TİB861 İslam Düşüncesinde Siyaset-Din İlişkileri

6 AKTS - 3-0 Süre (T+U)- . Yarıyıl- 3 Yerel Kredi

Genel Bilgi

Kod TİB861
Ad İslam Düşüncesinde Siyaset-Din İlişkileri
Yarıyıl . Yarıyıl
Süre (T+U) 3-0 (T-U) (17 Hafta)
AKTS 6 AKTS
Yerel Kredi 3 Yerel Kredi
Eğitim Dil Türkçe
Seviye Doktora Dersi
Tür Normal
Öğretim Şekli Yüz Yüze Öğretim
Bilgi Paketi Koordinatörü Prof. Dr. İSMAİL ŞIK


Dersin Amacı

...Gerek Batı’da ve gerekse İslâm dünyasında tarih boyunca din-siyaset ilişkisinin felsefi ve toplumsal gelişimi konusunda öğrencilere bilgi kazandırarak, modern çağdaki uygulamalar ve düşüncelere kuşatıcı ve eleştirel yaklaşımlarını sağlamak, bu çerçevede varolan problem ve tartışmaları kavramalarına yardımcı olmak

Dersin İçeriği

... Giriş. Konuların ve kaynakların Tanıtımı 2 Temel kavramlar: Din, devlet, laiklik, din hürriyeti 3 Din-siyaset ilişkisi konusunda Hıristiyanlık ve İslam, Hıristiyanlıkta tarihi gelişim 4 Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler I: Calvin: Dinsel yaklaşım ve Lock: Liberal Yaklaşım 5 Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler II: Montesquieu: Araçsal yaklaşım ve Gramsci: Eleştirel yaklaşım 6 Batı’da dinin gerilemesi: Rönesans ve Reformla birlikte dine bakışta meydana gelen değişim, Aydınlanma Felsefesi ve Fransız Devrimi’nin etkisi 7 Kur’an-ı Kerim’in devlet anlayışı ve Hz. Muhammed’in siyasi uygulamaları 8 İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar I 9 İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar II 10 Ortaçağ İslam düşüncesinde siyasetname geleneği, Maverdi, Gazali ve İbn Cemaa’nın görüşleri. 11 İbn Teymiye ve İbn Haldun’un din ve siyaset üzerine düşünceleri. 12 Modern çağda din-devlet ilişkileri çerçevesinde uygulanan devlet modelleri ve laiklik anlayışı 13 İslam’ın laiklik ve demokrasiye yaklaşımı ve Müslüman ülkelerdeki uygulamalar üzerine tartışmalar 14 Modern dönemde din-devlet ilişkiler açısından Doğu ve Batı mukayesesi

Dersin Ön Koşulu

Din ve siyaset ilişkisini çok boyutlu olarak kavrayan öğrenci güncel problem ve tartışmaları daha kolay yorumlar.

Kaynaklar

Maurice Barbier, Modern Batı Düşüncesinde Din ve Siyaset, (Çev. Ö. Gözel), İst., 1999. Albert Bayet, Dine Karşı Düşüncenin Tarihi, (Çev. C. Süreya), İst., 1970. M. Emin Köktaş, Din ve Siyaset, Ank., 1997. Jacques Robert, Batı’da Din Devlet İlişkileri, (Çev. İzzet Er), İst., 1998. Erwin Rosenthal,Ortaçağ’da İslam Siyaset Düşüncesi, (Çev. A. Çaksu), İst., 1996

Notlar

Maurice Barbier, Modern Batı Düşüncesinde Din ve Siyaset, (Çev. Ö. Gözel), İst., 1999. Albert Bayet, Dine Karşı Düşüncenin Tarihi, (Çev. C. Süreya), İst., 1970. M. Emin Köktaş, Din ve Siyaset, Ank., 1997. Jacques Robert, Batı’da Din Devlet İlişkileri, (Çev. İzzet Er), İst., 1998. Erwin Rosenthal,Ortaçağ’da İslam Siyaset Düşüncesi, (Çev. A. Çaksu), İst., 1996


Dersin Öğrenme Çıktıları

Sıra Dersin Öğrenme Çıktıları
ÖÇ01 Din ve devlet ilişkileri kapsamındaki temel kavramlar konusunda bilgi sahibi olur, bunları tarihi gelişimleriyle kavrar ve doğru olarak kullanabilir;;
ÖÇ02 Din ve devlet ilişkilerinin Batı dünyasındaki gelişim sürecini, bu sürece etki eden dini ve sosyal yapı, felsefi ve tarihi gelişim çerçevesinde öğrenir.;;
ÖÇ03 İslam dünyasında din-devlet ilişkileri konusunda Kur’an ve Sünnet’in temel yaklaşımını öğrenir, ilk dönem ve sonraki uygulamalar hakkında bilgi sahibi olur ve bu çerçevede gelişen Ortaçağ İslam siyaset düşüncesini kavrar.;;
ÖÇ04 Modern dönemde Batı’da ve Müslüman dünyada din-devlet ilişkileri ve laiklik uygulamaları çerçevesinde devlet modelleri konusunda bilgi sahibi olur;;
ÖÇ05 Geleneksel İslam siyaset düşüncesine getirilen eleştirileri öğrenir ve İslam’ın devlet yönetimi, demokrasi ve laikliğe yaklaşımı konusundaki modern tartışmaları kavrar.;;


