TÜRKÇE
ENGLISH
Genel Bilgi
| Birim | İLAHİYAT FAKÜLTESİ |
| İLAHİYAT PR. | |
| Kod | IHS468 |
| Ad | Maturidi Kelamcılar |
| Dönem | 2025-2026 Eğitim-Öğretim Yılı |
| Yarıyıl | 8. Yarıyıl |
| Süre (T+U) | 2-0 (T-U) (17 Hafta) |
| AKTS | 3 AKTS |
| Yerel Kredi | 2 Yerel Kredi |
| Eğitim Dil | Türkçe |
| Seviye | Belirsiz |
| Tür | Normal |
| Etiket | S Seçmeli |
| Öğretim Şekli | Yüz Yüze Öğretim |
| Bilgi Paketi Koordinatörü | Dr. Öğr. Üyesi Hamdi AKBAŞ |
| Dersin Öğretim Elemanı |
Güncel dönem ders programı henüz yapılmamıştır.
|
Dersin Amacı / Hedefi
Ehl-i Sünnet mezhebinin önemli bir ekolü olan Mâturîdîliğin kurucusu kabul edilen Ebu’l-Mansur el-Mâturîdî ve takipçilerinin hayatları, ilmi kişilikleri ve kelam yöntemlerinin tanıtılması sonrasında Mâturîdî düşünürlerin, ilahiyat, nübüvvet ve ahiret konularına dair görüşleri ekseninde İslam düşüncesine etkilerinin ortaya konulabilmesi hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği
Maturidi kelam alimlerinin hayatı ve kelama dair görüşleri
Dersin Ön Koşulu
Maturidi kaynaklar ve ilgili ansiklopedi maddeleri okumak
Kaynaklar
1. İmam Mâturîdî, Kitabu’t-Tevhid, Te’vilatü’l-Kur’an 2. Hakîm es-Semerkandî, es-Sevâdü’l-A‘zam 3. Ebu’l-Yusr el-Pezdevî, Usûlü’d-Dîn 4. Ebu’l-Muîn en-Nesefî, Tebsıratü’l-Edille, Bahru’l-Kelam 5. Ömer en-Nesefî, Akâidü’n-Nesefî 6. Ali b. Osman el-Ûşî, el-Emâlî 7. Nureddin es-Sâbûnî, el-Kifâye, 8. Şemsüddin es- Semerkandî, el-Muʿteḳadât, es-Sahâʾifü’l-İlâhiyye 9. Sadru’ş-Şerîa, Taʿdîlü’l-ʿulûm, Şerḥu Taʿdîli’l-ʿulûm
Notlar
1. Son dönem Mâturîdî Kaynaklar. 2. İlgili DİA maddeleri ve Makaleler
Dersin Öğrenme Çıktıları
| Sıra | Dersin Öğrenme Çıktıları |
|---|---|
| ÖÇ01 | Kelam süreci ve gelenekleri hakkında tarihsel birikim ve bakış açısı elde eder. |
| ÖÇ02 | Öğrenci dersin sonucunda, ilk dönemlerden günümüze kadar yapılan Mâturîdî gelenek ve İslam itikadî oluşum ve gelişimine Mâturîdîlerin katkıları hakkında ana hatlarıyla bilgi sahibi olur. |
| ÖÇ03 | Mâturîdî kelamcılar ve metotları hakkında tarihsel birikim ve bakış açısı elde eder. |
| ÖÇ04 | Mâturîdî kelam ekolü ile diğer ekoller arasında karşılaştırmalar yapar. |
| ÖÇ05 | Tarihi birikimden hareketle günümüz problemlerine çözüm bulur. |
Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi
| Sıra | Tür | Program Öğrenme Çıktıları | Duzey |
|---|---|---|---|
| PÖÇ01 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel yöntem ve teknikleri kullanarak doğru dini bilgiye ulaşır. | 2 |
| PÖÇ02 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Bilimsel ve felsefî alanda elde edilen birikimleri ilahiyat alanına taşır. | |
| PÖÇ03 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslami ilimler tarihinde ortaya konan bilimsel birikim ve tarihi tecrübeyi tasnif eder. | |
| PÖÇ04 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Dini´´nin temel kavramları, kaynakları, esasları, değerleri ve felsefesini tanımlar. | 3 |
| PÖÇ05 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Din olgusunun, insan ve toplum yapısının oluşmasına, değişmesine ve gelişmesine etkilerini açıklar. | |
| PÖÇ06 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam Tarih ve Medeniyetinin oluşum ve gelişim süreçlerini açıklar. | |
| PÖÇ07 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Müslüman toplumların sosyo-kültürel, dinî, siyasî ve iktisadî yapısını tanımlar. | 1 |
