 2 |
| PÖÇ05 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Su ürünleri le ilgili edindiği bilgilerin doğruluğunu, güvenirliğini ve güncelliğini değerlendirir | |
| PÖÇ06 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak olay ve olguları bilimsel yöntemle inceler. | 3 |
| PÖÇ07 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Su ürünleri ile ilgili sorunları bilimsel yöntemler kullanarak araştırır. | |
| PÖÇ08 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Su ürünleri ile ilgili işletmelerde danışmanlık, denetim ve bilirkişilik gibi görevlerin gerektirdiği beceri ve yetkinliğe sahiptir. | |
| PÖÇ09 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Su ürünleri ile ilgili işletmelerde karşılaşılan sorunları çözmek için bireysel veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır | |
| PÖÇ10 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Su ürünleri ile ilgili disiplinler arası çalışmalar yapar. | 4 |
| PÖÇ11 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Su ürünleri ile ilgili sürekli yenilenen bilgi ve becerileri öğrenmek için yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir. | |
| PÖÇ12 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Bilgilere ulaşma ve onları kullanma yetkinliğine sahiptir. | 3 |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Su ürünleri ile ilgili edindiği bilgileri toplum yararına kullanır. | |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Toplum ve dünya gündemindeki olayları izler. | 3 |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Yaşadığı sosyal çevrenin sorunlarını ve ihtiyaçlarını dikkate alarak projeler üretir. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Su ürünleri ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri çeşitli platformlarda toplumun bilinçlenmesi amacıyla paylaşır. | 3 |
| PÖÇ17 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Bir yabancı dili alanıyla ilgili kaynakları takip edebilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde kullanır. | |
| PÖÇ18 | Yetkinlikler - İletişim ve Sosyal Yetkinlik | Su ürünleri ile ilgili bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | 3 |
| PÖÇ19 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Ekosistem, biyoçeşitlilik ve sürdürülebilir kaynak yönetimi, su ürünleri yetiştiriciliği, avlama ve işleme teknolojisi alanlarında çalışmaları yürütür. | 3 |
| PÖÇ20 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Çevresel, teknik, teknolojik ve ekonomik yönleri dikkate alarak su ürünleri ile ilgili projeler hazırlayarak yönetir. | |
| PÖÇ21 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 5 |
| PÖÇ22 | Yetkinlikler - Alana Özgü Yetkinlik | Alanıyla ilgili mevzuatı bilerek ona uygun davranır. |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | Koruma biyolojisi nedir? Koruma biyolojisinin tanımı ve tarihçesi Omurgasızların ekosistemdeki rolleri Su ürünleri bağlamında neden önemli? | powerpoint sunu, kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 2 | Biyoçeşitlilik Krizi ve Omurgasızlar Biyoçeşitlilik düzeyleri: genetik, tür, ekosistem Omurgasızların küresel biyoçeşitlilik içindeki payı IUCN Kırmızı Liste değerlendirmeleri | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Omurgasızlarda Nesli Tükenme Tehditleri Habitat kaybı, kirlilik, istilacı türler İklim değişikliğinin etkileri Aşırı toplama ve ticaret Örnek vaka: Midye ve deniz salyangozu avcılığı | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap, Örnek Olay |
| 4 | Etik Temeller I – Hayvan refahı ve bilinç Omurgasızlar ağrı hisseder mi? Davranışsal çalışmalar: ahtapot, karides, yengeç örnekleri Bilinç, zeka ve etik sorumluluk | kaynak okuma, ödev | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay, Bireysel Çalışma |
| 5 | Etik Temeller II – Araştırma etiği Laboratuvar deneylerinde omurgasız kullanımı Alternatif yöntemler: bilgisayar modellemesi, eDNA Refah kriterlerinin belirlenmesi | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Uluslararası Koruma Stratejileri Bern, Ramsar, CITES sözleşmeleri Habitat Direktifi (AB), Marine Strategy Framework Directive Dünya Bankası, FAO gibi kurumların yaklaşımları | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Türkiye’de Omurgasız Koruma Politikaları Su Ürünleri Kanunu Ulusal Biyoçeşitlilik Strateji Belgesi Sulak alan yönetim planları | kaynak okuma, powerpoint sunu | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar Vaka analizi: İngiltere’de ahtapotlara etik statü verilmesi Etik bir tür koruma planı nasıl yapılır | powerpoint sunu hazırlama, ödev | Ölçme Yöntemleri: Ödev |
| 9 | Yerli ve Endemik Omurgasız Türlerin Korunması Türkiye’nin endemik tatlısu omurgasızları Genetik çeşitliliğin korunması | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | İstilacı Türler ve Biyoetik Zebra midyesi, Çin yengeci, Pomacea salyangozu örnekleri İstilacı türlerin kontrolünde etik ikilemler | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Tartışma, Örnek Olay |
| 11 | Restorasyon Ekolojisi ve Omurgasızlar Restorasyon projelerinde omurgasız izleme Biyoindikator türler | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Doğa Temelli Çözümler ve Mavi karbon ve omurgasız ilişkisi, Omurgasızlar | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 13 | Etik Yetiştiricilik ve Ticaret Akuakültürde etik: stok, besleme, taşıma | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Tartışma |
| 14 | Yumuşakçalar ve kabuklularda sertifikasyon sistemleri (ASC, MSC) | kaynak okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Örnek Olay |
| 15 | Final Sunumları ve Genel Değerlendirme Öğrenci sunumları (grup ya da bireysel) Değerlendirme: Biyoetik farkındalık + koruma stratejisi sunumu | powerpoint sunu hazırlama, ödev | Öğretim Yöntemleri: Bireysel Çalışma, Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Sözlü Sınav, Performans Değerlendirmesi |
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | sınava hazırlık | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav, Performans Değerlendirmesi |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 14 | 2 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 2 | 6 | 12 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 4 | 4 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 80 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 3,20 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||