Program Öğrenme Çıktıları ile İlişkisi

Sıra Tür Program Öğrenme Çıktıları Duzey
PÖÇ01 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak 1
PÖÇ02 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak
PÖÇ03 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak 4
PÖÇ04 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak
PÖÇ05 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak
PÖÇ06 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak 2
PÖÇ07 Bilgi - Kuramsal, Olgusal İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek
PÖÇ08 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili yayın yapmak 1
PÖÇ09 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak
PÖÇ10 Bilgi - Kuramsal, Olgusal Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak 3


Haftalık Akış

Hafta Konu Ön Hazırlık Yöntemler
1 Giriş. Konuların ve kaynakların Tanıtımı Kaynak tanıtımı Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap
2 Temel kavramlar: Din, devlet, laiklik, din hürriyeti Kavram analizi Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
3 Din-siyaset ilişkisi konusunda Hıristiyanlık ve İslam, Hıristiyanlıkta tarihi gelişim ilgili makaleleri okuma Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma
4 Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler I: Calvin: Dinsel yaklaşım ve Lock: Liberal Yaklaşım Batı Literatürünü değerlendirme Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
5 Batı’da din-devlet ilişkisine yönelik düşünceler II: Montesquieu: Araçsal yaklaşım ve Gramsci: Eleştirel yaklaşım Batı Literatürüne ait eserler okuma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
6 Batı’da dinin gerilemesi: Rönesans ve Reformla birlikte dine bakışta meydana gelen değişim, Aydınlanma Felsefesi ve Fransız Devrimi’nin etkisi Konuyla ilgili eserler okuma Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma
7 Kur’an-ı Kerim’in devlet anlayışı ve Hz. Muhammed’in siyasi uygulamaları İslam literatürüyle ilgili değerlendirmeler yapma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
8 Ara Sınavlar sınav Ölçme Yöntemleri:
Ödev
9 İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar I Literatürde yer alan kavramların analizi Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma
10 İslam’da din-devlet ilişkisi çerçevesinde temel kavram ve kurumlar II Halifelik kavramı üzerine okumalar yapma Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap
11 Ortaçağ İslam düşüncesinde siyasetname geleneği, Maverdi, Gazali ve İbn Cemaa’nın görüşleri. İslam düşünürlerinin görüşlerini ele almak Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
12 İbn Teymiye ve İbn Haldun’un din ve siyaset üzerine düşünceleri. ilgili eserlerde araştırmalar yapmak Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
13 Modern çağda din-devlet ilişkileri çerçevesinde uygulanan devlet modelleri ve laiklik anlayışı Modern dönem siyasetinde kavram analizi Öğretim Yöntemleri:
Anlatım
14 İslam’ın laiklik ve demokrasiye yaklaşımı ve Müslüman ülkelerdeki uygulamalar üzerine tartışmalar Konuyla ilgili görüşleri ortaya koymak Öğretim Yöntemleri:
Soru-Cevap, Tartışma
15 Modern dönemde din-devlet ilişkiler açısından Doğu ve Batı mukayesesi Benzerlik ve farklılıkları tespit etmek Öğretim Yöntemleri:
Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma
16 Yarıyıl Sonu Sınavları sınav Ölçme Yöntemleri:
Ödev
17 Yarıyıl Sonu Sınavları sınav Ölçme Yöntemleri:
Ödev


Öğrenci İş Yükü - AKTS

Çalışmalar Sayısı Süresi (Saat) İş Yükü (Saat)
Ders ile İlgili Çalışmalar
Ders (Sınav haftaları dahil değildir) 14 3 42
Sınıf Dışı Ders Çalışma (Ön çalışma, pekiştirme) 14 5 70
Değerlendirmeler ile İlgili Çalışmalar
Ödev, Proje, Diğer 0 0 0
Ara Sınavlar (Yazılı, Sözlü, vs.) 1 15 15
Yarıyıl/Yıl Sonu/Final Sınavı 1 30 30
Toplam İş Yükü (Saat) 157
Toplam İş Yükü / 25 (s) 6,28
AKTS 6 AKTS