| PÖÇ08 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Temel dini metinleri yorumlar. | |
| PÖÇ09 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | Günümüz ihtiyaçları çerçevesinde temel dinî problemlere çözüm üretir. | |
| PÖÇ10 | Bilgi - Kuramsal, Olgusal | İslam tarihi, kültürü, sanat ve edebiyatı alanında bilgi ve beceri kazanır. | 4 |
| PÖÇ11 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | Dini değerlerin toplumda birleştirici, bütünleştirici, uzlaştırıcı rolüne uygun tutum ve davranışlar sergiler. | |
| PÖÇ12 | Beceriler - Bilişsel, Uygulamalı | İtikat, ibadet, ahlak ve muamelât açısından İslam dinini doğru olarak açıklar. | |
| PÖÇ13 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | Din, bilim, sanat, felsefe ve ahlakın birbirlerini tamamlayan unsurlar olduğunu ve birlikte düşünülmesi gerektiğini ayırt eder. | 1 |
| PÖÇ14 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İnanca ve kutsallık atfedilen değerlere saygı gösterir. | |
| PÖÇ15 | Yetkinlikler - Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | İlgi yetenekleri doğrultusunda bilimsel, sosyal, kültürel ve sanatsal alanlarda öğrenme gereksinimlerinin farkında olur. | |
| PÖÇ16 | Yetkinlikler - Öğrenme Yetkinliği | Pratik din hizmetleri, din eğitimi ve öğretimi alanlarında görev yapar. | 5 |
Haftalık Akış
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık | Yöntemler |
|---|---|---|---|
| 1 | İlk Kelamî Fırkalar ve Mâturîdîlik | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Soru-Cevap, Anlatım |
| 2 | İmam Mâturîdî, Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 3 | Hakîm es-Semerkandî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 4 | Ebu’l-Yusr el-Pezdevî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 5 | Ebu’l-Muîn en-Nesefî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 6 | Mahmud b. Zeyd el-Lâmişî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 7 | Ömer en-Nesefî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 8 | Ara Sınavlar | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 9 | Ali b. Osman el-Ûşî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 10 | Nureddin es-Sâbûnî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 11 | Şemsüddin es- Semerkandî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 12 | Ebu’l-Berekât en-Nesefî’nin Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 13 | Sadru’ş-Şerîa’nın Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 14 | İbnü’l-Hümâm’ın Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 15 | Hızır Bey’in Hayatı, Görüşleri ve Eserleri | İlgili Ansiklopedi Maddesi okuma | Öğretim Yöntemleri: Anlatım, Soru-Cevap |
| 16 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
|
| 17 | Yarıyıl Sonu Sınavları | Ölçme Yöntemleri: Yazılı Sınav |
Öğrenci İş Yükü - AKTS
| Çalışmalar | Sayısı | Süresi (Saat) | İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ders (Sınav haftaları dahil değildir) | 12 | 2 | 24 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) | 12 | 3 | 36 |
| Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar | |||
| Ödev, Proje, Diğer | 3 | 1 | 3 |
| Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) | 1 | 1 | 1 |
| Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü (Saat) | 65 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (s) | 2,60 | ||
| AKTS | 3 AKTS | ||